Günümüzde bilim ve teknoloji hızla ilerlerken, ne yazık ki bazı geleneksel ve zarar verici uygulamalar varlığını sürdürüyor. Kadın sünneti, bu uygulamaların başında geliyor ve özellikle kadınların fiziksel, psikolojik ve cinsel sağlığını derinden etkiliyor. Dünya genelinde milyonlarca kız çocuğu ve kadın, toplum baskısı ve kültürel gelenekler nedeniyle bu acımasız uygulamanın kurbanı oluyor.

Peki, kadın sünneti nedir, neden uygulanır, hangi bölgelerde görülür ve bu uygulamanın etkileri nelerdir?

Gelin, bu önemli konuyu detaylı bir şekilde ele alalım.

Kadın Sünneti Nedir?

Kadın sünneti, tıbbi bir gereklilik olmaksızın kadınların dış genital organlarının kısmen ya da tamamen çıkarılmasını ya da bu organlara zarar verilmesini içeren bir uygulamadır. Bu işlem, özellikle toplumsal normlar ve gelenekler tarafından dayatılır. Ancak bu uygulamanın hiçbir sağlık faydası olmadığı gibi, kadınların hem fiziksel hem de psikolojik sağlığı üzerinde ciddi olumsuz etkileri vardır.

Kadın sünneti genellikle kız çocuklarına 0-15 yaş arasında uygulanır, ancak bazı durumlarda erişkin kadınlar da bu işleme maruz kalabilir.

Kadın Sünnetinin Tarihçesi ve Görüldüğü Bölgeler

Kadın sünnetinin kökeni tam olarak bilinmese de, Afrika’da başladığı ve M.Ö. 5. yüzyıla kadar uzandığı düşünülmektedir. Tarih boyunca bu uygulamanın çeşitli coğrafyalarda farklı amaçlarla yapıldığı kaydedilmiştir. Örneğin:

Mısır ve Roma dönemlerinde kadın cinselliğini kontrol altına almak için uygulandığı belgelenmiştir.

Viktorya dönemi İngiltere’sinde, psikolojik hastalıkların tedavisi ya da mastürbasyonu önlemek amacıyla yapılmıştır.

20. yüzyılın başlarında Avrupa ve ABD’de, klitoris hipertrofisi, histeri, lezbiyenlik ve genital küçültme gibi tıbbi gerekçelerle uygulanmıştır.

Günümüzde kadın sünneti en çok Afrika’nın 28 ülkesinde görülmektedir. Özellikle Sudan, Mısır, Somali, Eritre, Gine ve Cibuti gibi ülkelerde bu oran %85’in üzerindedir. Bunun yanı sıra Asya, Orta Doğu, Hindistan, Endonezya ve Yemen gibi ülkelerde de uygulanmaktadır. Ancak bu bölgelerde resmi kayıtların yetersizliği nedeniyle net rakamlara ulaşmak zordur. Ayrıca Orta ve Güney Amerika’daki bazı etnik gruplar arasında da kadın sünnetinin bazı türlerinin uygulandığı bilinmektedir.

Kadın Sünneti Neden Uygulanır?

Kadın sünnetinin arkasındaki temel motivasyonlar genellikle kültürel, toplumsal ve dini inanışlara dayanır. Başlıca nedenler şunlardır.

Kadın cinselliğini kontrol etme: Kadının cinsel isteğini azaltmak ve sadakati sağlamak amacıyla uygulanır.

Toplumsal kabul: Bazı toplumlarda sünnet olmamış kadınların evlenme şansının düşük olduğuna inanılır.

Yanlış dini inanışlar: Her ne kadar çoğu din kadın sünnetini desteklemese de, bazı gruplar bu uygulamayı dini bir zorunluluk olarak görmektedir.

Kadın Sünnetinin Türleri Nelerdir?

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), kadın sünnetini dört ana türe ayırmıştır.

Klitoridoktemi: Klitoris başının ve/veya çevresindeki deri kıvrımının kısmen ya da tamamen çıkarılması.

Eksizyon: Klitoris başının ve labia minoranın kısmen ya da tamamen çıkarılması. Bazı durumlarda labia majoranın da çıkarılması söz konusudur.

İnfibulasyon: Vajinal açıklığın daraltılması amacıyla genital dokuların kesilerek yeniden dikilmesi.

