Bu içerikle mitomani nedir, belirtileri nelerdir, nasıl tanı konur ve hangi yollarla tedavi edilebilir gibi soruların yanıtlarını öğreneceksiniz.

Hepimiz hayatımızda ufak tefek yalanlar söylemişizdir, değil mi?

“Yoldayım” deyip aslında daha yeni hazırlanıyor olmak ya da “Sınav süper geçti!” deyip içimizden ağlamak…

Bazen bu küçük yalanlar bizi korur, bazen de başkalarını üzmemek içindir. Ama ya yalan söylemek bir alışkanlıktan öteye giderse?

Ya biri durmaksızın, gereksiz yere, bazen kendisinin bile inandığı şekilde yalan söylüyorsa?

İşte bu noktada karşımıza mitomani çıkıyor. Bir diğer adıyla patolojik yalan söyleme.

Mitomani Ne Demek?

Mitomani, kişinin durup dururken, ortada belirgin bir sebep olmadan yalan söyleme ihtiyacı hissetmesiyle tanımlanan psikolojik bir durum. Yani kişi, kendisine maddi ya da sosyal bir fayda sağlamasa da, sürekli olarak yalan uyduruyor.

Daha da çarpıcısı, bu kişiler bazen kendi söylediklerine de gerçekten inanabiliyor. Hayali bir hayat, geçmişte yaşanmamış olaylar, aslında olmayan başarılar…

Hepsi bir anda sahneye çıkabiliyor.

Bu, sıradan bir “yalancı” profili değil. Bu kişiler için yalan söylemek bir kaçış değil, adeta bir yaşam tarzı haline gelebiliyor.

Mitomani Belirtileri Nelerdir?

Mitomaniyi anlamanın en belirgin yolu, kişinin sürekli ve nedensiz şekilde yalan söylemesidir. Bu yalanlar genelde;

• Kişinin kendini daha önemli ya da özel göstermesine yöneliktir.
• Çok abartılıdır, bazen gerçekle harmanlanarak daha inandırıcı hale getirilir.
• Hikâyeler genellikle dramatik, dikkat çekici veya kahramanca olur.
• Ve en önemlisi: çoğu zaman söylenen yalanın bir faydası yoktur.

Mitoman bir kişi mesela geçmişte ünlü birinin menajerliğini yaptığını, büyük kazalar atlatıp hayatta kaldığını ya da aslında tıp eğitimi aldığını iddia edebilir. Bu hikâyeler çoğu zaman kurgudur. Ama kişi bu kurgulara o kadar adapte olmuştur ki, sanki gerçekten yaşanmış gibi anlatır.

Ve ne yazık ki bu durum çevresiyle olan ilişkilerini de zamanla zedeler. Çünkü bir noktada insanlar yalanları fark eder ve güven duygusu sarsılır.

Mitomani Tanı Nasıl Konur?

Mitomaniye tanı koymak kolay bir iş değildir. Çünkü çoğu zaman bu kişiler profesyonel yardıma başvurmaz. Ya farkında değildirler ya da yalan söylediklerini kabul etmek istemezler.

Tanı, genellikle bir psikiyatrist ya da klinik psikolog tarafından, kişinin öyküsü, davranışları ve ruhsal durumu detaylıca değerlendirilerek konur. Mitomani tek başına bir hastalık olarak sınıflandırılmasa da çoğu zaman kişilik bozuklukları (özellikle narsistik, borderline ya da antisosyal kişilik bozukluğu) ile birlikte görülür.

Mitomani Tedavi Edilebilir mi?

İyi haber şu: Evet, mitomani tedavi edilebilir. Ama burada anahtar kelime “farkındalık” ve “istek”.

Psikoterapi

Özellikle bilişsel davranışçı terapi, kişinin yalan söyleme dürtüsünü tanımasına ve bunu yönetmesine yardımcı olabilir. Terapi sürecinde kişi yalan söyleme ihtiyacının altında yatan sebepleri anlamaya başlar.

Destekleyici çevre

Aile ve yakın çevrenin sabırlı, yargılamayan ama dürüst bir tutum sergilemesi çok önemlidir. Bu sayede kişi daha sağlıklı ilişkiler kurabilir.

Eşlik eden sorunların tedavisi

Eğer kişide depresyon, kaygı ya da başka bir kişilik bozukluğu da varsa, bunların tedavisi için uygun ilaç ya da ek terapi yöntemleri kullanılabilir.

Mitomani İçin Ne Zaman Yardım Almalı?

Eğer bir kişinin sürekli ve gereksiz yere yalan söylediğini, bunu kontrol edemediğini, anlattığı hikâyelerle gerçekler arasında fark gözetmediğini fark ediyorsanız, bu sadece “karakter meselesi” olmayabilir. Bu bir işaret olabilir.

Kişi kendi başına durumu fark etmese de, çevresinden gelen samimi geri bildirimler ve gerektiğinde bir uzmana yönlendirme bu süreci başlatabilir.

Mitomani deyince ilk başta kulağa “basit bir alışkanlık” gibi gelebilir. Ama aslında altında derin duygusal boşluklar, kabul görme arzusu, geçmiş travmalar ya da benlik sorunları yatabilir.

Kimse durup dururken sürekli yalan söylemez.

Bu yüzden mitoman birine rastladığınızda, önce anlamaya çalışın. Ve eğer bu kişi sizseniz, bilin ki yalnız değilsiniz. Yalnızca birkaç doğru adım ve uzman desteğiyle bu döngüden çıkmak mümkün.

Unutma, gerçek iyileştirir. Kendine dürüst olmak ise ilk adımdır.

Simbians Platformu ile doğru ve güncel sağlık bilgisinin erişilebilir olmasını sağlıyoruz. Tüm içerikler sadece sağlık profesyonelleri ve tıbbi yazarlar tarafından hazırlanmaktadır.