Bebeklerin ilk “agu”sundan itibaren ebeveynler için konuşma gelişimi büyük bir merak ve heyecan kaynağıdır.

• Ne zaman ilk kelimesini söyleyecek?
• Acaba neden hâlâ konuşmuyor?
• Arkadaşının çocuğu daha çok konuşuyor, bizde bir sorun mu var?

gibi sorular, birçok ailenin zihninde dönüp durur. Oysa her bebek kendine özgü bir hızda gelişir.

Bu yazımda, bebeklikten 2 yaşına kadar konuşma gelişiminin doğal evrelerini, her aşamada görülen normal belirtileri ve örnekleriyle birlikte açıklıyorum. Böylece çocuğunuzun gelişimini daha yakından tanıyabilir, neyin normal olduğunu daha iyi anlayabilirsiniz.

Bebeklerde Konuşma Gelişimi: Hangi Aylarda Hangi Kelimeleri Söylemeli?

0-6 Ay: Agu Sesleri ve Tepkilerle Başlayan Yolculuk

Bebeğiniz henüz kelimeler söylemese de, bu dönemde dil gelişiminin ilk adımlarını atar. Bu dönemin en önemli belirtileri;

• Agulama: Bebekler 2-3 aylık olduklarında “agu”, “guu” gibi sesler çıkararak çevreyle etkileşim kurmaya başlar. Bu sesler, onların ses tellerini keşfetmeye başladığını gösterir.
• Seslere Tepki: Bebeğiniz bir çıngırağın sesine döner, annenin sesini duyunca gülümser veya ağlamayı keserse bu duyusal farkındalık ve işitsel gelişimin sağlıklı olduğunu gösterir.

Annesiyle konuşurken bebek, göz teması kurup gülümsüyor ve “aguu” gibi seslerle karşılık veriyorsa bu, iletişim kurma çabasının başladığı anlamına gelir.

6-12 Ay: Babıldama ile Dilin Temelleri

Bu dönem, seslerin giderek daha belirgin ve tekrar edilebilir hale geldiği bir dönemdir.

• Babıldama: Bebekler “ba-ba-ba”, “da-da-da” gibi sesleri tekrar etmeye başlarlar. Bu, seslerin rastgele değil, bilinçli bir şekilde üretildiğini gösterir.
• Tonlama ve Ses Taklidi: Bebeğiniz farklı tonlarla ses çıkarıyorsa (örneğin bir şey isterken sesini yükseltiyorsa), bu, duyduğu konuşma ritmini taklit etmeye başladığını gösterir.

Annesi telefonda konuşurken bebek de eline oyuncak telefon alıp “dadadada” diye konuşuyorsa, bu dil gelişimi açısından çok olumlu bir işarettir.

12-18 Ay: İlk Anlamlı Kelimeler

Birçok ebeveyn için en heyecanlı anlardan biri: İlk kelime!

• Anlamlı Kelimeler: Bebekler genellikle bu dönemde “mama”, “anne”, “baba” gibi anlam taşıyan kelimeleri söyler. Önemli olan, bu kelimenin sürekli olarak aynı nesne ya da kişi için kullanılmasıdır.
• İsteklerini Kelimeyle İfade Etme: Bebeğiniz bir şeyi işaret edip aynı anda “mama” diyorsa, dil ve beden dilini birlikte kullanmaya başlamış demektir.

Buzdolabının önünde durup “mama” diyen bir bebek, sadece kelime söylemiyor; aynı zamanda bir ihtiyacını dile getiriyor.

18-24 Ay: İki Kelimelik İfade Dönemi

Bu dönem, kelimelerin bir araya gelerek cümleye dönüştüğü ilk adımları içerir.

• İki Kelimelik Cümleler: “Anne gel”, “su ver”, “top at” gibi kısa ama anlamlı ifadeler kurulur. Bu, çocuğun artık sadece nesneleri değil, eylemleri ve ilişkileri de anladığını gösterir.
• Sözcük Dağarcığında Artış: Her geçen hafta yeni kelimeler öğrenir ve bunları hem oyun sırasında hem de gerçek yaşamda kullanmaya başlar.

Oyuncak ayısını yere düşüren bebek, “ayı düştü” diyorsa, hem gözlem yapıyor hem de bu gözlemi dil yoluyla ifade ediyor demektir.

2 Yaş: 50 Kelime ve Basit Cümleler

İki yaşına gelen çocuklardan artık daha aktif bir dil kullanımı beklenir.

• En Az 50 Kelime: Çocuk bu dönemde yaklaşık 50 farklı kelime kullanabiliyor olmalıdır.
• Basit Cümleler Kurma: “Ben yemek yedim”, “top orada”, “anne nerde?” gibi cümleler kurabilir.
• Soru Sorma Başlar: “Bu ne?”, “Kim o?” gibi sorular da dil gelişiminin bir göstergesidir.

Parka gitmek isteyen bir çocuk “anne parka gidelim” diyorsa, hem isteğini hem de bağlamı açıkça ifade edebiliyor demektir.

Her çocuğun gelişim hızı farklıdır. Bazı çocuklar daha erken konuşabilirken bazıları biraz daha geç başlayabilir. Ancak yukarıda belirtilen evreler, genel olarak sağlıklı bir dil gelişiminin temelini oluşturur. Eğer çocuğunuz bu evrelerden birinde uzun süre takılı kalıyor, hiç ilerleme göstermiyorsa veya 2 yaşına geldiği halde anlamlı kelime ya da cümle kuramıyorsa, bir dil ve konuşma terapistine danışmak yararlı olabilir.

Simbians Platformu ile doğru ve güncel sağlık bilgisinin erişilebilir olmasını sağlıyoruz. Tüm içerikler sadece sağlık profesyonelleri ve tıbbi yazarlar tarafından hazırlanmaktadır.