Diğer Zararlı İşlemler: Tıbbi amaç dışında genital bölgeye yapılan delme, kesme, kazıma ve dağlama gibi işlemler.

Kadın Sünnetinin Fiziksel ve Psikolojik Etkileri Nelerdir?

Kadın sünneti hem kısa hem de uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına yol açar. Bu etkiler şu şekilde özetlenebilir.

Kadın Sünnetinde Kısa Vadeli Komplikasyonlar Nelerdir?

• Şiddetli ağrı
• Aşırı kanama
• İdrar yapma sorunları
• Enfeksiyonlar (örneğin, tetanos)
• Yara iyileşme sorunları
• Şok ve ölüm

Kadın Sünnetinde Uzun Vadeli Komplikasyonlar Nelerdir?

• Kronik idrar yolu enfeksiyonları
• Vajinal enfeksiyonlar ve akıntılar
• Adet dönemi (Regl) sorunları (ağrılı adet görme, kanın geçişinde zorluk)
• Cinsel ilişki sırasında ağrı ve tatmin eksikliği
• Doğum komplikasyonları (zor doğum, aşırı kanama, sezaryen ihtiyacı)
• Psikolojik sorunlar (depresyon, anksiyete, travma sonrası stres bozukluğu)

Kadın Sünneti Tedavi Edilebilir mi?

Kadın sünnetinin neden olduğu fiziksel ve psikolojik zararların tamamen giderilmesi zor olsa da, bazı cerrahi müdahaleler ile genital bölge kısmen restore edilebilir. Bu tür işlemler hem fiziksel iyileşme sağlamakta hem de kadınların özgüvenlerini yeniden kazanmalarına yardımcı olmaktadır. Bunun yanı sıra, psikolojik destek ve terapi, sünnetin neden olduğu travmaların hafifletilmesinde önemli bir rol oynar.

Kadın Sünnetine Karşı Mücadelede Neler Yapılabilir?

Kadın sünnetine karşı mücadele etmek için aşağıdaki adımlar atılabilir.

Farkındalık oluşturmak: Toplumun bu uygulamanın zararları konusunda bilinçlendirilmesi gereklidir.

Eğitim: Özellikle genç nesillere yönelik eğitim programları düzenlenmelidir.

Hukuki düzenlemeler: Kadın sünnetini yasaklayan ve bu uygulamaya karışanları cezalandıran yasalar çıkarılmalıdır.

Uluslararası işbirliği: Bu sorunun çözümü için dünya çapında çalışmalar yapılmalıdır.

Kadın Sünnetini Anlatan Filmler

Kadın sünneti konusunu işleyen iki önemli film bulunmaktadır. Bunlardan biri, gerçek bir hayat hikayesinden esinlenerek ünlü bir mankenin hayatını anlatmaktadır. Bu filmleri izleyerek kadın sünneti hakkında bilgi ve farkındalık düzeyinizi arttırabilirsiniz.

Kadın sünneti, modern çağda varlığını sürdüren en acımasız geleneksel uygulamalardan biridir. Bu uygulamanın fiziksel ve psikolojik zararları yalnızca kadınları değil, toplumları da derinden etkiler. Bu nedenle, kadın sünnetine karşı bilinçlenmek ve mücadele etmek, insan haklarının korunması adına bir zorunluluktur. Bilinçli toplumlar ve güçlü yasalar sayesinde, bu uygulamanın son bulması mümkün olacaktır.

Kadın olarak hep daha iyi yerlerde ve beraberlik duygusuyla birbirimize yardımcı olup yükselmek dileğiyle…

Simbians Türkiye, bir sağlık eğitimi platformudur. Simbians’ta yer alan hastalıklar ve sağlık durumları hakkında daha fazla bilgi edinin.

Kaynaklar

https://www.bbc.com/turkce/articles/ckgmm8m73rzo Erişim Tarihi: 19.11.2024

https://youtu.be/ay68haeEtio?si=zgKVVAP1V5pRavhH Erişim Tarihi: 19.11.2024

https://www.jcog.com.tr/article/en-female-genital-mutilation-female-genital-cutting-female-circumcision-52721.html Erişim Tarihi: 19.11.2024

https://www.unicef.org/protection/female-genital-mutilation Erişim Tarihi: 19.11.2024

https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/female-genital-mutilation Erişim Tarihi: 19.11.2024