Gün içinde kendinizi sürekli yorgun, uyuyamayan ya da tatlı krizine giren biri olarak mı buluyorsunuz? Belki de saçlarınız inceliyor, enerjiniz düşüyor ya da sık sık hastalanıyorsunuz. Hepimiz zaman zaman bu tür şikâyetler yaşarız. Çoğu zaman bunun stresten, yoğun tempodan veya uyku eksikliğinden kaynaklandığını düşünürüz. Ama bazen vücudumuzun bize verdiği bu sinyallerin ardında vitamin ve mineral eksiklikleri olabilir.
Peki, hangi belirti hangi vitamin veya mineral ile ilişkili olabilir?
Gelin birlikte bakalım.
Hangi Belirti Hangi Vitamin ve Mineralle İlgili Olabilir?
Omega 3 Eksikliği Neden Enflamasyonu Artırır?
Omega 3 yağ asitleri, bedenimizin kendi kendine üretemediği ama sağlıklı kalabilmemiz için mutlaka dışarıdan almamız gereken yağlardır. Balık, ceviz, keten tohumu gibi besinlerde bulunur.
Eksikliğinde vücudumuzda enflamasyon yani iltihabi süreçler artabilir. Enflamasyon sadece hastalıkla ilgili bir kavram değil; eklem ağrılarınızın artmasından tutun, bağışıklık sisteminizin dengesiz çalışmasına kadar birçok tabloya yol açabilir. Omega 3 aynı zamanda kalp sağlığı, beyin fonksiyonları ve ruh hali üzerinde de etkilidir. Sürekli yorgun hissediyor, sinirlere çabuk kapılıyor ya da ağrılarınızın arttığını fark ediyorsanız Omega 3 alımınızı gözden geçirme zamanı gelmiş olabilir.
Neden Sürekli Şişkinlik Hissediyorum? Vitamin B6 ile Bağlantısı Ne?
Sürekli karında şişkinlik, gaz veya ödem yaşıyorsanız bunun birçok nedeni olabilir. Sindirim sistemi problemleri, stres, hızlı yemek yemek… Ama bir ihtimal de Vitamin B6 eksikliğidir.
B6 vitamini, proteinlerin sindiriminde ve sinir sisteminin düzenlenmesinde önemli rol oynar. Eksikliğinde özellikle kadınlarda ödem, sinirlilik, ruh hali değişimleri ve şişkinlik görülebilir. Günlük hayatınızda muz, patates, ceviz, ay çekirdeği gibi besinleri daha çok tüketerek bu ihtiyacı karşılayabilirsiniz.
Neden Sürekli Tatlı Krizine Giriyorum? Chromium Yardımcı Olabilir mi?
Tatlı krizleri sadece irade meselesi olmayabilir. Chromium adı verilen mineral, vücudun insülin hormonunu daha etkili kullanmasına yardımcı olur. Eksikliğinde kan şekeri dengesi bozulabilir ve kişi sürekli şekerli yiyeceklere yönelme ihtiyacı hissedebilir.
Eğer yemeklerden sonra kısa sürede tekrar açlık hissediyor, özellikle tatlı ve hamur işi isteğiyle baş edemiyorsanız, bu krom eksikliğinin işareti olabilir. Brokoli, üzüm, tam tahıllar ve deniz ürünleri krom açısından zengindir.
Neden Kaliteli Uyuyamıyorum? Magnesium Eksikliği Rol Oynar mı?
Geceleri bir türlü uykuya dalamamak, sık sık uyanmak ya da sabah dinlenmemiş uyanmak birçok kişinin ortak sorunu. Magnezyum eksikliği, uyku kalitesini bozan faktörlerden biridir. Çünkü magnezyum kas gevşemesini, sinir sisteminin sakinleşmesini ve melatonin üretimini destekler.
Magnezyum eksikliği sadece uyku değil, aynı zamanda kas krampları, çarpıntı ve baş ağrısı gibi belirtilerle de kendini gösterebilir. Ispanak, badem, kaju ve bitter çikolata magnezyum açısından oldukça zengin seçeneklerdir.
Sürekli Halsizlik ve Nefes Darlığı Yaşıyorsam Neden Demir (Iron) Önemli?
Demir, oksijenin hücrelere taşınmasında görevli hemoglobinin en önemli parçasıdır. Eksikliğinde oksijen dokulara yeterince ulaşamaz ve kişi kendini sürekli halsiz, yorgun ve nefessiz hisseder. Özellikle kadınlarda adet döneminde kaybedilen kan nedeniyle demir eksikliği daha sık görülür.
