Günlük hayatımızda fark etmeden ne kadar çok kolumuzu kaldırıyor, uzanıyor, elimizi başımızın arkasına atıyoruz… İşte bu basit gibi görünen hareketlerin bir gün aniden ağrılı ve imkânsız hale gelmesiyle tanışıyoruz: Donuk Omuz Sendromu ile.

Tıbbi adıyla adheziv kapsülit, yani halk arasında bilinen adıyla donuk omuz sendromu, omuz ekleminin çevresini saran kapsülün kalınlaşıp büzülmesiyle omuz hareketlerinin kısıtlandığı, oldukça rahatsız edici bir sağlık sorunudur.

Bu yazımda donuk omuz sendromunun ne olduğu, neden geliştiği, nasıl tedavi edildiği ve en önemlisi, bu süreçte neler yapılabileceğini öğreneceksiniz.

Donuk Omuz Sendromu Nedir?

Donuk omuz sendromu, omuz eklemini çevreleyen bağ dokusunun (kapsül) kalınlaşıp sertleşmesi ve eklem içi yapışıklıkların oluşmasıyla karakterize, hareket kısıtlılığına neden olan bir rahatsızlıktır.

Omuz hareket ettikçe ağrı artar, zamanla eklemde ciddi bir hareketsizlik gelişir. Genellikle tek omuz etkilenir, ancak bazı durumlarda her iki omuzda da görülebilir.

Donuk omuz sendromu üç evrede gelişir.

Ağrılı Dönem: Omuzda özellikle geceleri artan bir ağrı başlar, hareket ettikçe daha da kötüleşir.

Donma Dönemi: Ağrı hafifler ancak omuz hareketleri ciddi şekilde kısıtlanır. Elinizi başınızın arkasına ya da sırtınıza götüremezsiniz.

Çözülme Dönemi: Hareket açıklığı zamanla geri kazanılır. Ancak bu dönem aylar hatta yıllar sürebilir.

Donuk Omuz Sendromunda Kimler Risk Altında?

Donuk omuz sendromu genellikle 40-60 yaş arasındaki bireylerde görülür ve kadınlarda erkeklere göre biraz daha yaygındır.

Risk faktörleri arasında aşağıdakiler bulunmaktadır.

• Diyabet (özellikle Tip 1),
• Tiroid hastalıkları (hipotiroidi ya da hipertiroidi),
• Parkinson hastalığı,
• Kalp ameliyatı ya da felç sonrası hareketsizlik,
• Omuz travmaları, kırıkları, cerrahiler sonrası uzun süreli hareketsizlik.

Donuk Omuz Sendromu Belirtileri Nelerdir?

Donuk omuz sendromunun en yaygın belirtilerini paylaşmak istiyorum.

• Gün geçtikçe artan omuz ağrısı (özellikle geceleri),
• Kolun yukarı kaldırılmasında, yana ya da arkaya uzanmasında ciddi zorluk,
• Giyinme, saç tarama, çanta taşıma gibi günlük işlerde zorlanma,
• Hareket ettikçe sertlik ve hareket açıklığında azalma.

Bu belirtiler çoğunlukla yavaş yavaş gelişir ve ilerledikçe günlük yaşamı ciddi ölçüde etkileyebilir.

Donuk Omuz Sendromu Tanısı Nasıl Konur?

Tanı, genellikle hastanın şikayetleri ve fizik muayene bulgularıyla konur. Doktorunuz omuz hareket açıklığını değerlendirir ve benzer hastalıkları dışlamak için röntgen ya da MR gibi görüntüleme testleri isteyebilir.

Donuk omuz, omuzdaki yırtıklar, kireçlenme, kas-iskelet sistemi bozuklukları gibi hastalıklarla karıştırılmamalıdır. Doğru tanı, etkili tedavi için ilk adımdır.

Donuk Omuz Sendromunun Fizyoterapi ile Tedavisi Mümkün Mü?

Evet, kesinlikle! Donuk omuz sendromunun en etkili tedavi yöntemlerinden biri fizyoterapidir.

Fizyoterapi süreci aşağıdaki hedeflere yöneliktir.

• Ağrının azaltılması,
• Hareket açıklığının geri kazandırılması,
• Günlük yaşama dönüşün hızlandırılması.

Tedavi yaklaşımları arasında;

Manuel terapi: Fizyoterapist tarafından uygulanan tekniklerle omuz kapsülü gevşetilir.

Mobilizasyon ve germe egzersizleri: Özellikle omuz kapsülünü esnetmeye yönelik özel egzersizlerle hareket kabiliyeti artırılır.

Sıcak-soğuk uygulamaları: Ağrıyı azaltmak ve dolaşımı artırmak için kullanılır.

Elektroterapi (TENS, ultrason): Kas gevşemesi ve ağrı kontrolü için destekleyici yöntemlerdir.

Ev egzersiz programları: Hastanın kendi kendine devam ettireceği hafif egzersizlerle iyileşme süreci hızlandırılır.

Donuk Omuz Sendromunda Nelere Dikkat Etmeli?

• Omuzu tamamen sabit tutmak yerine, ağrısız düzeyde hareket ettirmek çok önemlidir.
• Geceleri uyurken omuz altına yumuşak destek koymak ağrıyı hafifletebilir.
• Bilgisayar ve telefon kullanımında omzu uzun süre sabit pozisyonda tutmaktan kaçınılmalıdır.
• Düzenli ve sabırlı bir fizyoterapi programına bağlı kalmak iyileşmeyi hızlandırır.

Donuk omuz sendromu, sabır ve doğru tedaviyle kontrol altına alınabilir bir durumdur. Zaman zaman motivasyon kaybına neden olsa da bu süreci doğru yönetmek, sağlıklı bir omza kavuşmanın en önemli anahtarıdır.

Eğer siz de kolunuzu kaldırırken zorlanıyor, geceleri omuz ağrısıyla uyanıyorsanız, bu durumun geçici olmadığını fark etmiş olabilirsiniz. Ancak unutmayın ki her donuk omuz, zamanla ve doğru bakım ile yeniden özgürleşebilir.

Simbians Platformu ile doğru ve güncel sağlık bilgisinin erişilebilir olmasını sağlıyoruz. Tüm içerikler sadece sağlık profesyonelleri ve tıbbi yazarlar tarafından hazırlanmaktadır.

Kaynaklar

Wong, C. K., Levine, W. N., & Deo, K. (2021). Frozen shoulder: A systematic review of therapeutic options and rehabilitation strategies. Journal of the American Academy of Orthopaedic Surgeons, 29(8), 320-330.