Kanser hepimizin korktuğu birçoğumuzun adını bile ağzına almak istemediği bir hastalık.
Hatta birçok kişi kanserden bahsederken ‘o korkunç hastalık’ ifadesini kullanır. O kelimeyi kullanmayalım ki bize gelmesin diye söylenir.
Kanser konusunda birçok bilinmezlik ve kulaktan dolma bilgiler bizleri daha da tedirgin ediyor. Bende bu yazımda kanserin ne olduğundan ve en sık görülen kanserlerden bahsediyor olacağım.
Günümüzde en sık görülen ve ölüme sebebiyet veren kronik hastalıklar arasında ikinci sırada kanser yer almaktadır. (İlk sırada kalp ve dolaşım sistemi hastalıkları vardır).
Kanser kelimesi ‘carcinos’ dan gelmektedir. Carcinos yengeç anlamına gelir. Yengeç gibi saran olarak düşünebilirsiniz.
Hücrelerin kontrolsüz olarak çoğalmasına tümör denilmektedir. Kendi içerisinde iyi huylu ve kötü huylu olarak ikiye ayrılmaktadır.
Kötü ve iyi huylu kanserin birbirinden farkı nedir?
İyi huylu tümörler ölüme sebebiyet vermezler ve aralıklı olarak takip edilmesi gerekmektedir. Kötü huylu tümörler ölüme sebebiyet verebilir.
İyi huylu tümörler metastaz yapmazken kötü huylu tümörler metastaz yapabilir.
Unutmamalıyız ki iyi huylu tümörler zamanla kötü huylu tümöre dönüşebilir. Düzenli takip ve tetkik yaptırılmalıdır.
Dünya’da kanser ne kadar sıklıkla bulunur?
Dünya’da her 6 kadından birine ve her 5 erkekten birine kanser tanısı konulmuştur. Rakamlar aslında ne kadar ciddi.
Dünya Sağlık Örgütü yaklaşık olarak 2040 yılında 30.2 milyon yeni kanser tanısı konulan birey olacağını tahmin etmektedir.
Peki en sık görülen kanserler nelerdir?
Kanserin görülme sıklığı cinsiyete göre değişmektedir. Fakat tüm cinsiyetlerde sıralama şöyledir;
- Meme kanseri
- Akciğer kanseri
- Kolorektal kanserler,
- Prostat kanseri ve
- Mide kanseridir.
2020 yılında birinci sırada akciğer kanseri yer alırken 2021 yılı verilerine göre en sık görülen meme kanseri olmuştur.
Bunun sebebi taramaların sıklaşması, nüfusun yaşlanması ve tetiklerin yaygınlaştırılması olabilir.
Erkeklerde, kadınlarda ve çocuklarda görülen kanser türü sıralaması değişmektedir.
Erkeklerde en sık görülen kanser türleri
- Akciğer kanseri,
- Prostat kanseri,
- Kolorektal kanserler
- Mide kanseri ve
- Karaciğer kanseri şeklindedir.
Kadınlarda en sık görülen kanser türleri
- Meme kanseri,
- Kolorektal kanserler,
- Akciğer kanseri,
- Serviks kanseri ve
- Tiroid kanseridir.
Çocuklarda en sık görülen kanser türleri
- Lösemi,
- Merkezi Sinir Sistemi Tümörleri,
- Lenfoma,
- Yumuşak doku sarkomları yer almaktadır.
Kanser türleri belirli coğrafyalarda farklılık gösterebilmektedir. Çünkü yaşanılan toplum da kanser için risk faktörüdür.
Hepimiz birer adayız ve eğer risk faktörlerini bilirsek önlemler alabiliriz. Taramalarımızı düzenli yaptırırsak erken teşhis konulabilir. Bir sonraki yazımda kanserin risk faktörlerinden bahsediyor olacağım.
Sürecin uzun, yorucu ve bilinmezliklerle dolu olması sizleri korkutuyor olabilir. Bir hastalığın detaylarını bilirsek yol haritamız netleşir. Kanser kelimesinden korkmayın. Tedbir alınırsa önlenebilir ve iyileştirilebilir bir hastalıktır.
Bir sonraki yazımda görüşmek üzere sağlıkla kalın..
Simbians’ta yer alan diğer hastalıkları keşfedin.
Kaynaklar
https://www.who.int/home/search-results?indexCatalogue=genericsearchindex1&searchQuery=cancer&wordsMode=AnyWord Erişim Tarihi: 13.08.2023.
https://www.cancer.org/research/cancer-facts-statistics/all-cancer-facts-figures/cancer-facts-figures-2022.html Erişim Tarihi: 13.08.2023.