Yaz ayları güneşin, denizin ve açık havanın tadını çıkarmak için harika bir dönem olsa da, cildimiz bu mevsimde ekstra ilgi ve özen istiyor. Güneş ışınlarının etkisiyle artan leke riski, yoğun sıcaklarla birlikte gelen terleme ve kuruluk gibi faktörler, cilt sağlığını olumsuz etkileyebiliyor.
Peki, yazın cilt bakımında nelere dikkat etmeliyiz?
Hangi ürünleri tercih etmeli, nelerden uzak durmalıyız?
Bu soruların yanıtlarını almak için Dermatoloji Uzmanı Dr. Meltem KAŞIKÇI POP ile yaz aylarına özel cilt bakımını konuştuk. Hem günlük bakım rutinine dair pratik öneriler hem de cilt sağlığını korumanın püf noktalarıyla dolu bu röportaj, yaz boyunca ışıldayan ve sağlıklı bir cilt için rehber niteliğinde.
Uzm. Dr. Meltem KAŞIKÇI POP Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden 2020 yılında mezun olan ve dermatoloji uzmanlık eğitimini 2025’te Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı’nda tamamlamıştır.
Adife Ahsen ÇETİN: Yaz mevsiminde cilt bakım rutini nasıl olmalı? Sabah ve akşam olmak üzere temel adımları nasıl planlamalıyız?
Uzm. Dr. Meltem KAŞIKÇI POP: Yaz aylarında artan UV maruziyeti, terleme, aşırı su kaybı ve çevresel kirlilik gibi etkenler nedeniyle cilt bakım rutini hem bariyer bütünlüğünü korumayı hem de oksidatif hasarı önlemeyi hedeflemelidir. Lekeli ciltler yaz aylarında çok dikkatli olmalılar. Leke oluşumu bu dönemde artabilir. Sabah rutininde, cilt öncelikle pH dengesine uygun, non-komedojenik ve non-allerjik nazik bir temizleyici ile arındırılmalıdır. Yağlı cilt tiplerinde köpüren jel formülasyonlar, kuru veya hassas ciltlerde ise balsam veya krem formundaki temizleyiciler tercih edilmelidir. Temizliğin ardından, isteğe bağlı olarak kullanılabilen alkolsüz bir tonik ile cilt pH’ı dengelenebilir. Bu adımı, serbest radikallerin zararlı etkilerine karşı koruma sağlayan bir antioksidan serum (örneğin C vitamini, E vitamini veya ferulik asit içeren) izlemelidir. Ardından, cilt tipine uygun ve non-komedojenik özellikte bir nemlendirici ile epidermal nem dengesinin sürdürülmesi sağlanmalıdır. Sabah bakımının en önemli basamağı ise, geniş spektrumlu ve en az SPF 30 içeren bir güneş koruyucunun, güneşe çıkmadan 15-20 dakika önce uygulanmasıdır. Eğer lekeye eğilimli bir cildiniz var ise SPF 50 içeren geniş spektrumlu güneş koruyucu kullanılmalı. Bu ürün, UV’ye bağlı fotoyaşlanmayı ve DNA hasarını önlemek açısından büyük öneme sahiptir ve gün içerisinde 2-3 saatte bir yenilenmelidir.
Akşam rutininde, gün boyunca biriken kir, sebum ve makyaj kalıntıları nazik ama etkili bir temizleyiciyle arındırılmalıdır. Ardından isteğe bağlı olarak alkolsüz, yatıştırıcı bir tonik kullanılabilir. Temizleme sonrası, cilt tipine uygun serum (retinoid, traneksamik asit, hyaluronik asit, azeleik asit, niasinamid vb.) uygulanmalı; son olarak cilt bariyerini onarıcı bir nemlendirici ile rutin tamamlanmalıdır.
Adife Ahsen ÇETİN: Güne başlarken uygulanması gereken ideal yaz cilt rutini nedir? Temizleyici, tonik, serum, nemlendirici ve güneş kremi sıralaması nasıl olmalı?
