Bebeklerin konuşma ve dil gelişimleri için işitme sağlıkları önemlidir. Görülme sıklığı açısından işitme kaybı erken dönemde tanılanmalıdır.

İşitme kaybı nasıl tanılanır?

İşitme kaybı tanılanması yenidoğan işitme taramalarıyla yaşamın ilk dönemlerinde başlar. Yenidoğan işitme taramaları yaşamın ilk 3 ayı içinde saptanması ve bebek 6 aylık sürece kadar işitme cihazı ve uygun rehabilitasyon programına başlanması gereklidir. İşitme kaybının erken tanısı ve tedavisine başlanması bebeğin/çocuğun akademik, bilişsel, motor ve psikososyal becerileri için önemlidir.

Dünyada birçok ülkede yenidoğan işitme tarama programları geliştirilerek işitme kayıplı bireylerin erken tanılanması için adımlar atılmıştır. Ülkemizdeyse 2005 yılında uygulanmaya başlamıştır. Bu taramalarla işitme kaybının oranı, yenidoğan işitme taramalarından geçen ve geçemeyen bebek sayısı, erken tanılanan bebeklerin gelişimsel düzey istatistikleri belirlenir. Yenidoğan işitme taramasındaki amaç, doğumdan sonra anne ve bebek hastaneden taburcu olmadan tarama testlerini uygulamaktır. Yani bebeğin doğumundan itibaren 72 saat içinde taranması gerekir.

Dikkat Edelim!

Bebeklerin ilk 1 ay içinde işitme taranması,  İşitme kaybını ilk 3 ay içinde tanılanması,

En geç 6 ay içinde uygun işitme cihazı kullanımı,  Erken dönemde işitsel rehabilitasyona başlaması,  Ailenin yönlendirilmesi çok önemlidir.

Bebeğin tarama protokolü 30 gün içinde tamamlanmalı eğer tarama protokolü tamamlanmadıysa ilk testten sonra tarama protokolünün tamamlanmasını beklemeden referans merkezine sevk edilmelidir. Bebeğin işitme kaybı tanısındaki risk faktörleri şunlardır:

Doğum Öncesi Risk Faktörleri

•  Genetik yatkınlık,
•  Annenin hamileliği sırasında zararlı ilaç kullanması,
• Annenin hamileliği sırasında kızamık, kabakulak gibi ateşli hastalıklar geçirmesi,
•  Annenin hamileliği sırasında X-Ray ışınlarına maruz kalması,
•  Annenin sistemik bir hastalığının olması,
•  Annenin hamileliği sırasında kaza, düşme vb. travma geçirmesi.

Doğum Sırası Risk Faktörleri

•  Düşük doğum kilosu (1500 gr dan az),  Kan uyuşmazlığı,
•  Doğum sırasında bebeğin oksijensiz kalması,  Doğum sırasında kafa travması geçirmesi,
•  Kan değişimi olması.

Doğum Sonrası Risk Faktörleri

•  Çocuğun       geçirdiği      hastalıklar     (kabakulak, menenjit vb.),
•  Çocuğun havale geçirmesi,
•  Çocuğun zararlı ilaç kullanması,
•  Çocuğun kafa travması geçirmesi,
•  Çocuğun kulak enfeksiyonu geçirmesi,
•  Çocuğun genetik bozukluğunun olması,  Çocuğun kafa-yüz anomalisinin olması,
•  Çocuğun     yüksek    şiddette    gürültüye    maruz kalması,
•  Nedeni bilinmeyen nedenler.

Testten kalan bebekleri birkaç gün içinde yeniden test etmeli, bu testten tekrar kalan bebekleri ise odyolojik tetkikler için uzman kliniklere yönlendirilmelidir. Tarama testleri işitme kaybının derecesi veya türü hakkında bir bilgi vermez sadece işitme kaybı şüphesi olup olmadığını saptamak için yapılır. Test sonuçları işitme kaybının derecesini belirlemez, ‘Geçti’ veya ‘Kaldı’ şeklinde sonuçlandırılır. İşitme taramaları yenidoğanla sınırlı kalmamalıdır.

Tarama testlerinde ‘Geçti’ sonucunun elde edilmesi için her iki kulağında işitme testinden başarıyla geçmesi gerekmektedir.

‘Kaldı’ Sonucu Hangi Durumlarda Ortaya Çıkar?

Bebekte işitme kaybı varsa, test yapılan ortam yeterince sessiz değilse, bebek ağlıyor ve hareket ediyorsa, dış kulak yolu sıvıyla doluysa, takılan prob iyi yerleşmemişse ve takılan elektrod yerleri iyi temizlenmemişse taramadan kalmış olabilir.

Yenidoğan İşitme Taraması Yapılan Bebeğin Ailesine Nasıl Bilgi verilir?

Öncelikle anne adayını ve baba adayına bunun gerekli bir prosedür olduğunu ve tarama testinin neden yapıldığı açıklanmalıdır. Taramanın önemi, erken tanı ve müdahalenin bebek için ne kadar faydalı olduğu tarama işleminin nasıl yapılacağını ve tarama sırasında bebeğin canını yakacak bir işlem olmadığını açıklanması aileyi rahatlatır ve test sırasındaki güven problemini bir nebze ortadan kaldırır.

Unutulmamalıdır ki, işitme kaybı doğuştan olabildiği gibi sonradan da ortaya çıkabilir. İşitme kaybı yaşayan bireyler erken tanı ve tedavi ile işitme kaybı ilerlemeden normal yaşamlarına devam edebilirler.

Simbians’ta yer alan diğer hastalıkları keşfedin.