Bu içerikle, baş dönmesi ve vertigo arasındaki farkları öğrenecek, belirtileri tanıyacak ve ne zaman doktora başvurmanız gerektiğini öğreneceksiniz.
Bazı sabahlar olur, yatağınızdan kalkarsınız ve bir an her şey dönüyormuş gibi hissedersiniz. Ayağa kalkmak bile zor gelir. “Başım döndü herhalde” dersiniz belki…
Ama ya bu sıradan bir baş dönmesi değilse?
Tam burada vertigo devreye giriyor.
Baş Dönmesi Mi, Vertigo Mu?
Baş dönmesi her zaman masum değildir.
Hepimiz zaman zaman başımızın döndüğünü hissederiz. Bazen açlıktan, bazen aniden ayağa kalkmaktan ya da yorgunluktan… Ancak vertigo, bu sıradan baş dönmelerinden farklıdır. Çünkü vertigoda yalnızca başınız dönmez; dünya da sizinle birlikte döner gibi olur.
Vertigo Nedir?
Vertigo, tıbbi olarak bir hastalık değil, başka bir sağlık sorununun belirtisidir. Genellikle iç kulaktaki denge merkezlerinde oluşan sorunlar nedeniyle ortaya çıkar. Kişi, çevresinin ya da kendi bedeninin dönüyormuş gibi hissettiğini söyler. Bu, oldukça rahatsız edici ve günlük yaşamı zorlaştıran bir durumdur.
Vertigo atakları genellikle ani baş hareketleriyle tetiklenir. Yataktan kalkarken, ani bir şekilde başınızı çevirdiğinizde ya da eğilip doğrulurken başlar. Dengede durmak zorlaşır, sersemlik hissi baş gösterir.
Vertigoyu Baş Dönmesinden Ayıran Belirtiler Nelerdir?
Baş dönmesi tek başına bir belirti olabilirken, vertigo genellikle aşağıdaki bulgularla birlikte seyreder:
- Şiddetli mide bulantısı
- Kusma
- Kulakta çınlama veya işitme kaybı
- Gözlerde titreme (nistagmus)
- Yürürken dengesizlik hissi
- Kendini boşlukta veya düşecekmiş gibi hissetme
Bu belirtilerden birkaçı bile varsa, “geçer” diye beklemek yerine bir kulak burun boğaz ya da nöroloji uzmanına danışmak gerekir.
Vertigo Neden Olur?
Vertigonun en yaygın nedeni iç kulak kaynaklı problemlerdir. Özellikle;
- Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo (BPPV): Baş pozisyonundaki değişikliklere bağlı olarak ortaya çıkar. İç kulakta yer alan küçük kristallerin yer değiştirmesiyle meydana gelir.
- Vestibüler Nörit: İç kulakta dengeyi sağlayan sinirlerin iltihaplanmasıdır. Genellikle viral enfeksiyonlar sonrası görülür.
- Meniere Hastalığı: Kulakta basınç artışı ve sıvı dengesizliği ile ortaya çıkar. Çınlama ve işitme kaybıyla birlikte seyreder.
Bunların dışında beyin damar hastalıkları, tümörler, migren, hatta bazı ilaçların yan etkileri de vertigoya neden olabilir.
Vertigoda Ne Zaman Doktora Gitmeli?
Eğer baş dönmeniz birkaç dakikadan uzun sürüyorsa, dengede durmakta zorlanıyorsanız ve mide bulantısı gibi eşlik eden belirtileriniz varsa bir uzmana görünmelisiniz. Özellikle;
-
Baş dönmesiyle birlikte konuşma bozukluğu, kol veya bacakta güçsüzlük, görme kaybı gibi nörolojik bulgular varsa acil müdahale gerekebilir.
Vertigonun Tedavisi Mümkün Mü?
Evet. Vertigo’nun nedenine bağlı olarak farklı tedavi yöntemleri uygulanır. En yaygın tedaviler arasında aşağıdakiler yer alır.
-
Pozisyon manevraları (Epley gibi): BPPV’ye bağlı vertigoda oldukça etkilidir.
-
İlaç tedavisi: Bulantıyı ve baş dönmesini azaltan ilaçlar verilebilir.
-
Fizyoterapi: Denge egzersizleri ve vestibüler rehabilitasyon uygulanabilir.
-
Cerrahi: Nadir durumlarda, örneğin Meniere hastalığında cerrahi seçenekler düşünülür.
Kendinizi Korumanız İçin Küçük İpuçları
- Ani hareketlerden kaçının.
- Yataktan kalkarken yavaşça doğrulun.
- Stresi azaltmaya çalışın.
- Yeterli su tüketin ve uykunuza dikkat edin.
- Vertigo öykünüz varsa, araç kullanırken veya yüksekte çalışırken dikkatli olun.
Baş dönmesi sıradan gibi görünse de altında yatan nedeni araştırmak, sağlığınız için atacağınız en önemli adımlardan biridir. Eğer şüphe duyuyorsanız, vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurun.
Simbians Platformu ile doğru ve güncel sağlık bilgisinin erişilebilir olmasını sağlıyoruz. Tüm içerikler sadece sağlık profesyonelleri ve tıbbi yazarlar tarafından hazırlanmaktadır.