Bu içerikle, Caltech’in geliştirdiği DISP teknolojisi sayesinde vücut içinde ameliyatsız doku üretiminin nasıl mümkün hale geldiğini, bu yöntemin nasıl çalıştığını, hangi alanlarda kullanıldığını ve gelecekte tıpta ne gibi devrimlere yol açabileceğini öğreneceksiniz.
Geleceğin tıbbı artık ameliyatsız, kesiksiz ve bıçaksız olabilir mi?
California Institute of Technology (Caltech) araştırmacıları bu soruya “evet” yanıtını verebilecek devrim niteliğinde bir teknoloji geliştirdi. “Deep Tissue In Vivo Sound Printing” (DISP) adı verilen bu yöntem, vücut içerisine enjekte edilen özel biyomürekkebi odaklanmış ultrason dalgalarıyla katılaştırarak, vücudun içinde istenilen şekillerde doku üretimini mümkün kılıyor. Üstelik açık cerrahiye gerek kalmadan!
Bu yazımda DISP teknolojisinin ne olduğu, nasıl çalıştığı, hangi deneysel sonuçların elde edildiği ve gelecekte tıpta ne gibi kapılar açabileceği üzerine kapsamlı bir bakış sunuyorum.
DISP Teknolojisi Nedir?
DISP, Türkçeye “Derin Doku İçinde Sesle Yazdırma” olarak çevrilebilecek bir yöntem. Bu teknolojinin temelinde, polimerler ve çapraz bağlayıcı ajanlar içeren özel bir biyomürekkep bulunuyor. Mürekkep, vücuda minimal invaziv yollarla enjekte ediliyor ve ardından odaklanmış ultrason dalgalarıyla hedeflenen bölgede katılaştırılıyor.
Çapraz bağlayıcı ajanlar lipit kapsüller (liposomlar) içinde hapsedilmiş durumda. Ultrason dalgaları, hedeflenen bölgede sıcaklığı yaklaşık 5°C kadar artırarak bu kapsülleri parçalıyor ve içindeki ajanların serbest kalmasını sağlıyor. Bu etkileşim sonucunda mürekkep bulunduğu noktada jel hâline dönüşüyor.
Bu süreç sadece birkaç saniye sürüyor ve dokuya zarar vermeden oldukça hassas bir şekilde gerçekleştiriliyor.
Caltech araştırmacıları, DISP teknolojisini ilk olarak tavşanların mide dokusunda ve farelerin mesane ile kas dokularında test etti. Yapılan deneylerde yıldız, kafes ve damla gibi şekiller başarıyla üretildi. En çarpıcı uygulamalardan biri ise kanser tedavisi için oldu: DISP yöntemiyle, ilaç yüklü hidrojel yapılar doğrudan tümör bölgesine yazdırıldı. Bu sayede ilacın etkisi artırıldı ve çevre dokulara zarar verilmeden hedefe yönelik bir tedavi sağlandı.
DISP Teknolojisinin Sağladığı Avantajlar
Cerrahi Gerektirmez
DISP, doku üretimini doğrudan vücut içinde gerçekleştirdiği için cerrahi kesi ya da dikiş gerektirmez. Bu da enfeksiyon riskini azaltır ve iyileşme sürecini kısaltır.
Derin Doku Erişimi
Ultrason ışığa göre çok daha derin dokulara nüfuz edebilir. Bu sayede mide, mesane gibi iç organlarda bile hassas doku yazdırma işlemleri yapılabilir.
Gerçek Zamanlı Görüntüleme
Biyomürekkep, ultrason görüntülemede görünür hâle gelen gaz kabarcıkları içerdiği için işlemin ilerleyişi anlık olarak takip edilebilir.
Esnek Kullanım
DISP, sadece doku üretiminde değil, ilaç taşıma, hücre nakli ve hatta iletken yapılar gibi geniş bir uygulama yelpazesinde kullanılabilir.
Caltech ekibi, bir sonraki adımda DISP teknolojisini daha büyük hayvan modellerinde ve sonrasında insanlarda test etmeyi planlıyor. Ayrıca yapay zekâ destekli yönlendirme sistemleri sayesinde DISP’in hareketli organlarda — örneğin atan bir kalpte — milimetrik hassasiyetle çalışması da mümkün olacak.
Eğer bu teknoloji başarılı bir şekilde klinik uygulamalara geçerse, gelecekte cerrahi girişimler büyük ölçüde azalabilir. Tümör tedavileri, yara onarımı, organ onarımları ve ilaç taşıma sistemleri DISP sayesinde çok daha güvenli ve etkili hâle gelebilir.
DISP, modern tıbbın evriminde önemli bir dönüm noktası olabilir. Vücut içinde cerrahi müdahaleye gerek kalmadan doku üretimi ve hedefe yönelik tedavi gibi olanaklar sunan bu teknoloji, hem sağlık çalışanlarının işini kolaylaştıracak hem de hastalar için daha konforlu bir tedavi süreci sunacak.
Caltech’in bu öncü çalışması, biyomühendislik ve tıp dünyasında yeni bir çağın başlangıcı olabilir.
Cerrahi olmadan şifa mümkün mü?
DISP, bu soruya şimdi daha güçlü bir “evet” dememizi sağlıyor.
Simbians Platformu ile doğru ve güncel sağlık bilgisinin erişilebilir olmasını sağlıyoruz. Tüm içerikler sadece sağlık profesyonelleri ve tıbbi yazarlar tarafından hazırlanmaktadır.
Kaynaklar
https://www.caltech.edu/about/news/3d-printing-in-vivo-using-sound Erişin Tarihi: 24.05.2025