Uzm. Dr. Meltem KAŞIKÇI POP: Güne başlarken uygulanması gereken cilt bakım rutini sıralaması temizleyici, tonik (isteğe bağlı), serum (C vitamini, E vitamini ve ferulik asit gibi antioksidan içerikler,niasinamid,hyaluronik asit vb), nemlendirici ve güneş kremi şeklinde olmalıdır.
Adife Ahsen ÇETİN: Yaz aylarında güneş kremi dışında olmazsa olmaz cilt bakım ürünleri nelerdir?
Uzm. Dr. Meltem KAŞIKÇI POP: Nemlendirici, antioksidan serumlar (C vitamini, E vitamini, ferulik asit), cilt tipine uygun temizleyici.
Adife Ahsen ÇETİN: Nemlendirici kullanımı yazın da gerekli mi? Yağlı ciltler için hafif nemlendirici tercih edilmeli mi?
Uzm. Dr. Meltem KAŞIKÇI POP: Evet, gereklidir. Yağlı ciltler için su bazlı, hafif yapıda jel veya losyon formda nemlendiriciler tercih edilmeli.
Adife Ahsen ÇETİN: Serum kullanımı yazın nasıl olmalı? C vitamini, niacinamide gibi içerikler yaz için uygun mu?
Uzm. Dr. Meltem KAŞIKÇI POP: Yaz aylarında serum kullanımı, cilt bakımının önemli bir parçası olmaya devam eder. Ancak içerik seçiminde mevsime uygunluk göz önünde bulundurulmalıdır. Cilt, yazın artan UV maruziyeti, sıcaklık ve nem nedeniyle hem oksidatif strese hem de pigmentasyon sorunlarına daha yatkın hale gelir. Bu nedenle bazı aktif içerikler bu dönemde özellikle fayda sağlar.
C vitamini (askorbik asit) yaz aylarında kullanılabilir. Güçlü bir antioksidan olarak, çevresel serbest radikallere karşı cildi korur, kolajen sentezini destekler. Ayrıca C vitamini, güneş koruyucularla birlikte kullanıldığında, UV ışınlarının oluşturduğu hasara karşı ek koruma sağlayabilir. Ancak sabah kullanılıyorsa mutlaka geniş spektrumlu bir güneş koruyucu ile desteklenmelidir. Güneş koruyucu 2 saatte bir olacak şekilde mutlaka yenilenmelidir.
Niasinamid de yaz aylarında güvenle kullanılabilen çok yönlü bir içeriktir. Sebum düzenleyici, antiinflamatuar ve leke karşıtı etkileri sayesinde özellikle yağlı, akneye eğilimli veya lekeye yatkın ciltler için uygundur. Ayrıca cilt bariyerini güçlendirici özelliğiyle yazın güneşe maruz kalan cildin korunmasına da katkıda bulunur.
Bununla birlikte, retinoidler (örneğin retinol) gibi bazı içerikler UV ile birlikte ciltte hassasiyeti artırabileceğinden, yaz aylarında dikkatli kullanılmalı ve kullanımı geceye bırakılmalıdır. Gün içinde güneş koruyucular asla ihmal edilmemlidir.
Adife Ahsen ÇETİN: Cilt temizliği yazın ne sıklıkla yapılmalı? Jel mi, köpük mü, micellar su mu tercih edilmeli?
Uzm. Dr. Meltem KAŞIKÇI POP: Yaz aylarında artan terleme ve sebum üretimi nedeniyle cilt temizliğine özen gösterilmesi önemlidir. Akneli ve akneye eğilimli kişilerde cilt temizliği sabah ve akşam olmak üzere günde iki kez yapılmalıdır. Eğer çok kuru bir cilde mevcut iseniz günde 1 defa yüz temizleyicisi ile cilt temizliği, sabah da yüz yıkama şeklinde yapılabilir.
Misel su, cildi nazikçe temizlemek için etkili bir üründür. Makyaj kalıntılarını, fazla sebumu ve çevresel kirleri ciltte hassasiyet oluşturmadan temizler. Akşam rutinine eklenebilir.
