Çölyak Hastalığı Nedir?
Çölyak Hastalığı, genetik yatkınlığı olan bireylerde, özellikle buğday, arpa, çavdar ve yulaf gibi tahıllardaki gluten proteini ile temas sonucunda ortaya çıkan bir ince bağırsak hastalığıdır.
Çölyak hastalığı, genellikle ince bağırsaklarda meydana gelen iltihaplanma ve hasarlanma ile karakterizedir. Çölyak hastalarının vücutları, gluten ile temas ettiğinde bağışıklık sistemi tarafından saldırıya uğrar, bu da ince bağırsak villus adı verilen emilim yüzeylerinde hasara yol açar.
Çölyak hastalığı genellikle çocukluktan erişkinliğe kadar her yaşta ortaya çıkabilir ve bu durum, genetik faktörlerin etkisiyle birinci derece akrabalarda daha sık görülme eğilimindedir.
Çölyak Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Hastalığın belirtileri geniş bir yelpazede olabilir ve bu belirtiler çocukluk çağından itibaren uzun süreli ishal, tekrarlayan karın ağrısı, uzun süreli kabızlık, tekrarlayan kusma, kilo alamama, boy kısalığı, ergenlik gecikmesi, kansızlık, kemik erimesi, kısırlık ve tekrarlayan düşükleri içerebilir. Bu belirtilerden biri veya birkaçı bir arada bulunabilir.
Çölyak hastalığı, belirti göstermeyebilir ve sessiz bir seyir izleyebilir. Bu durum, hastanın farkında olmadığı ve tedavi almadığı sürece, zamanla ciddi komplikasyonlara neden olabilir.
Çölyak Hastalığı Tanısı Nasıl Konur?
Çölyak hastalığının tanısı genellikle kan testleri ile konulur. Çölyak hastalığına özgü antikorların varlığını belirleyen bu testler, hastalığın olup olmadığını gösterir. Eğer kan testleri pozitif sonuç verirse, genellikle ince bağırsak biyopsisi ile tanı kesinleştirilir. Biyopsi sonuçları, ince bağırsaklarda glutenin neden olduğu hasarı doğrulayabilir.
Çölyak Hastalığında Glutensiz Diyet
Çölyak hastalığının tek etkili tedavisi, gluten içeren gıdaların tamamen kesildiği bir glutensiz diyet uygulamaktır. Bu diyet ömür boyu devam etmelidir ve glutenin tamamen elimine edilmesini gerektirir. Buğday, arpa, çavdar ve yulaf içeren gıdalardan kaçınılmalıdır. Ancak sebze, meyve, kurubaklagiller, mısır, pirinç, süt ve süt ürünleri, kırmızı ve beyaz et, deniz ürünleri, yumurta ve işlenmemiş kuruyemişler gibi birçok sağlıklı gıdanın tüketilmesinde sakınca yoktur.
Tedavinin bir diğer önemli yönü, hastalığa bağlı olarak ortaya çıkabilen vitamin ve mineral eksikliklerini düzeltmektir. Bu, sağlık uzmanları tarafından kontrol edilen takviyeler veya özel beslenme yönergeleri ile sağlanabilir.
Sonuç olarak, çölyak hastalığı, glutenle temas sonucu ince bağırsakta hasar meydana getiren genetik bir hastalıktır. Tanısı kan testleri ve ince bağırsak biyopsisi ile konulur. Tedavi ise ömür boyu devam eden bir glutensiz diyettir. Bu diyet, hastalığın semptomlarını kontrol etmek ve komplikasyonları önlemek için hayati öneme sahiptir.
Simbians’ta yer alan diğer hastalıkları keşfedin.
