Bu içerikle onkolojinin ne olduğunu, tıp dünyasındaki yerini, tarihçesini, klinik kullanımını ve günümüzdeki araştırmalarla nasıl şekillendiğini öğreneceksiniz.

Onkoloji Nedir?

Onkoloji, Yunanca “onkos” (kitle, tümör) ve “logia” (bilim) sözcüklerinden türeyen, kanser ve tümörlerle ilgilenen tıp dalıdır. Kanserin tanısı, tedavisi, takibi ve hastaların yaşam kalitesinin artırılması süreçlerinde önemli bir rol oynar. Günümüzde onkoloji yalnızca hastalık tedavisini değil, erken tanı, koruyucu hekimlik ve psikososyal desteği de kapsayan geniş bir alan haline gelmiştir.

Onkoloji Kelimesinin Etimolojik Kökeni Nedir?

Yunanca onkos (kitle) ve logia (bilim) kelimelerinden türetilmiştir.

Onkoloji Kelimesinin ile Sık Karıştırılan Terimler

Hematoloji (kan hastalıklarıyla ilgilenir), Patoloji (hastalıkların yapısal incelemesi). Onkoloji özellikle tümör ve kanser odaklıdır.

Onkoloji Kelimesinin Kullanım Alanı

Tıp fakülteleri, hastaneler, araştırma merkezleri ve kliniklerde; onkologlar, hematologlar, cerrahlar ve araştırmacılar tarafından kullanılır.

Onkoloji Kelimesinin Tarihsel İlk Kullanımı

19. yüzyılda “onkoloji” terimi literatüre girdi. Modern anlamda 20. yüzyılda kullanılmaya başlandı.

Onkoloji Kelimesinin Tarihsel Arka Planı Nedir?

Eski Mısır yazıtlarında kanser benzeri hastalıkların tarif edilmesiyle başlayan süreç, Hipokrat’ın “karkinos” tanımıyla şekillendi. Günümüzde moleküler biyoloji ile birleşerek modern onkoloji doğdu.

Onkoloji Kelimesi Tıbbi Bağlamda Nasıl Kullanılır?

Onkoloji Kelimesinin Klinik Kullanımı: Onkoloji, hastalrın kanser şüphesiyle başvurduğu ilk andan itibaren devreye girer. Tanı sürecinde biyopsiler, görüntüleme yöntemleri ve laboratuvar testleri onkologların temel araçlarıdır.

Onkoloji Kelimesinin Tanı/Tedavi Sürecindeki Rolü: Kanser türünün belirlenmesi, evreleme, kemoterapi, radyoterapi, immünoterapi ve hedefe yönelik tedavi planları hep onkoloji uzmanlarının sorumluluk alanına girer. Ayrıca tedavi sonrası takip ve hastaların yaşam kalitesinin desteklenmesi de bu alanın kapsamındadır.

Onkoloji Ne Değildir?

Onkoloji, her ne kadar geniş bir alan olsa da tüm tıp disiplinlerini kapsamaz. Örneğin:

• Sadece kan hastalıklarıyla ilgilenmez (bu hematolojinin alanıdır).

• Tüm cerrahi işlemleri kapsamaz (onkolojik cerrahi, genel cerrahinin özel bir alanıdır).

• Kanserin yalnızca biyolojik boyutunu değil, psikolojik ve sosyal boyutunu da dikkate alır.

Onkoloji Kelimesinin Araştırmalarda Kullanımı

Son yıllarda onkolojide devrim niteliğinde gelişmeler yaşandış. Bu gelişmeler;

• İmmünoterapi: Bağışıklık sisteminin kanser hücrelerini tanıyıp yok etmesini sağlayan tedaviler ön plana çıktı.

• Kişiselleştirilmiş Tıp: Genetik testlerle her hastaya özel tedavi planları oluşturuluyor.

• Hedefe Yönelik Tedaviler: Kanser hücrelerindeki belirli mutasyonlara yönelik ilaçlar, sağlıklı hücrelere daha az zarar vererek tedaviyi mümkün kılıyor.

• Yaşam Kalitesi Araştırmaları: Kanser hastalarının psikososyal destek ve palyatif bakım ihtiyaçları üzerine çalışmalar artıyor.

Onkoloji Kelimesinin Özeti ve Anlam Haritası

Onkoloji, yalnızca bir tıp dalı değil, aynı zamanda insan yaşamını doğrudan etkileyen bir bilim alanıdır. Kanserin erken teşhisinden ileri tedavilerine, hasta yakınlarının desteğinden toplumsal farkındalığa kadar uzanan geniş bir yelpazeyi kapsar. Bu nedenle onkolojiyi anlamak, sadece sağlık çalışanları için değil, her birey için hayati önem taşır.

Simbians Platformu ile doğru ve güncel sağlık bilgisinin erişilebilir olmasını sağlıyoruz. Tüm içerikler sadece sağlık profesyonelleri ve tıbbi yazarlar tarafından hazırlanmaktadır. 

Kaynaklar

Sung, H., et al. (2021). Global Cancer Statistics 2020: GLOBOCAN estimates. CA: A Cancer Journal for Clinicians, 71(3), 209–249.