Özsaygı, kısaca kendimize dair görüşümüz olarak tanımlanabilir. Kendimize verdiğimiz değeri ve yeteneklerimize duyduğumuz güveni ifade eder. Başka bir deyişle, kendimizi nasıl değerlendirdiğimiz ve gördüğümüzle ilgilidir. Kişinin kendisini tanıması, güçlü yönlerini fark etmesi kadar güçlendirmesi gereken yönlerinin farkında olması demektir. Özsaygımızın ve öz farkındalığımızın yüksek olması, yaşamımızın tüm alanlarında sağlıklı ve işlevsel kararlar almamızı sağlar.
Özsaygımızı gözetmemize yardımcı olabilecek birkaç öneri
Kendimizi tanımak
Güçlendirilmesine ihtiyaç duyduğumuz yönlerimiz kadar güçlü yönlerinizi de tanımak seçeneklerimizi değerlendirmemizde, ihtiyaçlarımızı belirlememizde ve önceliklendirmemizde, karar almamızda ve sınırlarımızı belirlememizde bize yardımcı olacaktır.
Kendimize nazik olmak
Bazen kendimizi acımasızca eleştiren kişi bizden başkası değildir. Bu düşünceler birçok nedenden kaynaklanabilir. Bu durumda, düşüncelerimizi birkaç gün boyunca yazıya dökerek takip etmeye çalışalım ve yazdıklarımıza göz atalım.
Bu sözleri sevdiğimiz bir arkadaşımıza söyler miydik?
Cevabımız hayır ise, bu ifadeleri adil, nazik ve gerçekçi bir şekilde yeniden yazmaya çalışalım. Bu yeni ifadeleri sık sık tekrar etmek kendimize yaklaşımımıza yardım edebilir.
İyi giden şeylere odaklanmak
Hepimiz için yalnızca yaptığımız “hataları” düşünerek negatiflik içinde sıkışıp kalma riski vardır. Buradan çıkmak için iyi giden şeylere odaklanmak iyi bir başlangıç adımı olabilir.
Mükemmeliyetçiliğin gerçekçi olmadığını hatırlamak
Mükemmeliyet arayışı, her şeyi başarısızlık olarak görmeye yol açabilir. Bu bakış açısını değiştirerek yapabildiklerimize odaklanmak ve onları çoğaltmayı denemek daha gerçekçi olabilir.
Gerçekçi hedefler belirlemek ve yenilikler denemek
Kendimizi iyi hissetmek, kendimiz için iyi şeyler yapmakla da ilişkilidir. Kendimizi iyi hissettirecek bir uğraş belirlemek- örneğin yeni bir dans figürü öğrenmek çabamıza biraz neşe katabilir. Yeniliklere açık olmamızı destekleyebilir. Yeni şeyler denemek her zaman kolay değildir. Bu nedenle kendimizi tebrik etmeyi de sık sık hatırlamalıyız.
Kendimizi daha iyi hissettiren insanlarla vakit geçirmek
Bu, romantik ilişkilerin yanı sıra arkadaşlıklarımızı da içerir. Kendimizi iyi, güvende ve sevgi dolu hissettiğimiz çevre bizim en güzel sosyal desteklerimizden biridir. Arkadaşlarımız, güvenli ilişkiler kurduğumuz partnerlerimiz ve bu listenin devamına ekleyebileceklerimiz için zaman ayırmak bize iyi hissettirebilir.
Hayatı paylaşmak için zaman ayırmak
Bir sokak hayvanını beslemekten sevdiğiniz bir sivil toplum örgütünde gönüllü olmaya kadar yaşadığımız hayatta, dünyanızda pozitif değişim yaratmak için dayanışma göstermek, haklarımızı konuşmak özsaygımızın gelişmesine katkıda bulunabilir.
Özsaygı, kendi değerimizi bilmemize, saygı, dürüstlük, özen ve eşitlik içeren sağlıklı bir ilişki hak ettiğimizi anlamamıza yardımcı olur.
Zaman zaman bu alanlarda desteklenmeye ihtiyaç duyabiliriz; üniversitelerin öğrenci rehberlik ve psikolojik danışmanlık merkezinden, yerel yönetimlerin psikolojik destek hizmet birimlerinden, Sağlık Bakanlığına bağlı Sağlıklı Hayat Merkezlerinden destek alabiliriz.