Bu içerikle, rahim içi araç (RİA) kullanan kadınlarda oluşabilecek hücresel değişimleri, bu değişimlerin ne anlama geldiğini ve düzenli doktor kontrollerinin neden bu kadar önemli olduğunu öğreneceksiniz.
Günümüzde kadınların sıkça tercih ettiği doğum kontrol yöntemlerinden biri olan Rahim İçi Araç (RİA), hem pratikliği hem de uzun süreli koruma sağlaması açısından oldukça cazip. RİA, rahim içine yerleştirilen küçük ve genellikle “T” şeklinde olan plastik bir araçtır. Bazı RİA’lar bakır içerirken, bazıları hormon salınımı yapar. Her iki tür de hamileliği önlemede oldukça etkilidir. Ancak, her tıbbi yöntemde olduğu gibi RİA’nın da vücutta bazı değişikliklere neden olabileceğini unutmamak gerekir.
Bu yazımda, RİA’nın rahim içi ve rahim ağzındaki hücrelerde (servikal sitoloji) neden olabileceği değişiklikleri samimi ve sade bir dille anlatacağım. Amacım korkutmak değil, bilinçlendirmek.
RİA Vücutta Ne Yapar?
RİA takıldığında vücut bunu yabancı bir cisim olarak algılar. Bu da doğal olarak vücutta bir savunma mekanizmasının devreye girmesine neden olur. Tıpkı parmağımıza kıymık battığında kızarıklık ve iltihap oluşması gibi… RİA da rahim içinde bazı hücresel (mikroskobik) değişimlere yol açabilir.
Özellikle bakır içerikli RİA’lar, rahim içinde hafif bir iltihabi yanıt (enflamasyon) oluşturur. Bu durum, gebeliği önlemek için etkili bir yöntemdir çünkü bu ortamda spermin rahimden geçmesi zorlaşır. Ancak bu süreçte rahim iç dokusunda ve rahim ağzındaki hücrelerde bazı yapısal farklılıklar görülebilir.
RİA’nın Yol Açabileceği Değişimler Neler?
RİA kullanan kadınlarda zaman zaman ağrılı adet (dismenore), yoğun kanama (menoraji) ya da düzensiz lekelenmeler (irregüler endometrial dökülmeler) görülebilir. Bunlar çoğu zaman ilk birkaç ayda ortaya çıkar ve vücut RİA’ya alıştıkça azalabilir. Ancak bazı durumlarda rahim duvarında veya rahim ağzındaki hücrelerde değişiklikler oluşabilir.
Bu hücresel değişiklikler her zaman kötü huylu anlamına gelmez ama mutlaka takip edilmesi gerekir. Çünkü bazı atipik hücreler (normalden farklı görünen hücreler) ileride başka sorunların habercisi olabilir. Bu yüzden pap smear testi gibi düzenli taramalar büyük önem taşır.
Peki Ya Enfeksiyon Riski?
RİA, özellikle ilk takıldığı dönemde, rahme dışarıdan bir müdahale olduğu için pelvik enfeksiyon (rahim ve yumurtalık iltihabı) riskini bir miktar artırabilir. Bu risk genelde takılma işlemi sırasında steril (mikropsuz) koşullara dikkat edilmediğinde ya da kişinin mevcut bir vajinal enfeksiyonu varken RİA takıldığında ortaya çıkar.
Ayrıca, RİA’nın iplikçikleri de rahim içi ortamda bazı mikroskobik protein değişimlerine yol açabilir. Bu da savunma hücrelerinin artmasına (örneğin lökositler – beyaz kan hücreleri) neden olur. Bu durum da bazen hafif iltihabi bir tabloya neden olabilir.
Servikal Sitoloji (Rahim Ağzı Hücreleri) Neden Önemli?
RİA yalnızca rahim içinde değil, rahim ağzı (serviks) bölgesinde de bazı değişikliklere neden olabilir. Yani vücut bu yabancı cisme karşı tepki verirken, rahim ağzındaki hücrelerde de farklılaşmalar yaşanabilir. Bu nedenle pap smear testi düzenli olarak yapılmalı. Bu test sayesinde hücrelerdeki değişimler erken fark edilir ve gerekirse ek testlerle durum değerlendirilir.
RİA kullanımı birçok kadın için konforlu ve etkili bir doğum kontrol yöntemidir. Ancak bu yöntemi seçerken mutlaka bir kadın doğum uzmanı ile birlikte karar verilmeli, kişisel sağlık durumu göz önünde bulundurulmalıdır.
RİA takıldıktan sonra da iş bitmez. Düzenli doktor kontrolleri, belirli aralıklarla yapılan smear testleri ve kendi vücudunuzu iyi gözlemlemeniz çok önemlidir. Adet düzeninizde ani değişiklikler, ağrılı ilişki, kötü kokulu akıntı ya da farklı belirtiler yaşıyorsanız zaman kaybetmeden bir uzmana başvurmalısınız.
Simbians Platformu ile doğru ve güncel sağlık bilgisinin erişilebilir olmasını sağlıyoruz. Tüm içerikler sadece sağlık profesyonelleri ve tıbbi yazarlar tarafından hazırlanmaktadır.
Kaynaklar
Hasçalık, Ş., Çelik, Ö., Karadağ, N., Aydın, E. (2000). Rahim İçi Araç Kullanan Kadınlarda Servikal Sitolojik Değişiklikler. Turgut Özal Tıp Merkezi Dergisi, 7(3).