İletişim, insanların birbirlerini anlamaları ve birlikte çalışmaları için hayati önem taşır. Bu süreçte, geri bildirimler önemli bir rol oynar. Ancak, geri bildirim vermek, özellikle olumsuz geri bildirim, zaman zaman zor ve stresli bir süreç olabilir. Bu noktada, “sandviç yöntemi” adı verilen bir teknik, geri bildirim sürecini hem etkili hem de nazik bir şekilde yönetmek için kullanılabilir.
Sandviç Yöntemi Nedir?
Sandviç yöntemi, geri bildirimi olumlu ve olumsuz mesajlar arasında dengeleyerek sunmayı amaçlayan bir iletişim tekniğidir. Bu yöntemde, geri bildirim üç ana bileşenden oluşur:
Olumlu Giriş
Karşınızdaki kişinin olumlu bir yönüyle veya başarısıyla başlayarak, iletişime sıcak ve olumlu bir tonla başlanır. Bu, sandviçin üst ekmeği gibidir.
Olumsuz Geri Bildirim
Daha sonra, eleştirmek veya düzeltmek istediğiniz noktayı net ve doğrudan bir şekilde ifade edersiniz. Bu, sandviçin içindeki et kısmıdır.
Olumlu Kapanış
Son olarak, tekrar olumlu bir notla bitirerek, kişinin moralini yüksek tutar ve olumlu bir kapanış yaparsınız. Bu da sandviçin alt ekmeğidir.
Sandviç Yönteminin Avantajları
Bu yöntemi kullanmanın birçok avantajı vardır.
- Nazik ve Kapsayıcı Bir Yaklaşım
Olumlu bir giriş ve kapanış, geri bildirimi alan kişinin kendini değerli hissetmesini sağlar. Bu, geri bildirimi daha kabul edilebilir hale getirir.
- Yanlış Anlaşılmaların Önlenmesi
“Ve” bağlacının kullanılması, mesajın olumlu ve olumsuz kısımları arasında net bir geçiş sağlar ve olumsuz mesajın daha yumuşak bir şekilde algılanmasını sağlar.
- Motivasyonu Artırır
Olumlu mesajlarla desteklenen eleştiriler, kişinin motivasyonunu artırır ve gelişim için teşvik eder.
Sandviç Yönteminin Uygulama Örnekleri
Örnek 1: Öğrenci ve Öğretmen Arasında
Bir öğretmen, öğrencisinin ders çalışma alışkanlıklarını geliştirmesi gerektiğini düşünüyorsa, sandviç yöntemini şu şekilde kullanabilir.
Olumlu Giriş: “Sınıfta ne kadar aktif olduğun ve sorulara verdiğin yaratıcı yanıtlar için seni tebrik ederim.”
Olumsuz Geri Bildirim: “Ve ders dışındaki çalışma saatlerini artırarak sınavlardan daha yüksek notlar alabileceğini düşünüyorum.”
Olumlu Kapanış: “Bu konuda göstereceğin çabanın, sınıfta zaten gösterdiğin harika performansı daha da artıracağına inanıyorum.”
Örnek 2: Hasta ve Doktor Arasında
Bir doktor, hastasına yaşam tarzı değişiklikleri yapmasını önermek istiyorsa, sandviç yöntemini şu şekilde kullanabilir.
Olumlu Giriş: “Son ziyaretinizden bu yana kan basıncınızı kontrol altında tutmak için yaptığınız çabaları görmek beni çok memnun etti. Diyetinize dikkat ettiğinizi ve düzenli egzersiz yaptığınızı biliyorum.”
Olumsuz Geri Bildirim: “Ancak, sigarayı bırakmanız gerektiğini vurgulamak istiyorum. Sigarayı bırakmak, genel sağlığınızı önemli ölçüde iyileştirecek ve kalp hastalığı riskinizi azaltacaktır.”
Olumlu Kapanış: “Bu konuda yapacağınız her türlü çabada yanınızda olacağım ve sigarayı bırakmak için size çeşitli destek seçenekleri sunabilirim. İlerlemeye devam ettiğinizde sağlığınızda büyük farklar göreceğinizden eminim.”
Örnek 3: İşyerinde Yöneticiden Çalışana
Bir yönetici, bir çalışanın projedeki performansını artırmak isterse, geri bildirimi şu şekilde yapılandırabilir.
Olumlu Giriş: “Proje üzerinde gösterdiğin azim ve ekip çalışmasına olan katkın gerçekten takdire şayan.”
Olumsuz Geri Bildirim: “Ve teslim tarihlerine biraz daha dikkat edersen, projenin genel başarısına büyük katkı sağlayacağını düşünüyorum.”
Olumlu Kapanış: “Gelecekte bu konuda göstereceğin hassasiyetin, liderlik yeteneklerini daha da öne çıkaracaktır.”
Sandviç Yönteminin Sınırlamaları
Her ne kadar sandviç yöntemi etkili bir geri bildirim aracı olsa da, bazı durumlarda sınırlamaları olabilir. Özellikle, sürekli olarak bu yöntemin kullanılması, geri bildirim alan kişi tarafından öngörülebilir hale gelebilir ve etkisini azaltabilir. Bu nedenle, geri bildirimin içeriği ve duruma göre farklı tekniklerin de kullanılması gerekebilir.
Sandviç yöntemi, özellikle eleştirel geri bildirimin daha nazik ve kabul edilebilir bir şekilde sunulmasını sağlar. Bu yöntem, hem işyerinde hem de kişisel ilişkilerde iletişimi güçlendiren ve geliştiren bir araçtır. Ancak, her iletişim tekniğinde olduğu gibi, sandviç yönteminin de doğru zamanda ve doğru şekilde kullanılması önemlidir. Bu şekilde, geri bildirim süreci hem verici hem de alıcı için daha yapıcı ve olumlu bir deneyim haline gelir.
Ben bir Tıbbi Yazar’ım. Üniversitede akademisyen olarak çalışıyorum. Simbians Platformu‘nda ekip arkadaşlarımız ile gönüllü olarak sizin daha iyi olmanız için içerikler üretiyoruz. Bizleri desteklemek için platformumuza kayıt olarak hastalıkları ve yazarları takip edebilir ve kişisel sağlık duvarınızı oluşturabilirsiniz.
