Bu içerikle, MIND diyetinin ne olduğunu, nasıl uygulandığını ve demans riskini azaltmada nasıl etkili olduğunu öğreneceksiniz.
Geçenlerde bir sabah, elime telefonu aldım ve o gün bir arkadaşıma doğum günü mesajı atmam gerektiğini hatırladım. Ama sonra… ismini hatırlayamadım. On saniye kadar duraksadım, gözümün önünde yüzü vardı ama ismi yoktu. O an içimden bir cümle geçti:
“Ben de yaşlanınca unutkan olur muyum?”
Bu soru seni de yakaladı mı?
Eğer cevabın evetse, yalnız değilsin.
Ve iyi haber şu: Beynimize iyi bakmanın yolları var. Üstelik bunun ilk adımı, marketteki alışveriş sepetin olabilir.
MIND Diyeti Nedir?
MIND diyeti, adını “Mediterranean-DASH Intervention for Neurodegenerative Delay” ifadesinin baş harflerinden alıyor. Kısaca, Akdeniz ve DASH diyetlerinin birleşimiyle oluşturulmuş, beynimizi korumaya odaklı bir beslenme modeli.
Hawaii Üniversitesi’nin yakın tarihli bir çalışmasına göre, MIND diyetine uyan bireylerde demans riski %25’e kadar azalabiliyor. Bu sadece istatistik değil, bir ömürlük hafızayı, anıları, sevdiklerinin isimlerini, torunlarının doğum günlerini korumak demek.
MIND Diyetinde Neler Var?
Şimdi hafızayı besleyen tabağın hikayesine gelelim.
Peki, bu diyeti özel kılan nedir?
Cevap, aslında soframızda gizli.
MIND diyeti, her gün değil belki ama haftanın büyük kısmında şu gıdaları tabağında görmeni istiyor.
-
Yeşil yapraklı sebzeler (ıspanak, roka, pazı) – Haftada en az 6 gün
-
Kuruyemişler (ceviz, badem) – Günde bir avuç
-
Yaban mersini, çilek gibi meyveler – Haftada birkaç kez
-
Tam tahıllar – Beyaz ekmek yerine tam buğday
-
Zeytinyağı – Mümkünse ana yağ kaynağı
-
Balık ve tavuk – Kızartmadan, fırında ya da ızgarada
-
Baklagiller – Mercimek çorbası, nohutlu salatalar
Ve elbette, sınırda tutmamız gerekenler de var.
-
Kırmızı et
-
Tereyağı ve margarin
-
Peynir (ölçülü tüketim)
-
Şekerli ve işlenmiş gıdalar
-
Fast food ve kızartmalar
Bu liste sana tanıdık geldiyse şaşırma. Çünkü bizim geleneksel mutfağımızla da oldukça örtüşüyor. Sadece, biraz farkındalık ve özen gerektiriyor.
MIND Diyeti Neden Bu Kadar Etkili?
MIND diyetinin gücü sadece “ne yemediğimizde” değil, “ne yediğimizde” saklı. Özellikle aşağıdaki dört etki mekanizmasının çok güçlü olduğu belirtiliyor.
-
Antioksidanlar: Beyin hücrelerini oksidatif stresten korur. (Yaban mersini, ceviz)
-
Antiinflamatuvar etki: İnflamasyonu azaltarak hücre hasarını engeller. (Zeytinyağı, sebzeler)
-
Damar sağlığı: Beyne giden kan akımını düzenler. (Tam tahıllar, balık)
-
Sinaptik destek: Nöronlar arası iletişimi güçlendirir. (Omega-3, B vitaminleri)
Kısacası, bu yiyecekler sadece karnını doyurmuyor, beynini onarıyor.
Zihinsel Yaşlanma Kaçınılmaz mı?
Yaş almak doğal. Unutkanlık da bir yere kadar öyle.
Ama önemli olan şu;
Bu süreci geciktirebilir miyiz?
Evet.
Demans genetik olabilir, ama MIND diyeti gibi yaşam tarzı müdahaleleri, bu kaderi değiştirebilir. Beynimize baktığımız ölçüde, zihinsel olarak biz de kendimize bakmış oluruz. Çünkü unutmak sadece bir ismi değil; bazen bir gülümsemeyi, bir sesi, bir duyguyu da kaybetmek demektir.
Hemen bu akşam, sofrana bir zeytinyağlı yeşil sebze ekle. Yarın kahvaltıda bir avuç ceviz ye. Beyaz ekmek yerine tam buğday al. Küçük gibi görünen bu tercihler, gelecekteki zihinsel netliğin için dev bir yatırım olabilir.
Ve unutma, yalnızca kendin için değil; seni izleyen çocukların, torunların için de iyi bir örnek oluyorsun.
Bugün ne yediğin, yarın neyi hatırlayacağını belirleyebilir. Hafızan bir armağandır ve ona iyi bakmak senin elinde. Kendine şu soruyu sorarak bitir:
Bugünkü öğünüm, yarınki ben’i hatırlayacak kadar güçlü müydü?
Simbians Platformu ile doğru ve güncel sağlık bilgisinin erişilebilir olmasını sağlıyoruz. Tüm içerikler sadece sağlık profesyonelleri ve tıbbi yazarlar tarafından hazırlanmaktadır.
Kaynaklar
Morris, M. C., Tangney, C. C., Wang, Y., Sacks, F. M., Bennett, D. A., & Aggarwal, N. T. (2015). MIND diet associated with reduced incidence of Alzheimer’s disease. Alzheimer’s & Dementia, 11(9), 1007-1014.