Bebeklerimizin en hassas olduğu dönemde karşılaşılabilecek zorlu durumlardan biri de West sendromu. “İnfantil spazm” olarak da bilinen bu durum, özellikle ilk aylarda kendini gösteren ciddi bir epilepsi türü.
Peki, West sendromu nedir, belirtileri nelerdir ve bu durumla nasıl başa çıkabiliriz?
Gelin, birlikte inceleyelim.
West Sendromu Nedir? Bebeklerde Epilepsi
West sendromu, bebeklik döneminde ortaya çıkan ve ani kasılmalar, zeka geriliği ve EEG’de (elektroensefalografi) hipsaritmi adı verilen anormal beyin dalgaları ile karakterize edilen bir epilepsi türüdür. Genellikle yaşamın ilk yılında, özellikle 3-8 ay arasında görülür. Bebeklerin nörolojik gelişimini ciddi şekilde etkileyebilir ve erken müdahale büyük önem taşır.
West Sendromu Belirtileri: Bebeğinizde Neleri Gözlemlemelisiniz?
West sendromunun en belirgin belirtisi “infantil spazm” olarak adlandırılan ani kasılmalardır. Bu kasılmalar aşağıdaki şekillerde kendini gösterebilir.
Ani kasılmalar
Bebeklerde ani ve kısa süreli kasılmalar görülür. Bu kasılmalar, bebeğin başını öne eğmesi, kollarını ve bacaklarını bükmesi veya germesi şeklinde olabilir. Bu kasılmalar, genellikle uyanıkken veya uykuya dalarken ortaya çıkar ve bazen gözlerde kayma veya ağlama ile birlikte görülebilir.
Küme halinde nöbetler
Kasılmalar genellikle küme halinde, yani arka arkaya birkaç kez tekrarlar. Bu nöbet kümeleri, bebeğin gün içinde birden fazla kez ani kasılma serileri yaşamasına neden olur ve bu durum hem bebek hem de ebeveynler için oldukça endişe vericidir.
Gelişim geriliği
West sendromu olan bebeklerde zeka ve motor becerilerde gerilik görülebilir. Bu gerilik, bebeğin yaşına uygun gelişimsel kilometre taşlarına ulaşamaması şeklinde kendini gösterir ve uzun vadeli etkileri olabilir.
Huzursuzluk ve uyku sorunları
Bebeklerde huzursuzluk, aşırı ağlama ve uyku sorunları sık görülür. Nöbetler ve gelişimsel zorluklar, bebeğin uyku düzenini bozabilir ve sürekli huzursuzluğa yol açabilir.
Göz temasında azalma ve çevreye ilgi kaybı: Bebeklerde çevreye karşı olan ilgi azalabilir ve göz teması kurmakta zorlanabilirler. Bu durum, bebeğin sosyal etkileşimini ve çevresiyle bağ kurmasını olumsuz etkileyebilir.
West Sendromu Nedenleri: Risk Faktörleri Nelerdir?
West sendromunun nedenleri çeşitli olabilir. Bazı yaygın nedenler;
Beyin hasarı: Doğum öncesi veya sonrası beyin hasarı, West sendromuna yol açabilir. Bu hasarlar, doğum sırasında oksijen eksikliği, enfeksiyonlar veya travmalar nedeniyle oluşabilir ve beyin gelişimini olumsuz etkiler.
Genetik bozukluklar: Bazı genetik hastalıklar, West sendromu riskini artırabilir. Tüberoskleroz gibi genetik sendromlar, beyin yapısında anormalliklere yol açarak nöbetlere neden olabilir.
Enfeksiyonlar: Beyin enfeksiyonları (menenjit, ensefalit gibi) West sendromuna neden olabilir. Bu enfeksiyonlar, beyin dokusunda iltihaplanmaya ve hasara yol açarak nöbetlere zemin hazırlar.
Metabolik hastalıklar: Bazı metabolik hastalıklar, West sendromu ile ilişkilidir. Fenilketonüri gibi metabolik bozukluklar, beyin fonksiyonlarını etkileyerek nöbetlere neden olabilir.
Doğum sırasında oksijen eksikliğine bağlı beyin hasarı: Bebeğin doğum sırasında yeterli oksijen alamaması, beyin hücrelerinin zarar görmesine ve West sendromu riskinin artmasına neden olabilir.
Doğum öncesi enfeksiyonlar veya annenin gebelik sırasında zararlı madde kullanımı: Annenin hamilelik sırasında geçirdiği enfeksiyonlar veya kullandığı zararlı maddeler, bebeğin beyin gelişimini olumsuz etkileyerek West sendromu riskini artırabilir.
Nörolojik enfeksiyonlar, örneğin menenjit veya ensefalit: Bebeklik döneminde geçirilen nörolojik enfeksiyonlar, beyin dokusunda hasara yol açarak West sendromuna neden olabilir.
Kafa travması gibi doğum sonrası beyin hasarları: Bebeğin doğumdan sonra geçirdiği kafa travmaları, beyin hasarına ve West sendromu gelişimine yol açabilir.
West Sendromu Tanısı: Hangi Testler Yapılır?
