Bu içerikte, gerontolojinin tanımı, amaçları, çalışma alanları, gerontologların görevleri ve yaşlanma sürecine dair önemli bilgiler yer almaktadır.

Ülkece yaşlanan bir toplum olduğumuzun artık farkındayız. Nereye baksak yaşlı insanlarla karşılaşıyoruz. Otobüslerde, hastanelerde, sokaklarda, marketlerde, tatil için gittiğiniz otellerde hatta üniversitelerin kampüslerinde…

Haber programlarını izlerken ya da bir üniversite öğrencisinin Gerontoloji bölümünü okuyorum dediğini duymuşsunuzdur.

Peki üniversite kampüslerinde veya internet sitelerinde Gerontoloji yazısını gördünüz mü?

Hastanelerde görev yapan Gerontologlarla karşılaştınız mı?

Türkiye’de Gerontoloji bölümlerinin sayısının artması, 60+ tazelenme üniversitelerinin yaygınlaşması, sosyal medyanın gücü ve Gerontoloji bölümü akademisyenlerinin gayret ve başarılarıyla Gerontolojiyi daha çok duymaya başladık.

Duymayan varsa, duymuş olup anlamadıysanız Gerontolojiyi sizin için daha anlaşılır bir biçimde açıklayalım.

Gerontoloji Nedir?

Gerontoloji; yaşlanma süreçlerine müdahale edebilmenin yollarını arayan bir bilim dalıdır. Yaşlanmanın; fizyolojik, biyolojik, sosyal, kültürel ve psikolojik yönlerini ele alarak çok boyutlu değerlendirme yapar.

Yaşlılıkta yaşam kalitesi, ortaya çıkan kronik hastalıklar, bakıma muhtaçlık giderek önem kazanmaktadır. Yani yaşlılık ve yaşlanma bireysel bir sorun değil toplumsal bir sorun halidir. Bu nedenle yaşlanan ve yaşlanmakta olan toplum için sağlıklı ve refah düzeyi yüksek bir yaşam kalitesi önemlidir. Bu da Gerontoloji ile mümkündür.

Gerontolojinin amacı, yaşlanma ve yaşlılığa yönelik sorunlara yeni çözümler üreterek bunu Gerontolojik uygulamalar ile açıklamaya çalışmaktır.

Gerontoloji Ne Yapar?

• Yaşam boyu sağlık ve refahı teşvik eder.
• Yaşlılıkta öğrenme fırsatlarını iyileştirir.
• Kuşaklararası ilişkileri geliştirmek için etkinlikler düzenler.
• Yaşlılara yönelik ihmal ve istismarın önlenmesini sağlar.
• Yaşlı haklarını korur ve geliştirir.
• Yaşlılık ve yaşlanma süreci hakkında araştırmalar yapar.
• Daha iyi bir yaşlılık dönemi ve yaşlanma için uygulama alanları yaratır.

Gerontologların Çalışma Alanları Nelerdir?

Bu alanda yetişen gerontolog adayları 4 yıllık lisans bölümünü tamamladıktan sonra yüksek lisans ve doktora programlarına katılarak akademik kariyer yapabilirler.

Hastaneler, huzurevleri, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, aile danışma merkezleri, fizik tedavi ve rehabilitasyon merkezleri, klinikler, araştırma merkezleri de çalışma alanlarıdır.

Gerontoloji Bölümünde Ne Tür Dersler Verilmektedir?

• Gerontolojiye Giriş
• Psikolojik yaşlanma teorileri
• Sosyal yaşlanma teorileri
• Biyolojik yaşlanma teorileri
• Bakım ve bakıma muhtaçlık
• Gerontolojik rehabilitasyon
• Yaşlılık fizyolojisi
• Aktif ve başarılı yaşlanma
• Yaşlılık hastalıkları
• Biyoistatistik
• Geronteknoloji
• Sosyal politika ve yaşlılık
• Yaşlılık planlaması ve organizasyonu
• Geriatri hasta ve yakınlarına müdahale ve terapi

Gerontologların Görevleri Nelerdir?

• Gerontolojik Değerlendirme Raporu düzenler.
• Bireyleri aktif ve sağlıklı yaşlanmaya teşvik eden gerontolojik hizmetleri planlar ve uygular.
• Yaşlının kendisi, ailesi, bakım vereni ve çevresi ile görüşmeler yapar ve geriatri hizmeti planlayarak bunun takibini yapar.
• Yaşlının yararlandığı veya yararlanacağı hizmetleri tespit eder ve ilgili birimlerle iletişim kurar.
• Yaşlının akut sağlık sorunları ve acil bakım ihtiyacında kriz yönetimini sağlar.
• Yaşlı bireylerin sosyal yönden desteklenmelerini sağlayacak terapi programları planlar ve yaşlıların katılımı sağlar.
• Yaşlı bireyle bireysel görüşmeler yaparak hastalıklarını ona açıklar nasıl bir süreç izlemesi gerektiği konusunda danışmanlık yapar.
• Doktor, hemşire, fizyoterapist, psikolog ve diğer sağlık personelleri ile iş birliği içinde çalışır.

Yaşlıların yaşam kalitesini yükseltmek için en uygun yaşam koşullarını oluşturur. Onların sosyal ve manevi ihtiyaçlarını karşılayabilmek için hizmetleri belirler, planlar ve uygular.

Anlaşıldığı üzere gerontoloji, sadece yaşlılar için değil yaşlanan tüm insanlar için sağlıklı ve bağımsız bir yaşam sürmeyi hedefler.

Yaşlanma bir süreç. Bizler ana rahmine düştüğümüz andan beri yaşlanıyoruz. Doğduğumuz aile, aldığımız eğitim, tecrübeler, yaşanmışlıklar, mesleğimiz, arkadaş ve çevre bunların hepsi yaşama bakış açımızı oluşturur. Bu nedenle yaşlanma sürecimiz hepimizin farklıdır.

Gerontoloji, herkese fayda sağlayacak fırsatlar yaratır. Hepimizin yaşlı insana, kendi geleceğimizdeki yaşlılığımıza bir bakışımız vardır. Korkuyor muyuz yaşlanmaktan?

Yaşlı olmak ve yaşlılığın getirdiği olumsuzluklarla nasıl başa çıkılır ki?

Tüm bu soruların cevabı Gerontolojidedir. Yaşlanma herkes için bireysel bir yolculuktur. Biz insanlar biyolojik olarak yaşlanan varlıklarız. Gerontoloji, yaşlılığın olumsuz bakış açısını olumlu hale getirir. Sağlıklı ve refah bir yaşlanma için yol göstericidir.

Gerontolojiyi duymayan kalmasın ki. Kendi yaşlılığımızı yaratalım.

Sağlıklı, aktif, başarılı ve mutlu bir yaşlanma için iyi ki Gerontoloji…

Simbians Platformu ile doğru ve güncel sağlık bilgisinin erişilebilir olmasını sağlıyoruz. Tüm içerikler sadece sağlık profesyonelleri ve tıbbi yazarlar tarafından hazırlanmaktadır. 

Kaynaklar

Tufan., İ. (2020). Gerontolojiye Hazırlık Perspektifler, Teoriler, Yöntemler Üzerine Ön Bilgi, Nobel Akademik Yayıncılık