Fevziye Tahiroğlu: Öncelikle merhabalar Sinan Hocam. Röportajımızı kabul ettiğiniz için teşekkür ederiz. İsterseniz hemen sorulara başlayalım.
Ülkemizde insanlarımızın yeni yeni bilinçlendiği glokom yani halk arasındaki adıyla göz tansiyonu hastalığı nedir? Kimlerde görülür ve belirtileri nelerdir?
Prof. Dr. Murat Sinan Sarıcaoğlu: Glokom halk arasında bilinen adıyla göz tansiyonu, çoğu kez göz içi basıncı yüksekliği ile giden, tedavi edilmez ise görme sinirine zarar vererek görme alanı ve görme kaybına neden olan ilerleyici bir hastalıktır. Genellikle belirti vermez, bazen göz içi basıncı çok yükseldiğinde göz ağrısına neden olabilir. Hasta sıklıkla görme alanı kayıplarını fark etmez ve görme azalması ile başvurur. Bu nedenle gözün sessiz hırsızı olarak da anılır. Bazen de başka şikayetlerle başvuran hastalarda tesadüfen tespit edilir. Ancak iş bu tesadüflere bırakılamayacak kadar ciddidir. Hastalık farklı glokom tiplerine göre her yaşta görülebilmekle birlikte, yaş ilerledikçe görülme sıklığı da artmaktadır.
Fevziye Tahiroğlu: Tedavisi mümkün müdür? Tedavi yöntemleri nelerdir?
Prof. Dr. Murat Sinan Sarıcaoğlu: Glokomda kayıplar ne yazık ki geri döndürülemez, bu nedenle erken tanı ve tedavinin büyük önemi vardır. Kalan görme alanı ve görme düzeyini korumak tedavinin birincil amacıdır. Hastalara öncelikle ilaç tedavisi uygulanır, bu duruma göre tek ya da daha fazla göz damlasının kullanımını gerektirebilir. Glokomun kontrol altına alınmasında hastanın tedaviye uyumu ve tedaviyi doğru uygulaması son derece önemlidir. İlaç tedavisi ile kontrol altına alınamayan olgularda duruma göre lazer tedavisi ya da cerrahi tedavi uygulanır. Bazen ileri evre olgularda daha fazla zaman kaybetmeden direkt olarak cerrahi tedavi düşünülebilir. Özellikle benim olduğum gibi referans merkezlere daha çok ileri evre ve zorlu hastalar yönlendirildiği için cerrahi tedavi gereksinimi de daha fazla olmaktadır.
Fevziye Tahiroğlu: Göz tansiyonu ameliyatının komplikasyonları var mıdır?
Prof. Dr. Murat Sinan Sarıcaoğlu: Glokom ameliyat teknikleri hastanın ve hastalığın durumuna göre farklılıklar gösterebilir. Her ameliyatın komplikasyonları olabildiği gibi, glokom ameliyatlarında da komplikasyon görülebilir. Hekim burada hasta için en iyisini yapmaya çalışacaktır, ancak bazen hastalığın şiddeti, ileri düzeyi ve hastaya ait ek sorunlar durumu zora sokabilir. Amaç ortaya çıkabilecek her koşulda hastanın kalan görmesini korumaya çalışmak olacaktır.
Fevziye Tahiroğlu: Ameliyat sonrası tedavi, bakım nasıl olmalıdır? İyileşme süresi ne kadardır?
Prof. Dr. Murat Sinan Sarıcaoğlu: Ameliyat sonrası hekimin verdiği tedavi ve önerilere harfiyen uyulmalıdır. İyileşme süresi uygulanan ameliyat tekniği açısından farklılık gösterebilir. Düzenli takipler hayat boyu devam etmelidir.
Fevziye Tahiroğlu: Göz tansiyonunda risk faktörleri nelerdir?
Ailesinde, özellikle de birinci derece akrabalarında glokom hastalığı olanlar, yüksek miyopik ya da hipermetropik görme kusuru olanlar, diyabet yani şeker hastaları, göz travması ya da göz iltihabı geçirenler, lokal ya da sistemik steroid tedavisi alanlar risk altındadırlar. Ayrıca ülkemizde de sık görülen gözdeki psödoeksfoliasyon materyaline ait birikimler glokom hastalığına meyli artırabilir, bu hastalar da dikkatle takip edilmelidir.
Fevziye Tahiroğlu: Sinan Hocam, siz aynı zamanda katarakt cerrahisiyle de ilgileniyorsunuz. Bizlere biraz bu konuyla da ilgili bilgi verebilir misiniz?