West sendromu tanısı genellikle aşağıdaki yöntemlerle konulur.
EEG (Elektroensefalografi): Beyin dalgalarını ölçen bu test, West sendromuna özgü anormal beyin dalgalarını (hipsaritmi) tespit etmeye yardımcı olur. EEG, nöbetlerin türünü ve beyindeki elektriksel aktiviteyi belirleyerek doğru tanı konulmasına yardımcı olur.
Görüntüleme testleri (MR, BT): Beyindeki yapısal anormallikleri tespit etmek için MR veya BT taramaları yapılabilir. Bu testler, beyin hasarı veya yapısal bozuklukların nedenini belirlemeye yardımcı olur ve tedavi planlamasında önemli rol oynar.
Kan ve idrar testleri: Metabolik hastalıkları veya enfeksiyonları tespit etmek için kan ve idrar testleri yapılabilir. Bu testler, West sendromuna yol açabilecek altta yatan nedenleri belirlemeye yardımcı olur ve uygun tedavinin belirlenmesini sağlar.
West Sendromu Tedavisi: Hangi Yöntemler Uygulanır?
West sendromunun tedavisi, nöbetleri kontrol altına almayı ve gelişimsel geriliği en aza indirmeyi amaçlar. Tedavi yöntemleri şunlardır.
İlaç tedavisi: Nöbetleri kontrol altına almak için çeşitli antiepileptik ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlar, nöbetlerin sıklığını ve şiddetini azaltarak bebeğin yaşam kalitesini artırmaya yardımcı olur.
ACTH tedavisi: ACTH (adrenokortikotropik hormon) tedavisi, bazı durumlarda etkili olabilir. Bu tedavi, nöbetlerin kontrolünde ve beyin fonksiyonlarının iyileştirilmesinde önemli bir rol oynayabilir.
Ketojenik diyet: Yüksek yağ, düşük karbonhidrat içeren bu diyet, nöbetleri azaltmaya yardımcı olabilir. Bu diyet, beyindeki enerji metabolizmasını değiştirerek nöbetlerin kontrol altına alınmasına yardımcı olur.
Cerrahi tedavi: Bazı durumlarda, nöbetlere neden olan beyin bölgesinin cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir. Cerrahi tedavi, ilaçlara yanıt vermeyen veya beyindeki belirli bir bölgeden kaynaklanan nöbetlerde düşünülebilir.
West Sendromundan Korunma Yolları: Alınabilecek Önlemler
West sendromunu tamamen önlemek mümkün olmasa da, bazı önleyici stratejiler riskleri azaltmaya yardımcı olabilir.
- Hamilelik döneminde sağlıklı beslenme ve zararlı alışkanlıklardan uzak durma. Annenin sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemesi, bebeğin beyin gelişimini destekler ve olası riskleri azaltır.
- Doğum sırasında olası komplikasyonlara karşı dikkatli olma. Doğum sırasında oluşabilecek oksijen eksikliği gibi komplikasyonlar, beyin hasarına yol açarak West sendromu riskini artırabilir.
- Bebeklik döneminde enfeksiyonlardan korunma. Bebeklerin bağışıklık sistemi zayıf olduğundan, enfeksiyonlardan korunmaları önemlidir. Aşılar ve hijyen kurallarına dikkat etmek, enfeksiyon riskini azaltır.
- Hamilelik döneminden radyasyondan uzak durmak. Röntgen gibi radyasyon içeren durumlardan uzak durmak, bebeğin beyin gelişimine zarar vermemek için önemlidir.
- Telefon kullanımını azaltmak. Hamilelik döneminde uzun süreli telefon kullanımının olası etkileri hakkında kesin kanıtlar olmasa da, ihtiyatlı olmakta fayda var.
- Sigara gibi ürünlerden uzak durmak. Sigara, bebeğin beyin gelişimini olumsuz etkileyebilir ve West sendromu riskini artırabilir.
- Sağlıklı beslenme, bol sıvı tüketimi, bol C vitamini almak. Annenin ve bebeğin sağlıklı beslenmesi, bağışıklık sistemini güçlendirir ve enfeksiyonlara karşı koruma sağlar.
West Sendromu Hangi Uzmanlık Alanına Girer?
West sendromu tanısı ve tedavisi, çocuk nöroloji uzmanları tarafından yapılır. Bu nedenle, bebeğinizde West sendromu belirtileri fark ederseniz, vakit kaybetmeden bir çocuk nöroloğu ile iletişime geçmeniz önemlidir. Çocuk nöroloğu, bebeğin durumunu değerlendirir ve uygun tedavi planını belirler.
Simbians Platformu ile doğru ve güncel sağlık bilgisinin erişilebilir olmasını sağlıyoruz. Tüm içerikler sadece sağlık profesyonelleri ve tıbbi yazarlar tarafından hazırlanmaktadır.
Kaynaklar
Aydın, H., & Bucak, İ. H. (2020). Yeni kurulan bir çocuk nöroloji kliniğinde West Sendrom’lu olguların retrospektif olarak değerlendirilmesi. ADYÜ Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(2), 161-166.