Akşam rutininde misel su kullanımının ardından, özellikle yağlı ve akneye meyilli ciltler için jel veya köpük formunda temizleyiciler tercih edilmelidir. Bu ürünler gözeneklerde biriken yağı ve kiri derinlemesine temizlemeye yardımcı olur. Öte yandan, kuru ve hassas ciltler için alkol içermeyen, nemlendirici özellikte nazik temizleyiciler önerilir. Bu sayede cilt bariyerine zarar vermeden temizlik sağlanır.
Adife Ahsen ÇETİN: Akşam rutini yazın nasıl şekillenmeli? Gündüz kullanılan ürünlerin kalıntılarını temizlemek için özel bir öneriniz var mı?
Uzm. Dr. Meltem KAŞIKÇI POP: Akşam cilt bakım rutini; cildi gün boyu maruz kaldığı güneş koruyucular, makyaj ve dış etkenlerden arındırmak için planlanmalıdır. Temel bakım adımları ilk olarak temizleyici, serum ve nemlendirici şeklinde ilerlemelidir.
Eğer kişi makyaj yapıyor, suya dayanıklı güneş koruyucular kullanıyor ve bunları gün içinde tekrar uyguluyorsa, çift aşamalı temizlik yapılabilir. Bu temizlik, önce yağ bazlı bir ürünle makyaj ve güneş kremi kalıntılarını çözerek başlar; ardından su bazlı bir temizleyiciyle cilt arındırılır. Bu yöntem, gözeneklerin tıkanmasını önlemeye ve cilt yüzeyinde biriken kalıntıları etkili biçimde temizlemeye yardımcı olur. Çift aşamalı temizlik yalnızca akşam rutinine dahil edilmelidir.
Akneli ve akneye yatkın ciltlerde, temizleyici balmlar yerine salisilik asit gibi akne karşıtı içerikler taşıyan misel sular kullanılabilir. Bu ürünler, hem fazla sebumu nazikçe uzaklaştırır hem de inflamasyonu baskılayarak akne oluşumunu azaltmaya katkı sağlar.
Kuru ve hassas ciltler için çift aşamalı temizlik her zaman uygun olmayabilir. Bu cilt tiplerinde ya tek adımlı, cilt bariyerini koruyan nazik temizleyiciler tercih edilmeli ya da eğer çift aşamalı temizlik yapılacaksa, ikinci aşamadaki temizleyici mutlaka kurutmayan, yumuşak yapılı bir ürün olmalıdır. Aksi takdirde ciltte kuruluk ve tahrişe yol açılabilir.
Adife Ahsen ÇETİN: Yaz aylarında kullanılmaması gereken içerikler veya ürün türleri var mı? Örneğin asitler (AHA/BHA), retinol gibi maddeler riskli mi?
Uzm. Dr. Meltem KAŞIKÇI POP: Yaz aylarında cilt, güneş ışınlarına daha yoğun maruz kaldığı için bazı aktif içeriklerin kullanımında dikkatli olunması gerekir. Özellikle cildi yenileyen, soyan veya hassaslaştıran içerikler UV ışınlarına karşı ciltte duyarlılığı artırabilir. Bu da lekelenme ve tahriş riskini yükseltebilir.
Retinoidler, yani A vitamini türevleri, cilt yenilenmesini hızlandırır fakat aynı zamanda fotosensitiviteye neden olabilir. Eğer kişi retinoide önceden kullanmaya başlamışsa ve düzenli olarak güneş koruyucu uyguluyorsa, yaz boyunca sadece gece rutininde devam etmesinde sakınca yoktur. Ancak retinoide ilk kez başlanacaksa, yaz ayları bu başlangıç için uygun bir zaman değildir; çünkü retinoidler başlangıçta ciltte kızarıklık, kuruluk ve hassasiyet gibi yan etkilere neden olabilir. Bu da güneşe aşırı hassasiyete neden olur.
AHA’lar (glikolik asit gibi) da cilt yüzeyini soyarak doku yenilenmesi sağlar; ancak cildi güneşe karşı daha savunmasız hale getirir. Bu tür ürünler gece kullanılabilir, fakat ardından ertesi gün mutlaka yüksek faktörlü geniş spektrumlu güneş koruyucu uygulanmalıdır. Güneş koruma rutini yeterli değilse, bu içeriklere yaz aylarında ara verilmesi gerekir.
