Akciğer sağlığımız söz konusu olduğunda, zamanında yapılan doğru bir cerrahi müdahale hayat kurtarıcı olabilir. Akciğer segmentektomisi de bu kritik operasyonlardan biridir. Özellikle erken evre akciğer kanseri ya da şüpheli nodüller gibi durumlarda uygulanan bu yöntem, organın tamamını çıkarmadan sadece hastalıklı bölgenin alınmasına olanak tanır.
Peki, segmentektomi tam olarak nedir, neden yapılır ve iyileşme süreci nasıldır?
Akciğer Segmentektomisi Nedir?
Akciğer segmentektomisi, akciğerin anatomik olarak tanımlanmış bir parçasının (segment) cerrahi olarak çıkarılması işlemidir. Bu işlem, lobektomiye (tüm lobun çıkarılması) kıyasla daha sınırlı bir çıkarımı ifade eder.
Segmentektomi sırasında;
- Akciğerin yalnızca hastalıklı segmenti çıkarılır.
- Sağlıklı doku korunur.
- Akciğer fonksiyonları mümkün olduğunca muhafaza edilir.
Bu nedenle, özellikle erken evre akciğer kanserlerinde, yaşlı ya da akciğer rezervi sınırlı hastalarda tercih edilen etkili bir tedavi yöntemidir.
Akciğer Segmentektomisisi Neden Yapılır?
Akciğer segmentektomisi hangi durumlarda uygulanır? Bu çok fazla merak edilen bir soru.
Şimdi en yaygın nedenlere bir bakalım.
Erken Evre Akciğer Kanseri: Tümörün yayılmadığı, sınırlı segmentte bulunduğu durumlarda.
Akciğer Nodülleri: Şüpheli lezyonların çıkarılıp patolojik incelemeye gönderilmesi.
Tanı Amaçlı Cerrahi Biyopsi: Segment düzeyinde izole edilmiş lezyonlarda.
Metastatik Lezyonlar: Diğer organlardan akciğere sıçramış küçük tümör odaklarının alınması.
Akciğer Segmentektomisi Nasıl Yapılır?
Akciğer segmentektomisi, iki ana teknikle gerçekleştirilebilir. Bunlar;
Minimal İnvazif Cerrahi – VATS (Video Yardımlı Torakoskopik Cerrahi)
- Göğüs duvarına 2–3 küçük kesi açılır.
- Kamera ve özel aletlerle akciğere ulaşılır.
- Cerrah monitörden görüntü alarak segmenti çıkarır.
- Hastalar genellikle 3–4 gün içinde taburcu edilir.
Robotik Cerrahi ile Segmentektomi
- Da Vinci gibi gelişmiş cerrahi robotlar kullanılır.
- Daha yüksek görüntü kalitesi ve hassasiyet sunar.
- Özellikle zor erişimli segmentlerde büyük avantaj sağlar.
- Doku korunumu ve sinir-serebral koordinasyon açısından üstündür.
Akciğer Segmentektomisinin Avantajları Nelerdir?
Bu operasyonun özellikle minimal invazif yöntemlerle yapılması birçok avantaj sunar. Bunlar;
- Sağlıklı akciğer dokusu korunur.
- Akciğer rezervi yüksek kalır.
- Göğüs travması minimaldir.
- Daha az ağrı ve daha kısa hastane süresi
- Günlük yaşama daha hızlı dönüş
- Yaşlı veya riskli hastalarda güvenli cerrahi alternatif
Akciğer Segmentektomisinin Riskleri Nelerdir?
Her cerrahi işlemde olduğu gibi segmentektomide de bazı riskler olabilir. Bu riskler iyi yönetildiğinde başarı oranı artmaktadır.
Kanama: Büyük damarlar segment çevresinde bulunabilir
Pnömotoraks: Hava kaçağı sonucu akciğerin sönmesi
Enfeksiyon: Cerrahi sahada veya akciğer dokusunda
Solunum Fonksiyonlarında Geçici Bozulma: Özellikle sigara içen hastalarda oluşur.
Akciğer Segmentektomi Operasyonu Sonrası İyileşme Süreci
İyileşme süreci, cerrahinin açık mı yoksa kapalı mı yapıldığına göre değişiklik gösterir.
- VATS veya robotik segmentektomi sonrası hastalar genellikle 3-5 gün içinde taburcu edilir.
- Ağrı kontrolü için basit ağrı kesiciler yeterli olabilir.
- Nefes egzersizleri ve yürüme ile toparlanma hızlanır.
- Ağır kaldırmak, öksürüğü tutmak, sigara içmek kesinlikle önerilmez.
Akciğer Segmentektomisi Sonrası Yaşam Nasıl Olmalı?
Düzenli Kontrollerini Olun: Özellikle onkolojik nedenlerle operasyon geçirenlerde hayati önem taşır.
Akciğer Dostu Beslenin: Antioksidanlar, C vitamini ve bol sıvı önemlidir.
Sigara ve Alkolü Bırakın: Cerrahinin başarısını artırır, nüks riskini azaltır.
Düzenli Egzersiz Yapın: Hafif yürüyüşlerle başlanmalı, akciğer kapasitesi zamanla artırılmalıdır.
Kaynaklar
Stiles, B. M., & Bains, M. S. (2021). Anatomic segmentectomy: A movement toward minimally invasive precision surgery for early-stage lung cancer. The Journal of Thoracic and Cardiovascular Surgery, 162(4), 1389–1395.
Suzuki, K., Saji, H., Aokage, K., Watanabe, S., Okada, M., Mizusawa, J., … & Tsuboi, M. (2022). Comparison of segmentectomy and lobectomy for small-sized peripheral non–small-cell lung cancer: A phase 3, randomized, controlled, noninferiority trial. The Lancet, 399(10335), 1607–1617.
Uzmana Soru Sor
Akciğer segmentektomisi ile ilgili merak ettiklerinizi sorun.
Doç. Dr. Hasan Ersöz
