Günlük hayatımızda tırnaklarımızı genellikle estetik bir detay olarak görürüz. Oje süreriz, törpüleriz ya da keseriz… Ama aslında tırnaklarımız sağlığımız hakkında çok şey anlatır. Vücudumuzda olup biten bazı değişimler tırnaklarımıza da yansır. Renk, şekil veya yüzey farklılıkları kimi zaman vitamin eksikliğini, kimi zaman da daha ciddi bir hastalığı işaret edebilir.

Gelin, tırnaklarımızın bize neler söylemek istediğini birlikte öğrenelim.

Tırnaklarınız Size Ne Anlatıyor?

Sarı Tırnaklar

Sarı tırnak çoğu zaman basit nedenlerden kaynaklanabilir. Örneğin uzun süre oje kullanımı veya sigara içmek tırnaklarda sararma yapabilir. Ancak eğer bu durum kalıcı hale geldiyse, altta başka sebepler olabilir.

Olası nedenleri;

• Antibiyotik kullanımı sonrası renk değişiklikleri
• Mantar enfeksiyonları (özellikle ayak tırnaklarında sık görülür)
• Tırnak enfeksiyonu
• Psoriasis (sedef hastalığı)

Sarı tırnaklar genellikle kalınlaşır ve kırılgan hale gelir. Eğer beraberinde kötü koku ya da ağrı varsa, mutlaka bir dermatoloğa görünmek gerekir.

Uzun süre oje kullanıyorsanız tırnaklarınıza ara verin, nefes almasına izin verin. Eğer mantardan şüpheleniyorsanız, evde tedavi yerine doktor kontrolünde ilaç kullanmanız çok daha etkili olur.

Beyaz Noktalar

Birçok kişi tırnaklarındaki beyaz noktaları kalsiyum eksikliğiyle ilişkilendirir, ancak bu her zaman doğru değildir.

Olası nedenleri;

• Tırnağa küçük darbeler
• Mantar enfeksiyonları
• Böbrek hastalıkları
• Psoriasis

Eğer sadece tek tırnağınızda küçük bir nokta varsa genellikle ciddi değildir. Ancak tüm tırnaklarda yaygın bir şekilde görülüyorsa altta sistemik bir neden olabilir.

Düzenli ve dengeli beslenmeye dikkat edin. Eğer beyaz noktalar artıyor ya da kalıcı hale geliyorsa, böbrek fonksiyon testleri dahil detaylı bir sağlık kontrolü yaptırmanız faydalı olabilir.

Çukurcuklar veya Çöküntüler

Tırnağın yüzeyinde küçük delikçikler, çukurcuklar ya da pürüzler varsa bu durum çoğunlukla psoriasis ile ilişkilidir.

Olası nedenleri;

• Psoriasis (sedef hastalığı)
• Eklem romatizması ile bağlantılı tırnak değişiklikleri

Bu tür değişiklikler genellikle ellerde görülür ve bazen tırnağın renginde de farklılaşma eşlik eder.

Eğer tırnaklarınızda bu tür çöküntüler varsa ve ailede psoriasis öyküsü bulunuyorsa mutlaka bir dermatoloğa başvurun. Erken dönemde önlem almak ileride oluşabilecek eklem problemlerinin de önüne geçebilir.

Kırılgan Tırnaklar

Tırnaklarınız sürekli kırılıyor, katman katman ayrılıyor ya da ince yapılı hale mi geliyor?

Olası nedenleri;

• Vitamin ve mineral eksiklikleri (özellikle demir ve biotin)
• Tırnak enfeksiyonları
• Sık deterjan ve kimyasal temas

Kırılgan tırnaklar hem estetik açıdan rahatsız edici olabilir hem de günlük hayatta zorluk yaratır.

Ellerinizi kimyasal maddelerden korumak için eldiven kullanın. Biotin ve demir açısından zengin bir beslenme programı tırnak sağlığını destekler.

Yatay Çizgiler (Beau Çizgileri)

Tırnak üzerinde yatay çizgiler görmek bazen sadece stresin bir işareti olabilir, bazen de ciddi sağlık sorunlarına işaret eder.

Olası nedenleri;

• Kemoterapi ilaçları
• Böbrek hastalıkları
• Sedef hastalığı
• Yoğun stres dönemleri

Yatay çizgiler, tırnağın büyümesinde bir süre duraksama olduğunu gösterir.

Eğer bu tür çizgiler tüm tırnaklarda ortaya çıkıyorsa altta sistemik bir hastalık olabilir. Bu nedenle doktor kontrolü önemlidir. Ayrıca stres yönetimi de tırnak sağlığını olumlu etkiler.

Dikey Çizgiler

Dikey çizgiler yaş ilerledikçe oldukça sık görülür ve çoğu zaman doğal bir süreçtir. Ancak bazı durumlarda hastalık belirtisi olabilir.

Olası nedenleri;

• Böbrek hastalıkları
• Tırnak enfeksiyonları

Eğer bu çizgiler tırnak renginde değişimle beraber seyrediyorsa daha dikkatli olmak gerekir.

Bol su içmek ve dengeli beslenmek tırnak yapısını korur. Eğer çizgiler belirginleşiyorsa ve eşlik eden başka semptomlar varsa bir dermatoloğa görünmek faydalı olur.

Mor, Kırmızı, Siyah veya Kahverengi Renk Değişiklikleri

Tırnak renginde koyulaşma, morarma veya siyah lekeler görmek endişe verici olabilir.

Olası nedenleri;

• Anemi (kansızlık)
• Kemoterapi ilaçları
• Travmaya bağlı kan birikimleri
• Sedef hastalığı
• Subungual melanom (tırnak altında gelişebilen ciddi bir cilt kanseri)
• Vitamin B12 eksikliği

Bu renk değişimleri özellikle travma olmadan ortaya çıktıysa ciddiye alınmalıdır.

Eğer tırnak altında siyah ya da kahverengi bir leke varsa ve zamanla büyüyorsa, mutlaka dermatoloji uzmanına başvurun. Çünkü bu durum nadir de olsa melanom belirtisi olabilir.

Tırnaklarımız, vücudumuzun adeta küçük sağlık aynalarıdır. Bazen vitamin eksikliğini, bazen enfeksiyonları, bazen de ciddi hastalıkları bize haber verirler.

Tek bir tırnakta geçici bir değişiklik çoğunlukla ciddi değildir. Ama tüm tırnaklarda yaygın, kalıcı ve ilerleyen değişiklikler varsa bu bir sinyal olabilir. Düzenli beslenme, yeterli su tüketimi, kimyasal maddelerden korunma ve tırnak hijyenine dikkat etmek sağlıklı tırnakların temel anahtarıdır.

Eğer tırnaklarınızda bu yazıda bahsettiğimiz değişimlerden biri varsa, bunu görmezden gelmeyin. Çünkü sağlığınızı korumanın ilk adımı, vücudunuzun küçük sinyallerini fark etmektir.

Simbians Platformu ile doğru ve güncel sağlık bilgisinin erişilebilir olmasını sağlıyoruz. Tüm içerikler sadece sağlık profesyonelleri ve tıbbi yazarlar tarafından hazırlanmaktadır. 

Kaynaklar

Tosti, A., Piraccini, B. M., & Sisti, A. (2012). Nail signs of systemic diseases. Dermatologic Clinics, 30(3), 445–459.