Kronik Myeloblastik Lösemi Nedir?
Kronik myeloblastik lösemi (KML), kronik bir kan kanseri türüdür. Bu hastalıkta, lösemi hücreleri kemik iliğinde ve kan dolaşımında artar.
KML’nin en sık görülen belirtisi, anormal sayıda granülositlerin (beyaz kan hücreleri) kan dolaşımında bulunmasıdır. KML tedavi edilebilir bir hastalıktır ve tedavisi genellikle kinaz inhibisyonu içeren ilaçlarla yapılır.
Kronik Myeloblastik Lösemi Görülme Sıklığı Nedir?
Kronik myeloblastik lösemi (KML), nadir görülen bir kan kanseridir. Yaklaşık olarak her yıl dünya genelinde 20,000-30,000 kişide görülür.
KML daha sık orta yaş veya ileri yaş gruplarında görülür, ancak her yaşta görülebilir. KML’nin görülme sıklığı, ülkeden ülkeye değişebilir. Örneğin, ABD’de her yıl yaklaşık 6000 kişide CML görülürken, Türkiye’de her yıl yaklaşık 800 kişide görülmektedir.
Kronik Myeloblastik Lösemi Nedenleri Nelerdir?
Kronik myeloblastik lösemi (KML) nedenleri tam olarak bilinmemektedir. Ancak, KML’nin oluşmasının arkasında genetik veya çevresel faktörlerin rol oynayabileceği düşünülmektedir.
KML’de, hücrelerin DNA’sında Philadelphia kromozomu adı verilen bir anormallik görülür. Bu anormallik, bir BCR-ABL gen transkripsiyon füzyonu sonucunda oluşur. Bu füzyon, BCR ve ABL genlerinin birleşmesi sonucunda oluşan BCR-ABL onkogeninin oluşmasına neden olur. BCR-ABL onkogeni, hücrelerin normal bölünme sürecini bozar ve hücrelerin çoğalmasını sağlar. Bu, KML hücrelerinin kemik iliğinde ve kan dolaşımında artmasına neden olur.
Ayrıca, radyoaktif maddeler, kimyasal maddeler, aşırı UV ışığı gibi çevresel faktörler de KML gelişmesinde rol oynayabilir. Ancak, bu faktörlerin KML gelişmesindeki rolü tam olarak anlaşılamamıştır ve bu konuda daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.
Kronik Myeloblastik Lösemi Belirtileri Nelerdir?
Kronik myeloblastik lösemi (KML), kemik iliğinde ve kan hücrelerinde anormal hücrelerin artması ile ortaya çıkan bir kanser türüdür.
Belirtiler arasında şunlar yer alabilir.
- Ağır nefes darlığı veya halsizlik
- Anemi (kan yokluğu)
- Pıhtılaşma sorunları
- Ağrılı kemikler veya eklemler
- Sık adet görme
- Kilo kaybı
- Kansızlık
Bu belirtilerin çoğu genellikle ilerleyen bir zamanda ortaya çıkar ve bazı insanlar için belirtiler hiç ortaya çıkmaz. Bu nedenle, bu kanser türünün erken tanısı için düzenli tıbbi kontroller önemlidir.
Kronik Myeloblastik Lösemi Tanısı Nasıl Konur?
Kronik myeloblastik lösemi (KML) tanısı, kan ve kemik iliği örneklerinin incelenmesi, genetik testler ve diğer tıbbi testler kullanılarak konur. Aşağıdakiler gibi testler yapılabilir.
Kan testleri
KML için tipik olarak, kan sayımında anemi, trombositoz (pıhtılaşma hücrelerinin yüksek sayısı) ve lökositoz (beyaz kan hücrelerinin yüksek sayısı) görülür.
Kemik iliği biyopsisi
Bu test, kemik iliğinden alınan bir örnekte anormal hücrelerin varlığını ve sayısını belirler.