Prof. Dr. Murat Sinan Sarıcaoğlu: Katarakt ve glokom dünyada en sık görülen körlük nedenlerinde ilk 2 sıraya yerleşen hastalıklardır. Bu nedenle göz ve toplum sağlığı açısından önem arz ederler. Glokom farklı tiplerine göre her yaşta görülmekle birlikte, sıklığı ileri yaşlarda giderek artar. Katarakt da çoğu kez ileri yaşlarda görülür. Dolayısıyla bazen bu iki hastalığı aynı kişide tespit etmek de mümkündür. Hekim böyle bir durumda yine hasta ve hastalığın durumuna göre bir yol haritası çizerek glokom kontrolünü ve görsel rehabilitasyonu sağlamaya çalışır. Unutulmaması gereken nokta, katarakta görme kaybı çoğu kez cerrahi tedavi ile tatmin edici düzeylerde düzeltilebilirken, glokomda daha önce de belirttiğim gibi ancak kalan görme kurtarılabilir.
Fevziye Tahiroğlu: Katarakt nedir? Katarak cerrahisi nasıl yapılır?
Prof. Dr. Murat Sinan Sarıcaoğlu: Katarakt lens dediğimiz göz merceğinin şeffaflığını yitirmesi ve sertleşmesidir. Sonuçta hastanın görme düzeyi düşer, giderek işlerini ve normal yaşantısının gereklerini yerine getiremeyecek duruma gelebilir. Elbette bu kadar sıkıntıya girmeden durumun düzeltilmesini sağlamak gerekir. Kataraktın tedavisi cerrahidir ve şeffaflığını yitirerek görme düzeyinin düşmesine neden olan doğal mercek fakoemülsifikasyon denilen cerrahi teknikle alınarak hastanın yapılan göz ölçümlerine göre belirlenen güçte yapay mercek göz içerisine yerleştirilir. Kullanılacak yapay mercek yine hastanın durumu ve beklentilerine göre kendisiyle konuşularak belirlenir.
Fevziye Tahiroğlu: Katarakt ameliyatı sonrası hastalar nelere dikkat etmelidirler?
Prof. Dr. Murat Sinan Sarıcaoğlu: Katarakt ameliyatı sonrası çoğu kez hastalar bir süre dinlendirilip kontrolleri yapıldıktan sonra evlerine gönderilirler. Ameliyat sonrası istirahat ve verilen göz ilaçlarının düzenli olarak kullanılması ve takiplere uyum görsel iyileşme ve ek sorunlar yaşanmaması açısından önemlidir.
Fevziye Tahiroğlu: Halkımıza göz sağlığının korunması için verebileceğiniz öneriler var mıdır? Bizlerle paylaşırsanız çok seviniriz.
Prof. Dr. Murat Sinan Sarıcaoğlu: Göz sağlığı elbette genel sağlığımızın bir parçasıdır. Göz diğer organlardan ayrı düşünülemez. Bu nedenle genel sağlık kurallarına riayet önemlidir. Düzenli ve dengeli beslenme, kilo kontrolü ve egzersiz artık sağlıklı yaşamın vazgeçilmez unsurlarıdır. Bununla beraber göz de dahil olmak üzere düzenli hekim kontrolleri, ek hastalıklarımız varsa (hipertansiyon, diyabet gibi) bunların kontrol altında olması ve düzenli takibi, kullanılan ilaçlara uyum ve itina, bir sorun hissedildiğinde zaman kaybedilmeden hekime başvurulması dikkat edilmesi gereken önemli konulardır.
Fevziye Tahiroğlu: Son olarak halkımızın göz sağlığı konusunda bilinçlenmesini istediğiniz konular var mıdır? Varsa bunlar nelerdir?
Prof. Dr. Murat Sinan Sarıcaoğlu: Sık görülen hastalıkları göz önünde bulundurarak bir cevap vermem gerekirse, görme kusurlarının erken tanınması ve düzeltilmesi, kataraktın tedavi edilerek hastanın normal yaşantısına devamının sağlanması, göz tansiyonunun erken tespiti ve zamanında tedavisi, yine yaşlı popülasyonda son zamanlarda daha çok gördüğümüz sarı nokta hastalığının saptanması ve gerekli müdahalelerin yapılması hastaların erken başvurularıyla mümkün olacaktır. Amaç erken tanı ve tedavilerle toplum göz sağlığını korumaktır.
Fevziye Tahiroğlu: Nice Sağlıklı gözlere sahip bir topluma diyelim o zaman ve yazımızı okuyan sevgili okurlarımıza son olarak sadece göz olarak değil vücudumuzu bir bütün olarak düşünüp genel sağlığımızı da korumanın ve düzenli kontrollere gitmenin ne kadar önemli olduğunu hatırlatalım. Evet, Sinan hocam. Bizlerle paylaştığınız değerli bilgilerinizden ve toplum sağlığına vermiş olduğunuz katkılarınızdan dolayı sizlere çok teşekkür ederiz. Kendinize iyi bakın. Nice sağlıklı günler dilerim.
Prof. Dr. Murat Sinan Sarıcaoğlu: Ben teşekkür ederim. İyi günler dilerim.
Simbians Spaces alanında daha iyi olmanızı sağlayacak özel içeriklerimize ulaşın.