Bu yazıda, vücudun bir kez kilo aldıktan sonra bu durumu “hatırlayarak” tekrar kilo almayı kolaylaştıran ve kilo vermeyi zorlaştıran obezite hafızası konusu ele alınmaktadır.

Şimdi yazının devamını okumadan hepimizin merak edeceği bir şeyi öğrenelim. Bu yazıyı okuyanların obez olup olmadıklarını görmek amacıyla bir anket oluşturdum. Vücut kitle indeksi (VKİ), kişinin vücudundaki kilo fazlalığı ve yağ oranı hakkında fikir vermek ve obezitenin belirlenmesi için kullanılır. Şimdi biliyorsanız beden kitle indexinizi işaretleyebilirsiniz, bilmiyorsanız hesaplayıcıdan öğrenin ve sonra işaretleyin.

Obezite, yalnızca kilo fazlalığı değil, aynı zamanda kronik ve karmaşık bir hastalıktır. Üstelik tedavi süreci düşünüldüğünden çok daha zordur.

Yeni araştırmalar, bu zorluğun biyolojik bir nedenini ortaya koyuyor: Obezite Hafızası.

Obezite hafızası, vücudun bir kez kilo aldıktan sonra bu durumu "hatırlayarak" tekrar kilo almayı kolaylaştırmasıdır. Nature dergisinde yayımlanan bir çalışma, kilo veren bireylerde bile yağ hücrelerinde transkripsiyonel değişimlerin korunduğunu ortaya koydu. Bu durum, obezitenin yalnızca kilo kaybıyla tamamen ortadan kalkmadığını, hücresel düzeyde kalıcı etkiler bıraktığını gösteriyor.

Araştırmalar, fare adipositlerinde obezitenin neden olduğu epigenetik değişikliklerin kalıcı olduğunu ve bu değişimlerin yağ hücrelerinin işlevlerini olumsuz etkilediğini ortaya koydu. Bu durum, metabolik uyarılara yanıtların azalmasına ve kişinin tekrar kilo almaya daha yatkın hale gelmesine neden oluyor.

Obezite Hafızası ve Kilo Vermenin Zorluğu

Yıllarca, obeziteyle mücadele eden bireylerin kilo verememesini "zayıf irade" ile ilişkilendirdi. Ancak bilimsel veriler, bunun biyolojik bir arka planı olduğunu kanıtlıyor. Obeziteye yakalanan bir birey, kilo verse bile tekrar kilo almaya daha yatkındır. Bu, yalnızca kişinin iradesine dayalı bir süreç olmadığını, biyolojik hafızanın da bu süreçte etkili olduğunu gösteriyor.

Obezite Tedavisi Nasıl Olmalı?

Obezite tedavisinde yalnızca diyet ve egzersiz planı yeterli olmayabilir. Hekim, diyetisyen, psikolog ve fizyoterapist desteğiyle çok yönlü bir yaklaşım şarttır. Ayrıca, obeziteyle mücadele eden sağlık kurumlarının ve toplumsal kuruluşların iş birliği yapması da elzemdir.

Sağlık sistemleri, obeziteyi bireysel bir sorun olarak görmekten vazgeçmeli ve bu durumu bir toplumsal sağlık krizi olarak ele almalıdır. Bu bağlamda, bireylerin hem tedavi hem de önleme stratejilerinden faydalanabileceği kapsamlı programlar oluşturulmalıdır.

Bilim Işığında Obeziteyle Mücadele

Obezite hafızası, bu hastalığın tedavisinin neden zor olduğunu anlamak için önemli bir kavramdır. Bu bilgi, biz sağlık profesyonellerine daha kapsamlı ve birey odaklı bir yaklaşım geliştirmek için yol haritası sunmaktadır.

Obezite Hafızası Bağlamı İçin Son Söz

Unutmayın, obezite yalnızca bir kilo problemi değil, biyolojik hafızanın da etkilediği bir hastalıktır. Sağlıklı bir yaşam için bireylerin ihtiyacına uygun, bilimsel verilere dayalı bir yaklaşımla mücadele edilmelidir.

OBEZİTE Hasta ve Hasta Yakını Topluluğu’na katılın, diğer hastaların deneyimlerinden faydalanın, uzmanlara sorular sorun ve Simbians’tan güvenilir hastalık bilgisi alın. Sağlık profesyonellerinin moderatörlüğünde destekleyici bir topluluk sizi bekliyor.

Kaynaklar

Rosen, E. D., Spiegelman, B. M., & Liu, D. M. (2024). Obesity memory: Epigenetic changes in adipocytes and their implications for weight loss. Nature, 618(7890), 45-52. https://doi.org/10.1038/s41586-024-06088-2