Günlük hayatta kolesterol kelimesini birçok kez duymuşuzdur.
Kan tetkiki yaparak anlaşılan bu değer bize sağlığımız hakkında ne söylediğini tam olarak bilmiyor olabilir miyiz?
Örneğin düşünülenin aksine kolesterol yüksekliği sadece kilolu insanlarda görülmez.
Kolesterol Nedir?
İsterseniz öncelikle kolesterolün tanımını öğrenelim.
“Kolesterol, tüm hayvan hücreleri tarafından üretilen ve zar oluşturmak için kullanılan üç ana lipit(katı ve sıvı yağ) sınıfından biridir.”
Peki, nasıl oluyor da vücudun ürettiği bu kolesterol bizim için uyarı çanlarını çalabiliyor?
Öncelikle besin yoluyla ve hayvansal gıdalardan kolesterolü alabileceğimizi unutmayalım.
Vücudun her hücresinde bulunan bu kolesterolün, vücut işlevlerini yerine getirme konusunda olmazsa olmaz bir etkiye sahip olduğunu biliyoruz. Özellikle hormonların üretiminde, yağların sindirilmesinde ve vitaminlerin (A, D, E, K) işleyişinde kolesterolün bulunması gerekmektedir. Sadece yüksek kolesterol zararlıdır. Kolesterolü azaltmak için ise kişilerin hayat tarzlarında değişiklik yapmaları gerekir.
Amerikan Millî Kolesterol Eğitim Programı’nın bu konuda yaptığı önerileri sizlerle paylaşmak istiyorum.
Kolesterol Seviyenizi Dengede Tutmanız İçin Yapılması Gerekenler
Diyet
Kalp hastası olmayan bir kişide yüksek kolesterol bulunduğu zaman doktorlar hastayı genelde Amerikan Kardiyoloji Derneği’nin önerdiği “Birinci Adım” diyetine başlatır. Bu programda hasta günlük kalori gereksiniminin %8-10’unu doymuş yağlardan, %30’dan azını yağlardan almalı, besin yoluyla günde 300 mg’dan fazla kolesterol almamalı ve sağlıklı bir kiloda kalmasına yetecek kaloriden fazlasını almamalıdır.
Eğer bu diyet programı kolesterol düzeylerinin inmesini sağlamazsa doktorlar “İkinci Adım” rejimi uygular; doymuş yağ miktarı toplam kalorinin %7’sinin altına, kolesterol da 200 mg’ın altına indirilir. “İkinci Adım” diyeti kalp hastalarına da uygulanır. Kolesterol düşürücü diyete başladıktan birkaç hafta sonra kolesterol seviyelerinin düşmesi gerekir. Diyet yoluyla zaman içinde toplam kolesterol rakamları 10–50 mg/dl kadar düşebilir.
Kilo kaybı
Yüksek kilolu kişilerin kilolarını azaltmaları, özellikle düşük HDL, yüksek trigliserit veya büyük bel çevresi (kadınlarda 85 cm, erkeklerde 100 cm) gibi yüksek risk faktörleri bulunduruyorlarsa, önemlidir.
Egzersiz
Düzenli fiziksel faaliyet (her gün veya çoğu gün, 30 dakika) HDL’yi yükseltir, LDL’yi azaltır. Egzersiz özellikle yukarıda belirtilen yüksek risk faktörlerini taşıyanlar için önemlidir.
İlaç tedavisi
Diyet, egzersiz ve kilo kaybının fayda etmediği durumlarda kolesterol düzeylerinin kontrolü için lipit düşürücü ilaç tedavisine baş vurulur.
Bunları doktorunuz danışmanlığında yapmanız kolesterolünüzü kontrol altına almanıza yardımcı olacaktır.
Simbians’ta yer alan hastalıklar ve sağlık durumları hakkında daha fazla bilgi edinin.