Modern çağda ilişkiler hızla değişiyor; bağ kurmak kolaylaşırken, duygusal derinliği korumak bir o kadar zorlaşıyor. Özellikle sosyal medya, kimliğimizi ve ilişkilerimizi yeniden tanımlarken, bireylerin iç dünyasında yeni çatışmalar doğuruyor.
Bu bağlamda, ilişkilerde duygusal dengeyi korumak, sınır koymak, bağlanma biçimlerini anlamak ve sağlıklı iletişim kurmak her zamankinden daha önemli hale geliyor.
Biz de bu konuları, alanında deneyimli bir isimle konuştuk: Uzman Psikolog Aydan Gül.
Kendisiyle, ikili ilişkilerde en sık yapılan hatalardan sağlıklı bağ kurmanın inceliklerine kadar uzanan samimi bir sohbet gerçekleştirdik.
Adife Ahsen ÇETİN: Aydan Hanım, sizi kısaca tanıyabilir miyiz? Psikolojik danışmanlıkta özellikle hangi alanlara yoğunlaşıyorsunuz?
Uzman Psikolog Aydan GÜL: Ben Uzman Klinik Psikolog Aydan Gül. İnsanların hayat döngülerinde sıkıştıkları, farkında olmadan tekrar ettikleri duygusal kalıpları anlamalarına ve dönüştürmelerine yardımcı oluyorum. Çünkü benliğimizin büyük bir kısmı, geçmişte şekillenmiş ama bugün hâlâ farkında olmadan bizi yönlendiren hikâyelerden oluşuyor. “Geçmişiniz kaderiniz olmasın” mottosuyla; bireysel farkındalık, ilişki psikolojisi, aile terapisi, cinsellik ve çocuk-ergen psikolojisi alanlarında çalışıyorum. Amacım, kişinin kendini duyması, duygularını sahiplenmesi ve içsel gücüyle yeniden bağ kurabilmesi.
Adife Ahsen ÇETİN: Günümüzde ikili ilişkilerde çatışmaların bu kadar sık yaşanmasının temel psikolojik sebepleri nelerdir?
Uzman Psikolog Aydan GÜL: Çünkü artık insanlar duygularını değil, imgelerini seviyor. Gerçek bağlar yerini, sosyal medyada parlatılmış yüzeysel kimliklere bıraktı.
İlişkilerde asıl çatışma, iki kişi arasında değil; her birinin kendi içindeki eksik yanıyla yaşadığı savaştadır.
Çocuklukta yeterince görülmemiş, anlaşılmamış, duygusal olarak doyurulmamış bireyler, yetişkinlikte “tamamlanma” arayışıyla ilişkilere giriyor. Ama kimse kimseyi tamamlayamaz. Gerçek yakınlık, eksiklikten değil, bütünlükten doğar.
Adife Ahsen ÇETİN: Sağlıklı bir ilişkiyi tanımlarken hangi unsurları olmazsa olmaz görüyorsunuz?
Uzman Psikolog Aydan GÜL: Karşılıklı saygı, güven ve özgürlük.
Bir ilişki, birbirine tutunarak değil; yan yana, kendi ayakları üzerinde durabilen iki insanın yol arkadaşlığıdır.Kendi iç sesine, duyguna, alanına sadık kalabiliyorsan ve partnerin de buna alan açıyorsa o ilişki sağlıklıdır.
Sevgi bir “birlikte olma” halidir ama “kendini kaybetme” hali değildir.
Adife Ahsen ÇETİN: İlişkilerde sınır koymak neden bu kadar zor ve neden genellikle yanlış anlaşılıyor?
Uzman Psikolog Aydan GÜL: Çünkü bizler sevginin fedakârlıkla ölçüldüğüne inandırıldık. “Hayır” dediğimizde sevgisiz, “benim de bir alanım var” dediğimizde bencil olduğumuzu sandık. Oysa sınır koymak, sevgiyi korur.
Bir ilişki sınırla değil, saygısızlıkla biter. Kendine alan tanıyan kişi, sevgisini de daha net ve temiz bir yerden sunar. Çünkü sınır koymak, uzaklaşmak değil; içsel düzeni korumaktır.
Adife Ahsen ÇETİN: Bağlanma stillerimiz yetişkinlikteki ilişki kalıplarımızı nasıl şekillendiriyor?
Uzman Psikolog Aydan GÜL: Bağlanma biçimlerimiz çocukken sevgiye nasıl ulaştığımızla ilgilidir.
Kaygılı bağlanan kişi “beni bırakma” derken, kaçıngan bağlanan “fazla yaklaşma” der. Her iki cümlede de aslında aynı korku gizlidir: reddedilmek.