Et, yumurta, kuru baklagiller, koyu yeşil yapraklı sebzeler demir açısından zengin besinlerdir. Ancak tek başına demir almak da yeterli olmayabilir. C vitamini ile birlikte alındığında emilimi çok daha artar.
Hormonal Dalgalanmalarım Vitamin D ile Bağlantılı Olabilir mi?
Vitamin D sadece kemik sağlığı için değil, bağışıklık ve hormon dengesi için de kritik bir vitamindir. Eksikliğinde kadınlarda adet düzensizliği, erkeklerde testosteron seviyesinde düşüklük, genel anlamda da ruh halinde dengesizlik görülebilir.
En önemli kaynak güneştir. Güneşten yeterince faydalanamadığımızda vücudumuzda eksiklik gelişir. Bunun yanında somon, yumurta sarısı, süt ürünleri de katkı sağlar.
Neden Hep Üşüyorum? Iodine Eksikliğinin Rolü Nedir?
Çevrenizde “Ben çok üşürüm” diyen biri mutlaka vardır. Bu durumun ardında tiroid bezinin çalışmasında rol oynayan iyot eksikliği olabilir. Tiroid hormonu, vücudun ısısını ve metabolizmasını düzenler.
Eksikliğinde metabolizma yavaşlar, kişi sürekli üşür, halsizleşir ve kilo alma eğilimi artar. İyot açısından en zengin besin iyotlu tuzdur. Bunun yanında deniz yosunu, balık ve süt ürünleri de önemlidir.
Ellerimde ve Ayaklarımda Karıncalanma Neden Oluyor? B12 Eksikliği mi?
B12 vitamini, sinir sistemi sağlığında ve kırmızı kan hücrelerinin yapımında kritik rol oynar. Eksikliğinde unutkanlık, hafıza sorunları, odaklanma güçlüğü, el ve ayaklarda karıncalanma, hatta depresif ruh hali görülebilir.
B12 vitamini daha çok hayvansal besinlerde bulunur. Et, süt, yoğurt, yumurta ve özellikle karaciğer zengin kaynaklardır. Vejetaryen veya vegan beslenen kişilerde bu nedenle eksiklik daha sık gözlenir.
Neden Sık Sık Hastalanıyorum? Çinko Eksikliği ile Bağlantısı Ne?
Çinko, bağışıklık sisteminin en temel destekçilerindendir. Eksikliğinde kişi sık sık grip olur, yaralar geç iyileşir ve genel olarak bağışıklık zayıflar.
Kabak çekirdeği, deniz ürünleri, kırmızı et ve yumurta çinko açısından zengin besinlerdir. Düzenli alındığında bağışıklık direncini artırır.
Saçlarım Neden İnceliyor ve Kırılıyor? Vitamin B7 (Biotin) Eksikliği Olabilir mi?
Saç dökülmesi, tırnak kırılmaları ve cilt sorunlarının ardında biotin eksikliği olabilir. Biotin, saç ve tırnak sağlığını destekleyen en bilinen vitaminlerden biridir. Eksikliğinde saçlar ince, kuru ve kırılgan bir yapıya bürünür.
Yumurta sarısı, ceviz, badem, tam tahıllar ve avokado biotin açısından zengin kaynaklardır. Düzenli tüketim saçların ve tırnakların daha güçlü olmasına yardımcı olur.
Vücudun Sinyallerini Dinlemek Neden Önemli?
Gördüğünüz gibi, sürekli yaşadığımız yorgunluk, tatlı krizleri, uyku sorunları veya saç dökülmesi aslında vücudun bir ihtiyacını anlatıyor olabilir. Tabii ki bu belirtiler tek başına vitamin veya mineral eksikliğini kesin olarak göstermez. Ama farkındalık yaratır.
Düzenli ve dengeli beslenmek, mevsimsel gıdalara yer vermek ve gerekirse doktor kontrolünde takviye almak sağlıklı yaşamın anahtarıdır. Vücudunuzun sesini dinleyin, çünkü küçük sinyaller büyük sorunların öncüsü olabilir.
Simbians Platformu ile doğru ve güncel sağlık bilgisinin erişilebilir olmasını sağlıyoruz. Tüm içerikler sadece sağlık profesyonelleri ve tıbbi yazarlar tarafından hazırlanmaktadır.
Kaynaklar
National Institutes of Health. (2022). Vitamin B6 – Fact sheet for health professionals. Office of Dietary Supplements. https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminB6-HealthProfessional/
Holick, M. F. (2017). The vitamin D deficiency pandemic: Approaches for diagnosis, treatment and prevention. Reviews in Endocrine and Metabolic Disorders, 18(2), 153–165.
Prasad, A. S. (2014). Zinc is an antioxidant and anti-inflammatory agent: Its role in human health. Frontiers in Nutrition, 1, 14.