BHA’lar, özellikle salisilik asit, yaz döneminde de gözenek temizleyici, anti-inflamatuar ve akne önleyici özellikleriyle kullanılmaya devam edilebilir. Ciltteki fazla sebumu ve komedon oluşumunu azaltır. Yazın günlük kullanımda genellikle güvenlidir. Ancak yine de güneş koruyucu desteği ihmal edilmemelidir.
Adife Ahsen ÇETİN: Maske ve peeling uygulamaları yazın nasıl olmalı? Hangi sıklıkla yapılmalı, hangi içeriklerden kaçınılmalı?
Uzm. Dr. Meltem KAŞIKÇI POP: Yaz aylarında maske ve peeling uygulamaları daha dikkatli planlanmalıdır; çünkü cilt bu dönemde güneş ışınlarına daha fazla maruz kaldığı için daha hassas hale gelir. Bu nedenle cildi tahriş etme veya lekelenmeye neden olma riski taşıyan uygulamalardan kaçınılmalıdır.
Peeling işlemleri, özellikle cilt yüzeyini soyan kimyasal peelinglere yazın ara verilmelidir.
Fiziksel peelingler (tanecikli ürünler) ise hassas ciltlerde tahrişe yol açabileceğinden yazın daha da dikkatli kullanılmalı, aşındırıcı yapıda olmayan ve nazik formüller tercih edilmelidir. Haftada 1 şekilde uygulanabilir. Yüz için fiziksel peeelinleri önermiyorum yüz hariç vücut için uygulanabilir.
Maske uygulamaları ise yaz döneminde cilt tipine göre planlanmalıdır. Örneğin:
Yağlı ve akneye yatkın ciltler için haftada 1-2 kez kil bazlı veya arındırıcı maskeler tercih edilebilir. Kuru ve hassas ciltler için ise haftada 1 kez uygulanacak nemlendirici, yatıştırıcı içerikli maskeler yeterlidir. Bu cilt tiplerinde arındırıcı veya soyucu içerikler cilt bariyerini bozabilir.
Adife Ahsen ÇETİN: “Az ürün, etkili içerik” mantığı yazın daha mı önemli? Katmanlı bakım yazın ciltte tıkanmalara neden olur mu?
Uzm. Dr. Meltem KAŞIKÇI POP: Yaz aylarında sıcaklık ve nem oranının artmasıyla birlikte cilt daha fazla terler ve sebum üretimi artar. Bu nedenle, “az ama etkili içerik” yaklaşımı yaz mevsiminde özellikle önem kazanır. Katman katman ürün uygulamak, özellikle yağlı ve akneye meyilli ciltlerde gözeneklerin tıkanmasına, komedon oluşumuna ve sivilcelenmeye yol açabilir.
Yazın cilt bakımında amaç, cildi nemli ve dengeli tutarken aynı zamanda ağır formüllerden kaçınmak olmalıdır. Bunun için:
Çok adımlı (katmanlı) rutinler yerine, çok işlevli içerikler içeren ürünler (örneğin hem antioksidan hem nemlendirici özellikte bir serum) tercih edilebilir.
Cilt tipine uygun, hafif formüllü nemlendiriciler kullanılmalı.
Gündüz rutini sade tutulmalı: temizleyici → serum → nemlendirici → güneş koruyucu gibi kısa ve etkili bir düzen yeterlidir.
Sonuç olarak, yazın “az ama öz” yaklaşımı sadece pratik değil, aynı zamanda cilt sağlığını korumak adına da oldukça etkilidir. Cildin ihtiyacı olan temel desteği vermek, onu fazla yüklememek gerekir.
Adife Ahsen ÇETİN: Terleme ve güneşin etkisiyle makyaj ürünleriyle cilt bakım ürünleri arasında nasıl bir denge kurulmalı?
