19 Mayıs Dünya İnflamatuar Bağırsak Hastalıkları Günü, hastalık için farkındalık yaratma ve bilgi verme amacı taşımaktadır. Ben de bu özel güne ithafen sizlere, “İnflamatuar Bağırsak Hastalıkları” konusunda bilgi ve tutum düzeyinizi arttıracak olan yazımı sunmaktayım.
Kronik hastalıklar, bireyin yaşam konforunu ve kalitesini önemli ölçüde etkilemektedir. Bu hastalıkların kabullenilmesi, tedavisi, psikososyal boyutu, bireyin sosyal rollerine adaptasyonu, semptomların tanımlanması ve sağlık profesyonelleriyle uyumu gibi birçok başlıkta ele alınması gerekir. İnflamatuar bağırsak hastalıkları tedavi edilmediğinde kötü sonuçlar doğurabilecek; erken teşhisin önemli olduğu hastalıklardan bir tanesidir.
Sağlığınız için uzanan elleri sıkıca tutun çünkü birlikte hastalıklardan daha güçlüyüz.
İnflamatuvar Bağırsak Hastalıkları Nedir?
Genetik yatkınlığı bulunan kişilerde antijenlere karşı bağırsak mikrobiyotasının fazla immun yanıt tepkisine bağlı oluşan idiyopatik kronik inflamatuvar hastalıklardır. İnflamatuvar Bağırsak Hastalıkları; “Ülseratif Kolit” ve “Chron Hastalığı” olarak ikiye ayrılır.
ÜK ve Chron hastalığının ortak özellikleri şunlardır.
- Atak dönemlerinin,
- Remisyon (durağan) dönemlerinin,
- İyileşme dönemlerinin olması ve yaşam boyu sürecek olmasıdır.
ÜK ve Chron hastalığının farklı özellikleri şunlardır.
ÜK sadece kalın bağırsağı tutar. Crohn hastalığındaysa mide, yemek borusu ve ince bağırsak tutulumu görülebilir. Belirtiler görüldüğünde en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması gerekmektedir.
İnflamatuar Bağırsak Hastalıkları Belirtileri
- Kanlı ishal
- Dışkıda gizli kan
- Karın ağrısı
- İshal
- Ateş
İBH tanısının konulması aşamasında endoskopi ve kolonoskopi gibi yöntemler kullanılmaktadır. Her iki
hastalık içinde tedavilerin aksatılmaması ve ilaç tedavisine uyum sağlanması büyük önem taşır.
Gastroenteroloji ve Genel Cerrahi kliniklerinde takip ve tedaviler yapılır.
İnflamatuar Bağırsak Hastalıkları İle Yaşam
İBH, bağırsaklarda emilim sorununa yol açan hastalıklardır. Yetersiz besin emilimi çocukluk
çağında gelişim problemlerine yol açabilmektedir. Hastaların fiziksel aktivitelerinde, sosyal hayatlarında; hastalığın alevlenme dönemleri konforsuz bir yaşama neden olabilir. Bu durum bireylerin psikososyal yönden de destek almasını gerektirebilir.
İnflamatuar Bağırsak Hastalıkları Bakımı
Bağırsak Mukozasının İnflamasyonuna Bağlı Diyare
- Bağırsak sesleri ve dışkılama sayısının takip edilmesi gerekmektedir.
- Hekimin istem ettiği antidiyaretik tedavi uygulanmalıdır.
- Perianal bölgede diyareye bağlı gelişebilecek tahriş için ılık su ve nemlendirici pomadlarla bakımı verilmelidir.
Sıvı Volüm Eksikliği Riski
- Vital bulguları en az 4 saatte bir takip edilmelidir.
- Oral yoldan sıvı alımı sağlanmıyorsa damardan sıvı takviyesi (IV mayi infüzyonu) ve deri turgoru kontrolü yapılması gerekir.
- Sıvı kaybını azaltmak için antiemetik, ateş varsa antipiretik tedavi uygulanması önemlidir.
Beslenmede Değişiklik: Beden Gereksiniminden Az Beslenme
- Kilosunu belirlemek amacıyla hasta tartılmalıdır.
- Diyetisyenle işbirliği yapılmalıdır.
- Deri bütünlüğü ve ekstremitelerde ödem varlığı değerlendirilmelidir.
- Serum elektrolitleri, kalsiyum, K vitamini, B12, folik asit ve çinko düzeylerinin takibi yapılmalıdır.
- Boşaltım alışkanlıkları ve dışkının yapısı değerlendirilir.
Bağırsak Mukozasının İnflamasyonuna Bağlı Karın Ağrısı
- Hastanın ağrısı ve ağrının şiddeti tanımlanmalıdır.
- Uygun analjezik uygulanmalı ve terapotik girişimlerin etkinliği değerlendirilmelidir.
Yukarıda bahsedilen tanılar İnflamatuvar Bağırsak Hastalıklarının en yaygın semptomlarına karşı ele alınabilecek bakım alanlarıdır. Her hasta bütüncül bir yaklaşımla değerlendirilip, bireysel semptomlarına yönelik tanıları belirlenmeli ve bakım sağlanmalıdır.
İnflamatuar Bağırsak Hastalıkları Derneği
Ülkemizde İBH olan hastalarında bilgi edinebileceği ‘’İBH Derneği’’ ve derneğin internet sitesinde de hastaların tedavi ve sosyal hayatlarını kolaylaştıracak bilgiler yer almaktadır. Aynı zamanda internet sayfasında hekimlerin güncel bilgi paylaşımı adına düzenlenmiş bir platform bulunmaktadır.
Simbians Platformu ile doğru ve güncel sağlık bilgisinin erişilebilir olmasını sağlıyoruz. Tüm içerikler sadece sağlık profesyonelleri ve tıbbi yazarlar tarafından hazırlanmaktadır.