Hayatımızın farklı dönemlerinde birçok hastalığa yakalanıyoruz. Bu hastalıklar bazen geçici olabildiği gibi bazen de uzun süreli yani kronik olabiliyor. Aynı zamanda bu hastalıklardan bazısı mevsimsel olup tedavisi kolay iken bazısı da uzun süreli tedavi gerektirmektedir.
İşte bu yazımda sizlere, ülkemizde her üç kişiden birinde görülen hipertansiyonla nasıl ilaçsız savaşabileceğimizi anlatacağım.
Konuya ayrıntılı bir giriş yapmadan önce, “Hipertansiyon nedir?” sorusuna cevap vermemiz gerektiğini düşünüyorum. Çünkü; çevremde hala hipertansiyonun tam olarak ne olduğunu bilmeyen kişilerle karşılaşıyorum.
Hipertansiyon, tansiyonun normal değerler (140/80 mmHg) üzerinde seyretmesi sonucu görülen bir hastalıktır.
Tansiyon yüksekliği genetik (aileden geçebilen, kalıtsal) olabildiği gibi yaş, bireyde bulunan diğer hastalıklar ve olumsuz yaşam tarzı gibi pek çok faktöre bağlı da görülebilir.
Hipertansiyonu Önlemek Ve Var Olan Hipertansiyonu Kontrol Altında Nasıl Tutabiliriz?
Yaşam tarzı, hipertansiyon hastalarının dikkat etmesi gereken ilk konudur.
İlaç tedavisinin düzenli uygulanmaması, beslenme düzensizliği, yetersiz aktivite, alkol-sigara kullanımı, kilo kontrolünün sağlanamaması (obezite) ve stres gibi birçok faktör bireyin tansiyonunun düzensizleşmesinde engelleyici bir role sahiptir.
Gelin bu maddeleri daha ayrıntılı inceleyelim.
Beslenme Düzenine Dikkat Edin
“Üç beyazdan uzak durun.” sloganıyla bu maddeye giriş yapabiliriz.
Önce tuz kullanımından bahsetmeliyiz. Hipertansiyonu olan bireyin günlük alması gereken tuz miktarı en fazla 6 gramdır. Bu ölçü 1 çay kaşığına denktir. Hipertansiyona eşlik eden diğer hastalıkların varlığında bu miktar daha da azaltılabilmektedir. Yemeklere ilave edilen tuzun dışında hazır gıdalardaki tuz miktarına da dikkat edilmelidir. Konserve ve paketli hazır gıdalar alınırken içindekiler kısmında yer alan tuz oranı incelenmelidir.
Tuz kısıtlamasını yaptık, peki diğer beslenme önerileri nelerdir?
Erik, muz, avokado, patates, domates, havuç, ıspanak ve karnabahar gibi potasyum bakımından zengin meyve ve sebzelerin tüketimi arttırılmalı ve doymuş yağ (margarin, tereyağı vb.) tüketimi azaltılmalıdır.
Kahvaltıların vazgeçilmezi olan çay, içmeyi sevdiğimiz kahve ve mutluluk hormonu salgılatan çikolata… Her ne kadar istemesek de bu besin ve içecekleri de kısıtlamalıyız. Çünkü içerisinde bulunan kafein, tansiyonu artırmakta.
Düzenli Egzersiz ve Aktivite Yapın
Hareketsiz bir yaşam, hipertansiyon dışında daha pek çok hastalığa yol açabilir. Bu sebeple düzenli egzersiz yapmak ve hareket etmek çok önemlidir. Haftada en az 3-4 gün yapılan 30-45 dakikalık tempolu yürüyüş tansiyonunuzu ve kalp ritminizi düzene sokar, ideal kilonuzu korumanızda yardımcı olur. Yürüyüşler dışında evde kol ve bacak egzersizleri, bisiklete binme, yüzme, koşu gibi aktiviteler de yapılabilir.
Alkol ve Sigara Kullanımı Azaltın
Sigara denildiğinde aklımıza ilk olarak akciğere zarar verdiği gelir.
Ancak tansiyonu yükselttiğini de biliyor muydunuz?
Ayrıca alkol de sigara gibi tansiyonu yükseltir. Hipertansiyon tedavisi için kullandığınız ilaçların etkisinde azalmaya yol açar.
Yani alkol de sigara da tansiyon düşmanıdır, dikkat edelim!
Kilo Kontrolünün Sağlayın
Beden kitle indeksinin 25’in üzerinde olması bireyin kilolu olduğunu göstermektedir.
Kilolu bireylerde hipertansiyon hastalığına yakalanma riski fazladır. Ayrıca tansiyon yüksekliği; diyabet (şeker hastalığı), kalp hastalıkları gibi diğer hastalıkların eşlik etmesine zemin hazırlar.
Dengeli beslenmenin düzenli yapılan egzersizlerle desteklenmesi sonucu kilo kontrolü sağlanabilir.
Stresinizi Yönetin
Stres gibi duygudurum değişimleri vücudumuzda bazı hastalıklara yol açabilir.
Peki, bu istenmeyen durumu nasıl azaltabilir, hatta yok edebiliriz?
Aslında stresle başa çıkabilmek çok basittir. Derin nefesler alıp vererek içinizden 10’a kadar saymak, yoga ve meditasyon gibi ruhu sakinleştiren aktiviteler yapmak stresinizi azaltabilir.
Ancak stresle başa çıkabilmek için bilinçsizce sigara ve alkol kullanımının artırılması, fazla yemek yemek ve hareketsiz yaşama daha çok sarılmak hipertansiyonunuzu ve riskini artırabilir.
İlaç Tedavinize Dikkat Edin
Hipertansiyon tedavisinin büyük bir çoğunluğunu ilaç tedavisi oluşturur. Doktorunuz tarafından reçete edilen ilaçların önerildiği şekilde alınması, ilaç kullanımının atlanmaması ve doktor kontrolü dışında ilaçların bırakılmaması önem taşımaktadır. Aksi takdirde yaşam tarzınızı etkileyen diğer faktörlere dikkat etseniz dahi tansiyonunuzu kontrol altında tutamayabilirsiniz.
Düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme ve etkili bir kilo takibi ile hipertansiyondan korunabilir, var olan hipertansiyonunuzun yönetimini ele geçirebilirsiniz.
Hastalık kadar tedavinin de sizin ellerinizde olduğunu unutmayın.
Hastalıklar hakkında daha fazlasını öğrenin.
Kaynaklar
https://www.acibadem.com.tr/ilgi-alani/hipertansiyon/#nedenleri (Erişim tarihi, 13.07.2021)
https://www.medicalpark.com.tr/hipertansiyon-nedir-belirtileri-ve-tedavi-yontemleri-nelerdir/hg-1534 (Erişim tarihi, 13.07.2021)
https://www.memorial.com.tr/hastaliklar/yuksek-tansiyon-hipertansiyon-nedir-belirtileri-ve-tedavi-yontemleri#yuksek-tansiyon-hipertansiyon-tedavisi– (Erişim tarihi, 13.07.2021)
