Besinlerin sağlığımız üzerindeki etkileri özellikle son yıllarda yapılan bilimsel çalışmalarla ortaya konmuştur. Öyle ki bağırsağın ikinci beyin olduğu söylemi artık herkes tarafından bilinen bir gerçek. Örneğin; bağışıklık sistemi hücrelerinin %70’i bağırsaklarda bulunmaktadır. Bununla birlikte bağırsakların duygu durumumuz üzerinde de ciddi etkileri bulunmaktadır. Çünkü burada mutluluk hormonları üretilmekte ve bu da psikolojimize yön vermektedir.
Probiyotikler de bağırsak sağlığı için önemi sürekli vurgulanan gıda grubundadır.
Bağırsağımızda bulunan iyi bakterileri artırarak sağlığımız üzerinde olumlu etkiler sağlayan probiyotikler son yılların en önemli çalışmaları arasında yerini almış bulunmaktadır.
Probiyotiklerin bilinen faydaları;
- Gıdalarla alınan toksik maddelerin vücuttan atılmasında,
- Kabızlık sorununun ve ağız kokusu sorununun giderilmesinde,
- Bağırsaklardaki zararlı bakterileri kontrol altına alıp, bağışıklık sistemini güçlendirerek direncinin artmasında,
- Antibiyotik kullanımı nedeniyle doğal florası bozulan bağırsakların dengesini düzeltmede,
- B grubu ve K vitamini üretimi ve emiliminde,
- Kalsiyumun bağırsaklardan emilimini artırıp; kemik erimesini (osteoporoz) önlemede,
- Zararlı bakterilerin neden olduğu enfeksiyonların yavaşlatılmasında,
- Vajinal florayı dengede tutarak, vajinal enfeksiyonlara sebep olan patojen mikroorganizmaların(Candida) gelişimini baskılamada,
- İdrar yolu enfeksiyonlarına ve seyahatlerde ishale sebep olan E.coli bakterisinin gelişimini engellemede,
- Alerji belirtilerini azaltmada,
- Cildin görünümünün iyileşmesinde,
- Sindirim kanalında bazı gerekli enzimleri üreterek sindirime katkıda bulunurlar. Laktoz ve protein sindirimini kolaylaştırmada etkilidirler.
Bunlarla birlikte 2021 yılında probiyotiklerin kadın sağlığına etkisi üzerine yapılan bir çalışma sonucunda ise şu sonuçlara varılmıştır: “Anne sütü mikrobiyotasının geliştirilmesi amacı ile gebelik ve laktasyon dönemi boyunca anneye uygulanan probiyotik ve prebiyotik takviyelerin anne sütü mikrobiyotasını etkilediği çalışmalarla desteklenmektedir. Ayrıca infertilite için probiyotiklerin fayda sağlayabileceği düşünülmektedir.”
Bu çalışma sonucundan bir çıkarımda bulunduğumuzda; bebek ölümlerinin nedenleri arasında ishalin yaygın bir hastalık olduğu bilinmekte dolayısıyla sağlıklı bir bağırsak mikrobiyotası için anne sütünün probiyotiklerle desteklenerek bu ölümlerin azalmasını sağlanmak mümkün olacaktır. Aynı şekilde çağımızın artan sağlık sorunlarından biri olan infertilite(kısırlık) üzerindeki etkileri için probiyotiklerin yararlarına daha çok dikkat çekilmesi gerekecektir.
Görüldüğü üzere insan bir süper organizmadır çünkü %10’u insan hücresi ve %90’ı ise mikrobiyal hücrelerin bileşiminden oluşur. Bu nedenle yararlı mikroorganizmaları içeren probiyotik kullanımı insan sağlığı için çok kritik önem taşımaktadır. Özellikle kronik hastalıkları ve bağışıklık sistemi zayıflığından kaynaklanan rahatsızlıkları önlemenin en geniş kapsamlı çözümlerden biri probiyotiklerdir.
Toplumu bu konuda bilgilendirme çalışmalarının yapılmasına geldiğimizde ise 2020 yılında 607 üniversite öğrencisi üzerinde yapılan bir araştırma sonucuna göre; Probiyotik bilgi düzeyi yüksek olanların daha çok probiyotik besin tükettiği belirlenmiştir. Probiyotik besin tüketmeyenlerin %62,1’i ne olduğunu bilmemesi nedeniyle tüketmediği saptanmıştır.
Beslenme uzmanlarının ve sağlık profesyonellerinin sahadaki çalışmalarını bu yönde artırmaları halk sağlığını koruma ve geliştirme açısından anlamı su götürmez bir gerçek. Ayrıca Özellikle toplumla doğrudan ve sıklıkla iletişim halinde olan hemşirelerin eğitimlerinde bu konuyu gündeme getirmesi çok kıymetli olacaktır.
Simbians’ta yer alan diğer hastalıkları ve sağlık durumlarını keşfedin.
Kaynaklar
Yılmaz Aksu F, Sandıkçı Altunatmaz S, Kahraman T. Probiyotik Gıdalar ve İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkileri. ABMYO Dergisi 2010, 19(90-94).
Yılmaz HK, İpek KD. Probiyotikler ve Kadın Sağlığı Üzerine Etkileri. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi 2021, 23(518-523).
Horasan B, Sevinç Ö, Çelikyürek NA. Üniversite Öğrencilerinin Probiyotik Bilgi Düzeyi ve Tüketim Durumlarının Belirlenmesi . Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi 2021, 446-453.