Uzm. Dr. Meltem KAŞIKÇI POP: Yaz aylarında artan terleme ve güneş ışınları nedeniyle, cilt bakım ürünleri hafif, su bazlı ve çabuk emilen yapıda olmalı; makyaj ürünleri ise yağsız, non-komedojenik ve terlemeye dayanıklı seçilmelidir. Güneş koruyucu mutlaka kullanılmalı ve gün içinde tazelenmelidir. Bu denge, cildi korurken makyajın kalıcılığını da artırır.
Adife Ahsen ÇETİN: Göz çevresi bakımı yazın ihmal ediliyor. Bu bölge için özel bir ürün kullanımı önerir misiniz?
Uzm. Dr. Meltem KAŞIKÇI POP: Göz çevresi, epidermisin daha ince olması nedeniyle çevresel faktörlere, özellikle de UV ışınlarına karşı daha hassastır. Yaz aylarında artan UV maruziyeti, bu bölgede fotoyaşlanma, pigmentasyon artışı ve su kaybına bağlı kuruluk gibi sorunlara yol açabilir.
Bu nedenle yaz aylarında göz çevresi için özel olarak geliştirilmiş, hipoalerjenik ve oftalmolojik olarak test edilmiş ürünlerin kullanımı önerilir. İçeriğinde antioksidanlar (örneğin C vitamini, E vitamini), peptitler, hyaluronik asit gibi bileşenler bulunan göz çevresi ürünleri; oksidatif stresi azaltabilir, nem dengesini koruyabilir ve vasküler kaynaklı şişlik/morlukların görünümünü hafifletebilir.
Göz çevresi için kullanılabilecek güneş koruyucular, hassas yapıya uygun, non-irritan, oftalmolojik olarak test edilmiş, genellikle mineral filtre (fiziksel filtre) içeren ürünler olmalıdır.
Adife Ahsen ÇETİN: Güneşten kaynaklı lekelenmelerin önüne geçmek için yaz rutini nasıl desteklenmeli?
Uzm. Dr. Meltem KAŞIKÇI POP: Güneşten kaynaklı hiperpigmentasyon (lekelenme), özellikle yaz aylarında UV ışınlarının etkisiyle artan melanin üretimi sonucu ortaya çıkar. Bu nedenle yaz rutininde lekelenmeyi önlemek için güneşten korunma en temel yaklaşımdır.
SPF 30 ve üzeri, UVA/UVB koruması sağlayan ürünler tercih edilmelidir. Açık alanlarda 2 saatte bir güneş koruyucu tekrarlanmalıdır. Göz çevresi, dudak çevresi ve el üstü gibi bölgeler de ihmal edilmemelidir. Topikal C vitamini, ferulik asit ve E vitamini gibi antioksidanlar serbest radikal hasarını azaltarak pigment oluşumunu baskılayabilir.
Cildin bariyerini destekleyen hyaluronik asit, seramid ve panthenol gibi içeriklerle nemlendirici kullanımı cildi tahrişe karşı korur; bu da inflamasyon kaynaklı pigmentasyonu azaltır. Yazın hidrokinon gibi güçlü aktifler yerine, daha güvenli olan azelaik asit, niacinamide, traneksamik asit gibi melanin sentezini baskılayan ajanlar tercih edilebilir. Bu içerikler akşam rutinine eklenebilir. Geniş kenarlı şapka, güneş gözlüğü, koruyucu giysi gibi fiziksel önlemler de rutinle entegre edilmelidir. Özellikle saat 10:00–16:00 arasında güneşe doğrudan maruziyetten kaçınılmalıdır.
Adife Ahsen ÇETİN: Cilt tipine göre yaz rutini nasıl değişmeli? (Kuru, karma, yağlı, hassas ciltler için öneriler)
Uzm. Dr. Meltem KAŞIKÇI POP: Özellikle yaz aylarında artan sıcaklık, UV maruziyeti, terleme ve çevresel faktörler (güneş, deniz suyu, klor, hava kirliliği gibi) cilt üzerinde belirgin etkiler yaratır. Bu nedenle yaz döneminde uygulanacak cilt bakım rutini, cilt tipine özel şekilde planlanmalıdır.
