Bir ebeveyn için çocuğunun ilk “anne” veya “baba” deyişini duymak, hayatın en büyüleyici anlarından biridir. Ancak bazı çocuklar bu kelimeleri beklenenden daha geç söyler. Bazen hiç söylemez. Aileler ise genellikle bu durumu ya “daha zamanı var” diyerek erteler ya da “dayısı da geç konuşmuştu” gibi iyi niyetli açıklamalarla görmezden gelir. Oysa bazı durumlarda erken fark etmek ve doğru zamanda bir uzmana başvurmak, çocuğunuzun gelişimi için büyük bir fark yaratabilir.

Bu yazımda, bir uzmana ne zaman danışmanız gerektiğini, hangi işaretleri dikkate almanız gerektiğini ve geç kalmamanın neden bu kadar önemli olduğunu paylaşacağım. Samimi bir dilde, suçluluk hissettirmeden, sadece yol arkadaşlığı yaparak anlatacağım. Hazırsanız başlayalım.

Çocuklarda Gecikmiş Konuşma İçin Ne Zaman Endişelenmeli?

Evet, her çocuğun gelişimi farklıdır. Bazısı 10 aylıkken konuşur, bazısı 2 yaşına kadar tek kelime etmez ama sonra bir anda cümle kurmaya başlar. Ancak gelişim sürecinin bazı dönemleri vardır ki, belirli becerilerin kazanılmış olması beklenir. Bu dönüm noktaları geçildiğinde hâlâ gelişim yoksa, dikkatli olmak gerekir.

18 Ayı Geçtiği Halde Hiç Kelime Söylemiyorsa

Bu, en temel uyarı işaretlerinden biridir. 18 aylık bir çocuğun en azından birkaç anlamlı kelimeyi kullanıyor olması beklenir. “Mama”, “dede”, “anne”, “su” gibi basit kelimeler… Eğer bu kelimeler hâlâ gelmediyse, mutlaka bir uzmana danışılmalıdır.

İsmi Söylendiğinde Tepki Vermiyorsa

Çocuğunuzun ismini seslendiğinizde dönüp bakmaması ya da tepki vermemesi, hem işitme hem de sosyal iletişim açısından değerlendirilmesi gereken bir durumdur. Bu, otizm spektrum bozukluğu gibi gelişimsel farklılıkların da erken belirtisi olabilir.

Jest ve Mimik Kullanmıyorsa

Çocuklar konuşmadan önce elleriyle anlatırlar. İşaret eder, başını sallar, “gel” der gibi yapar. Eğer bu tür jest ve mimikler yoksa, bu da dil gelişiminde bir geriliğin işareti olabilir.

Söylediği Kelimeleri Geri Kaybediyorsa

Çocuğunuz bir dönem bazı kelimeleri kullanıyorken, sonra bu kelimeleri unutmuş gibi davranıyorsa, bu durum dil gelişimi açısından ciddi bir uyarı niteliği taşır.

2 Yaşında 50 Kelimeden Az Kelime Biliyor ve Cümle Kurmuyorsa

2 yaş, dil gelişiminde kritik bir eşiktir. Bu dönemde çocukların en az 50 kelimeye sahip olması ve iki kelimelik basit cümleler kurabiliyor olması beklenir. Örneğin, “anne gel”, “su ver”, “top at” gibi…

Ekran Süresi Çok Fazlaysa ve Dil Gelişimi Geri Kaldıysa

Günümüzde ekranlar çocuklarımızı erken yaşta sarıyor. Fazla ekran maruziyeti dil gelişimini olumsuz etkiler. Eğer çocuğunuz konuşma gecikmesi yaşıyorsa ve günde 1 saatten fazla ekranla zaman geçiriyorsa, bu alışkanlığı sorgulamak gerekir. Ve bir uzmana danışmak iyi bir adım olabilir.

Uzmana Gitmek = Sorun Olduğu Anlamına Gelmez

Birçok aile, uzmana gitmeyi “çocuğumda bir sorun var demek” gibi algılıyor. Oysa bu, çocuğunuza duyduğunuz sorumluluğun, dikkatin ve sevginin bir göstergesidir. Her çocuğun gelişim süreci farklı olabilir. Önemli olan bu süreci doğru değerlendirmek ve gerektiğinde destek almaktır.

Üstelik bazı durumlar yalnızca çevresel nedenlerle oluşur. Örneğin çocuğun etrafında çok konuşan kimse yoksa ya da tüm ihtiyaçları konuşmadan karşılanıyorsa, dili kullanmaya gerek duymayabilir. Böyle bir durumda bile bir uzmandan alacağınız birkaç yönlendirme, süreci bambaşka bir yöne çevirebilir.

Gecikmiş Konuşma İçin Hangi Uzmanlara Başvurabilirsiniz?

• Dil ve Konuşma Terapistleri: Özellikle konuşma, anlama, sesletim sorunları için uzmanlaşmış kişilerdir.

• Çocuk Gelişim Uzmanları: Gelişimsel olarak çocuğun genel durumu hakkında size bilgi verir.

• Çocuk Nörologları: Nörolojik kökenli gecikmelerin değerlendirilmesinde önemli bir rol oynar.

• Çocuk Psikiyatristleri: Otizm gibi gelişimsel farklılıkların değerlendirilmesinde görev alır.

Eğer içinizde bir şüphe varsa, bu duyguyu küçümsemeyin. Anne-babanın sezgileri, çocuğun gelişimi konusunda çok kıymetlidir. “Bir şeyler yolunda gitmiyor” diye düşünüyorsanız, bir uzmana başvurmak en sağlıklı adımdır.

Erken tanı ve erken müdahale, çocuğunuzun hayat yolculuğuna güçlü bir destekle başlamasını sağlar. Bu sadece bir kontrol. Tıpkı düzenli diş muayenesi, aşı takibi gibi…

Belki de her şey yolundadır. Ama değilse, ne kadar erken fark edilirse, o kadar kolay toparlanır.

Simbians Platformu ile doğru ve güncel sağlık bilgisinin erişilebilir olmasını sağlıyoruz. Tüm içerikler sadece sağlık profesyonelleri ve tıbbi yazarlar tarafından hazırlanmaktadır.