Aşırı terleme (hiperhidroz), vücudun ter bezlerinin normalden fazla çalışması sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Genellikle avuç içi, ayak tabanı ve koltuk altlarında görülen bu durum, yüzde de meydana gelebilir. Yüzde aşırı terleme, hem fiziksel hem de psikolojik olarak kişiye ciddi rahatsızlık verebilir. Sosyal hayatı, iş hayatını ve özgüveni olumsuz etkileyen bu durumun çeşitli tedavi yöntemleri bulunmaktadır.
Yüzde Aşırı Terleme Nedir?
Yüzde hiperhidroz, yüz bölgesindeki ter bezlerinin aşırı aktif olması nedeniyle oluşur. Bu durum, sıcaklık veya fiziksel aktiviteden bağımsız olarak gelişebilir ve özellikle stres, heyecan veya endişe anlarında daha da belirgin hale gelebilir.
Yüz terlemesi genellikle alın, burun, yanaklar ve üst dudak bölgesinde yoğunlaşır. Kimi zaman boyun ve saç çizgisine kadar uzanabilir. Hafif düzeyde terleme normal kabul edilirken, aşırı ve kontrol edilemeyen terleme bir sağlık sorunu olarak değerlendirilir.
Yüzde Aşırı Terlemenin Kişiye Verdiği Rahatsızlıklar Nelerdir?
Aşırı yüz terlemesi, fiziksel ve duygusal açıdan çeşitli sıkıntılara yol açabilir.
Sosyal Kaygı
Kişi, yüzünün sürekli terlemesi nedeniyle başkalarının kendisini rahatsız edici bulabileceğini düşünebilir. Bu durum, sosyal ortamlardan kaçınmaya ve özgüven kaybına neden olabilir.
Makyaj ve Cilt Bakım Sorunları
Kadınlar için makyajın kolayca akması, cilt bakım ürünlerinin etkisiz hale gelmesi büyük bir problem olabilir.
Gözlük Kullanımında Zorluk
Terin gözlük camlarına bulaşması, kişinin görüşünü etkileyebilir ve rahatsız edici olabilir.
Cilt Tahrişi ve Sivilce Sorunları
Sürekli nemli kalan cilt, bakterilerin üremesi için uygun bir ortam oluşturabilir, bu da sivilce ve cilt tahrişine yol açabilir.
Odaklanma Problemleri
İş görüşmeleri, toplantılar veya sunumlar gibi profesyonel ortamlarda, kişinin sürekli terlemesi dikkatin dağılmasına ve stresin artmasına neden olabilir.
Yüzde Aşırı Terleme Neden Olur?
Yüz terlemesinin birçok farklı sebebi olabilir.
Primer Hiperhidroz
Nedeni tam olarak bilinmeyen ve genetik faktörlerle ilişkili olabilen bir durumdur.
Sekonder Hiperhidroz
Altta yatan bir hastalıktan (hipertiroidi, diyabet, menopoz, enfeksiyonlar) kaynaklanabilir.
Stres ve Anksiyete
Duygusal durumlar terleme refleksini tetikleyebilir.
Baharatlı Yiyecekler ve Kafein
Yiyecekler sinir sistemini etkileyerek yüzde aşırı terlemeye neden olabilir.
Hormonal Değişimler
Özellikle ergenlik, gebelik ve menopoz dönemlerinde hormonal dalgalanmalar terlemeyi artırabilir.
Yüzde Aşırı Terleme Tedavi Seçenekleri Nelerdir?
Aşırı yüz terlemesi olan bireyler için çeşitli tedavi yöntemleri mevcuttur.
Topikal Kremler ve Spreyler
Alüminyum klorür içeren özel antiperspirant kremler, ter bezlerini geçici olarak tıkayarak terlemeyi azaltabilir. Ancak bu ürünler bazen ciltte tahrişe neden olabilir.
Botoks (Botulinum Toksin) Uygulaması
Botoks, ter bezlerinin aşırı çalışmasını engelleyen bir tedavi yöntemidir. Yüzde belirli noktalara enjekte edilen botulinum toksini, terlemeyi azaltarak hastanın rahatlamasını sağlar. Etkisi genellikle 4-6 ay kadar sürer ve düzenli tekrar gerektirir.
İlaç Tedavisi
Aşırı terlemeyi kontrol altına almak için doktorlar antikolinerjik ilaçlar reçete edebilir. Ancak bu ilaçların ağız kuruluğu, bulanık görme ve kabızlık gibi yan etkileri olabilir.
İyontoforez
Düşük seviyede elektrik akımı kullanılarak ter bezlerinin aktivitesini azaltan bu yöntem, el ve ayak terlemesi için daha yaygın kullanılsa da bazı doktorlar yüz bölgesi için de önermektedir.
Cerrahi Seçenek: ETS Ameliyatı
Eğer diğer tedavi yöntemleri yetersiz kalıyorsa, Endoskopik Torasik Sempatektomi (ETS) adı verilen bir cerrahi işlem uygulanabilir. Bu operasyonda, aşırı terlemeye neden olan sinirler kesilir veya yakılır.
ETS ameliyatı kalıcı bir çözüm sunsa da bazı riskleri bulunmaktadır. Bu nedenle alanında iyi bir uzmanla birlikte bu süreci planlamanız gerekmektedir.
Kompansatuar Terleme: Vücudun başka bölgelerinde (sırt, göğüs, karın) aşırı terleme meydana gelebilir.
Sinir Hasarı: Nadiren de olsa sinir hasarı oluşabilir ve çeşitli yan etkiler görülebilir.
İyileşme Süreci: Cerrahi bir işlem olduğu için belirli bir iyileşme süreci gerektirir.
Yüzde aşırı terleme, hem günlük yaşamı zorlaştıran hem de psikolojik etkileri olan bir durumdur. Tedavi seçenekleri arasında kremlerden ilaçlara, botokstan cerrahiye kadar farklı yöntemler mevcuttur. Kişinin durumuna en uygun tedavi yöntemi, bir dermatolog veya nörolog tarafından değerlendirilerek belirlenmelidir. Eğer yüz terlemesi sosyal hayatınızı olumsuz etkiliyorsa, mutlaka bir uzmana danışarak çözüm yolları hakkında bilgi almalısınız.
Uzmana Soru Sor
Yüzde aşırı terleme ile ilgili merak ettiklerinizi sorun.
Doç. Dr. Hasan Ersöz