Terapide en çok çalıştığımız alanlardan biri bu olur: kişi kendi bağlanma modelini fark ettikçe, artık çocukken duyduğu korkuyla değil, yetişkin bilinciyle ilişki kurmaya başlar. Ve bu bir özgürleşme sürecidir.
Adife Ahsen ÇETİN: Partnerlerden biri duygusal olarak daha bağımlı olduğunda ilişki dengesi nasıl korunabilir?
Uzman Psikolog Aydan GÜL: Bağımlı kişi genellikle sevgiyi “kaybetmeme” çabasıyla yaşar, ama bu çaba sevginin doğal akışını bozar.
Denge, “ben sensiz eksik değilim ama seninle daha anlamlıyım” diyebilmekte yatar.
Partnerlerden biri sürekli verir, diğeri sürekli alırsa ilişki tıkanır. O yüzden bazen en büyük sevgi göstergesi, geri çekilmeyi bilmek ve diğerine kendi gücüyle yüzleşme fırsatı tanımaktır.
Adife Ahsen ÇETİN: Ayrılık sonrası psikolojik iyileşme sürecinde en sık yapılan hatalar nelerdir?
Uzman Psikolog Aydan GÜL: Duyguyu bastırmak, hemen yeni bir ilişkiye yönelmek ya da her şeyi anlamlandırmaya çalışmak. Oysa bazen acının içinde biraz kalmak gerekir. Yas tutulmadan iyileşme olmaz. Kayıp ne kadar derinse, dönüşüm de o kadar büyüktür. Kendine “ben şimdi neye veda ettim?” diye sormak, bu sürecin en şifalı adımıdır.
Adife Ahsen ÇETİN: Sosyal medyanın ilişkiler üzerindeki psikolojik etkileri hakkında ne düşünüyorsunuz?
Uzman Psikolog Aydan GÜL: Sosyal medya ilişkilerde görünmez bir üçüncü kişi gibi. Sürekli karşılaştırmalar, “başkaları nasıl yaşıyor” soruları, gerçeği bozuyor. İlişkiler “nasıl görünüyoruz” üzerinden yaşanıyor, “nasıl hissediyoruz” değil.
Bu da samimiyeti zedeliyor. Ben her zaman şunu söylüyorum: “Sevginizi hikâyenizde değil, birbirinizin gözünde görün.”
Adife Ahsen ÇETİN: Özsaygı kaybı yaşayan bireylerin ilişkilerde kendilerini yeniden güçlendirebilmeleri için neler önerirsiniz?
Uzman Psikolog Aydan GÜL: Özsaygı, kendi tarafında durabilme cesaretidir. Ne olursa olsun, kendine ihanet etmemek. Kendini suçlamak yerine, “ben bunu neden seçtim?” diye sormak iyileştirici olur.
Ve unutulmamalı: kendini affetmeden kimseyi gerçek anlamda affedemezsin.
Küçük adımlarla başlamak önemli — sabah kalktığında kendin için bir şey yap, nefes al, aynada gözlerinin içine bak ve “ben buradayım” de.
Adife Ahsen ÇETİN: Son olarak, okuyucularımıza ikili ilişkilerde duygusal dengeyi korumak adına hangi küçük ama etkili adımları önerirsiniz?
Uzman Psikolog Aydan GÜL: Kendini duymadan kimseyi gerçekten duyamazsın. O yüzden önce dur, nefes al, duygularını bastırma. Bir şey sana iyi gelmiyorsa, onu süslemeye çalışma.
Net ol, dürüst ol ama nazik ol. Ve en önemlisi: sevgi, çaba gerektirir ama savaş değil. Gerçek sevgi, seni küçültmez; seni olduğun halinle büyütür.
Uzman Psikolog Aydan Gül’ün de vurguladığı gibi, sağlıklı bir ilişki “tamamlanmak”la değil, “bütün kalabilmekle” mümkün. Sevgi, kendini kaybetmeden var olabilmeyi; sınır koyarken de sevgiyi koruyabilmeyi gerektiriyor. Her birey kendi içsel dengesiyle barıştığında, ilişkiler de daha sade, daha gerçek ve daha şefkatli bir hal alıyor.
Bu röportaj, duygusal farkındalığı artırmak ve ilişkilerde sağlıklı bir bakış açısı geliştirmek isteyen herkes için ilham verici bir rehber niteliğinde.
Simbians Türkiye, bir sağlık eğitimi platformudur. Simbians’ta yer alan hastalıklar ve sağlık durumları hakkında daha fazla bilgi edinin. Diğer röportajlara ulaşarak merak ettiklerinizi öğrenin.
