Bu içerikle, kene ısırığı durumunda paniğe kapılmadan nasıl doğru adımlar atabileceğinizi, Sağlık Bakanlığı’nın önerdiği güvenli çıkarma yöntemlerini, belirtileri gözlemleme sürecini ve korunma yollarını öğreneceksiniz.
Yaz aylarının gelmesiyle birlikte doğayla daha fazla iç içe olmaya başladık. Piknikler, yayla gezileri, kamp maceraları derken, doğanın sunduğu güzelliklerin tadını çıkarıyoruz. Ancak bu açık hava keyfi bazen minik ama tehlikeli bir misafirle gölgelenebilir: kene!
Kene deyince birçok kişinin aklına hemen Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) geliyor ve haklı olarak endişeleniyoruz. Çünkü keneler, özellikle bazı türleri, ciddi hastalıkların taşıyıcısı olabilir. Ama unutmayın, bilgi güçtür. Ne yapacağımızı bilirsek, panik yapmadan doğru adımları atabiliriz.
Bu yazımda, Sağlık Bakanlığı’nın güncel rehberleri ve uzman önerileri doğrultusunda kene ısırığında nasıl davranmanız gerektiğini samimi ve anlaşılır bir dille anlatacağım.
Hadi başlayalım!
Kene Isırığında Ne Yapmalı?
Kene Isırığında İlk Adım: Sakin Ol!
Evet, kulağa klişe geliyor ama gerçekten ilk adım sakin kalmak.
Kene ısırması demek hemen hastalanacağınız anlamına gelmez. Tüm keneler hastalık taşımaz. Hatta Türkiye’de görülen kenelerin çoğu zararsızdır.
Kene Hâlâ Derinizdeyse: Çıkarma İşlemi Çok Önemli!
Sağlık Bakanlığı bu konuda çok net.
Kene vücudunuza tutunduysa onu hemen çıkarmaya çalışmayın.
Özellikle çıplak elle çekmek, yakmak, kolonya veya alkolle üzerine bir şey dökmek gibi yöntemler kesinlikle yanlıştır. Çünkü bu, kenenin içeriğini kusmasına ve taşıdığı mikroorganizmaların vücuda geçmesine neden olabilir.
Peki, ne yapılmalı?
- En doğru yöntem, bir sağlık kuruluşuna gitmektir. Sağlık personeli, kenenin ağız kısmı da dahil olmak üzere tamamını steril şartlarda çıkarabilir.
- Sağlık kuruluşuna gitme şansınız yoksa ve kene hemen çıkarılmalıysa, ince uçlu bir cımbız kullanarak keneyi baş kısmına en yakın yerden tutun ve dikey şekilde, sabit ve yavaşça çekerek çıkarın.
- Çıkardıktan sonra bölgeyi sabunlu suyla yıkayın ve alkol ya da tentürdiyotla dezenfekte edin.
- Keneyi mutlaka bir kavanoza veya şeffaf poşete koyup, tanılanması için saklayın. (Özellikle KKKA riski olan bölgelerde yaşıyorsanız.)
Keneyi Çıkardıktan Sonra Ne Yapmalısınız?
Keneyi çıkardınız ya da bir sağlık merkezinde çıkarıldı, peki sonra?
- En az 10 gün boyunca kendinizi gözlemleyin. Ateş, baş ağrısı, kas ağrısı, halsizlik, mide bulantısı gibi belirtiler gelişirse, hemen bir sağlık kuruluşuna başvurun.
- Sağlık Bakanlığı, kene ısıran kişilerin KKKA açısından riskli bölgelerde yaşıyorsa veya semptom geliştirirse, mutlaka kan tahlili yapılmasını önermektedir.
- Isırılan bölgeyi birkaç gün gözlemleyin. Kızarıklık, şişme ya da akıntı gibi enfeksiyon belirtileri olursa doktora gidin.
Kene Isırığını Önlemek İçin Ne Yapabilirsiniz?
Önlemenin tedaviden daha iyi olduğunu artık hepimiz biliyoruz. Bu konuda birkaç etkili öneri paylaşmk istiyorum.
- Piknik ve doğa yürüyüşlerinde açık renkli, uzun kollu kıyafetler tercih edin. Paçalarınızı çorap içine sokun.
- Çocuklarınızı oyun sonrası vücut taramasından geçirin.
- Hayvanlarınız varsa düzenli olarak veteriner kontrolünden geçirin.
- Kene ile karşılaşma ihtimali yüksek bölgelerde, kene kovucu spreyler kullanabilirsiniz.
- Özellikle İç Anadolu, Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu’nun bazı kesimleri yüksek riskli bölge olarak kabul edilir. Bu bölgelerde daha dikkatli olun.
Unutmayın!
- Kene ısırığı = ölümcül hastalık değil.
- Doğru bilgi + doğru davranış = sağlıklı kalmak
- Kenenin kendisi değil, yanlış müdahale asıl risktir.
Bu yaz mevsiminde doğanın tadını çıkarırken birkaç küçük önlemle hem keyfinizi kaçırmaz hem de sağlığınızı korumuş olursunuz.
Simbians Platformu ile doğru ve güncel sağlık bilgisinin erişilebilir olmasını sağlıyoruz. Tüm içerikler sadece sağlık profesyonelleri ve tıbbi yazarlar tarafından hazırlanmaktadır.
Kaynaklar
https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/zoonotik-ve-vektorel-hastaliklar/kkka.html Erişim Tarihi: 29.05.2025