Genetik testler
KML için karakteristik olan Philadelphia (Ph) kromozomu, bu kanser türünün tanısını doğrulamak için kullanılabilir.
KML tanısı konulduktan sonra, tedavi yöntemi belirlenir. Tedavi genellikle ilaçlar kullanılarak yapılır ve genellikle hayat boyu devam etmelidir. Eğer tedavi etkili değilse, kemik iliği nakli gibi cerrahi tedaviler de düşünülür.
Kronik Myeloblastik Lösemi Tedavisi Nasıl Yapılır?
Kronik myeloblastik lösemi (KML) tedavisi genellikle ilaçlar kullanılarak yapılır. En sık kullanılan ilaçlar şunlardır.
Tiroksin kinaz inhibitörleri (TKI)
Imatinib, dasatinib, nilotinib gibi TKI ilaçları, KML hücrelerinin büyümesini ve çoğalmasını engeller. Bu ilaçlar genellikle ilk tedavi olarak kullanılır ve KML’nin ilerlemiş evrelerinde, TKI ilaçlarının yanı sıra diğer tedaviler de kullanılabilir.
İnterferon
Bu ilaç, vücudun kanser hücrelerine karşı savunmasını arttırmak için kullanılır. Ancak, interferon tedavisi genellikle TKI ilaçları ile kullanılır, çünkü tek başına etkisi yetersizdir.
Kemik iliği nakli
Bu cerrahi tedavi, sağlıklı kemik iliği hücreleri ile hastanın kemik iliği değiştirilir. Bu tedavi genellikle TKI ilaçlarının etkili olmaması durumunda kullanılır.
Tedavi seçimi, hastanın sağlık durumu, KML evresi ve kişisel tercihleri gibi faktörlere göre yapılır. Tedavi genellikle hayat boyu devam etmelidir çünkü KML, tamamen iyileşmeye neden olamaz. Ancak tedavi ile hücre sayısı azaltılabilir ve hastanın yaşam kalitesi arttırılabilir.
Kronik Myeloblastik Lösemi Nasıl Önlenir?
Kronik myeloblastik lösemi (KML) için önleyici tedbirler yoktur. KML genellikle rastlantısal olarak keşfedilir ve nedeni tam olarak bilinmemektedir. Ancak, KML’nin erken evrelerinde tanı konulduğunda, tedavi ile hücre sayısı azaltılabilir ve hastanın yaşam kalitesi arttırılabilir.
Düzenli tıbbi kontroller ile KML veya diğer kanser türlerinin erken evrelerinde tanı konulmasının önemine dikkat çekmekte fayda var. Ayrıca, sağlıklı bir yaşam tarzı, dengeli beslenme ve sigara ve alkol kullanımının azaltılması gibi faktörler de genel sağlık açısından faydalıdır.
Kronik Myeloblastik Lösemi ile Hangi Uzmanlık İlgilenir?
Kronik myeloblastik lösemi ile ilgilenen uzmanlık, hematoloji ve onkoloji uzmanlarıdır. Hematoloji uzmanları, kan ve kan hücreleri ile ilgili hastalıkların tanısını, tedavisini ve takibini yaparlar. Onkoloji uzmanları ise, kanser türlerinin tanısını, tedavisini ve takibini yaparlar. Bu iki uzmanlık alanı, KML gibi kanser türlerinin tedavisinde birlikte çalışırlar ve hastanın tedavi planını oluştururlar.
Bu uzmanlar, hastanın sağlık durumu, KML evresi ve kişisel tercihleri gibi faktörleri değerlendirerek, en uygun tedavi yöntemini belirlerler. Aynı zamanda hastanın takibini yaparlar ve tedavi süresince gerekli değişiklikleri yaparlar.
Simbians’ta yer alan diğer hastalıkları keşfedin.
Kaynaklar
https://www.lls.org/ Erişim Tarihi: 20.01.2023
https://www.thd.org.tr/THD_Halk/?sayfa=kronik_miyeloid Erişim Tarihi: 20.01.2023