Yağlı ciltlerde yaz aylarında sıcaklık ve nem artışıyla birlikte sebum üretimi daha da artar. Bu nedenle sabah ve akşam olmak üzere günde iki kez, salisilik asit içeren jel formunda arındırıcı bir temizleyici ile cilt temizlenmelidir. Gözenekleri sıkılaştırmak ve yağ dengesini düzenlemek amacıyla niasinamid içeren tonikler tercih edilebilir. Günlük nem ihtiyacını karşılamak için su bazlı, yağsız ve non-komedojenik özellikte bir nemlendirici kullanılmalı; ciltte ağırlık yapmayan bu formülasyonlar, gözenek tıkanıklığını da önler. Güneş koruyucu olarak ise matlaştırıcı etkiye sahip, su bazlı ve SPF 30 veya üzeri ürünler tercih edilmelidir.
Kuru ciltler yazın nem eksikliğini daha da fazla hisseder. Güneş, deniz suyu, klor ve klima gibi çevresel faktörler ciltte kuruluk, gerginlik yaratabilir. Bu cilt tipine sahip bireyler alkol içermeyen, nazik ve nemlendirici etkili temizleyiciler kullanmalıdır. Cilt bariyerini onarmak ve nem dengesini sağlamak adına hyalüronik asit, niasinamid ve seramid gibi içeriklere sahip nemlendiriciler tercih edilmelidir. Nem desteği sağlayan SPF içeren güneş koruyucular da mutlaka kullanılmalıdır.
Hassas ciltler yaz aylarında çevresel etkenlere karşı daha hassas hale gelir; güneş ışınları, ter ve hava kirliliği gibi faktörler ciltte kızarıklık, yanma ve tahrişe neden olabilir. Bu nedenle temizleyiciler parfüm, alkol ve sabun içermemeli; cilt pH’ına uygun ve yatıştırıcı olmalıdır. Allantoin, panthenol veya aloe vera içeren nemlendiriciler ciltteki hassasiyeti azaltmaya yardımcı olur. Güneş koruyucuların mineral içerikli ((çinko oksit veya titanyum dioksit içeren) olması tercih edilmelidir.
Yaz aylarında karma ciltli kişiler, ciltlerinin değişken ihtiyaçlarını dengelemeye odaklanmalıdır. T bölgesindeki fazla yağı nazikçe temizlerken, yanak gibi daha kuru alanların nemini koruyacak su bazlı bir temizleyici tercih edilmelidir. Cildi arındırmak ve yatıştırmak için alkol içermeyen, besleyici içeriklerle zenginleştirilmiş bir tonik kullanılabilir. Ardından cilt tipine uygun sebum oluşumunu dengeleyici nemlendirici mutlaka uygulanmalı.
Adife Ahsen ÇETİN: Son olarak, herkesin uygulayabileceği, kolay ama etkili bir yaz cilt rutini önerebilir misiniz?
Uzm. Dr. Meltem KAŞIKÇI POP: Sabahları cilt nazik bir temizleyici ile arındırılmalıdır. Temizliğin ardından, cilt tipine uygun hafif yapılı bir nemlendirici ile cildin nem dengesi korunmalıdır. Gündüz bakımının en kritik adımı ise güneş koruyucudur. En az SPF 30 içeren, cilt tipine uygun ve non-komedojenik bir güneş kremi, cildi UV ışınlarının zararlı etkilerinden korur. Akşam rutininde ise gün boyu ciltte biriken kir, ter ve güneş koruyuculardan arınmak için yine aynı temizleyici kullanılmalıdır. Temizleme sonrası, gece boyunca cildi onaracak ve nemlendirecek, seramid, niasinamid veya panthenol gibi içeriklere sahip hafif ama etkili bir nemlendirici ile bakım tamamlanmalıdır.
Uzman Dr. Meltem KAŞIKÇI POP’ u instagram üzerinden dr.meltemkasikcipop kullanıcı sayfasından takip edebilirsiniz.
Simbians Türkiye, bir sağlık eğitimi platformudur. Simbians’ta yer alan hastalıklar ve sağlık durumları hakkında daha fazla bilgi edinin. Diğer röportajlara ulaşarak merak ettiklerinizi öğrenin.
