Bazı bilgiler insanın aklında yer eder, kolay kolay silinmez. Geçtiğimiz günlerde Türkiye’nin büyük bir hastanesinde göz ameliyathanesinde çalışan bir arkadaşım anlattı.
“Yoğun bakımda hayatını kaybeden bazı kişilerin korneaları, sadece yeterince nemlendirilmediği için nakle uygun olmuyor.”
Bu cümle beni durup düşündürdü. Tıbbi bilgi gibi görünse de aslında çok daha derin, çok daha insani bir yanı var.
Küçücük bir göz bakımı, bir başkasının yeniden görmesini sağlayabilir.
Göz Bakımı Neden Bu Kadar Önemli?
Yoğun bakımda yatan hastaların birçoğu bilinci kapalı ya da sedasyon altında olduğu için göz kapakları tam kapanamayabiliyor. Gözlerimiz ise, normalde kırpmakla ve gözyaşıyla sürekli nemli kalır. Ancak bu mekanizma devre dışı kaldığında kornea, yani gözün en dış saydam tabakası kuruyabiliyor, zarar görebiliyor.
Bu da demek oluyor ki, o kişi kornea bağışçısı olsa bile, korneası artık bir başkasına umut olamayabiliyor.
Basit Bir Müdahale: Göz Kapağını Kapatmak ya da Nemlendirmek
Aslında çözüm çok zor değil.
- Göz kapaklarını yapışkanlı bantlarla kapatmak,
- Sık sık nemlendirici damlalar damlatmak,
- Uygun göz jelleriyle göz yüzeyini korumak…
Tüm bu işlemler sadece birkaç dakikalık bir bakım süreci. Ancak bu birkaç dakika, bir başkasının karanlıktan aydınlığa çıkmasına neden olabilir.
Göz Bakımı Bilinmiyor mu?
Evet, maalesef bu bakım çoğu yoğun bakım protokolünde önceliklendirilmiş değil. Yoğun bakımın yükü, öncelikli durumlar derken gözler çoğu zaman ihmal ediliyor. Ancak işin dramatik yanı şu: Göz bakımı eksikliği, sadece o hastanın değil, nakil bekleyen bir başka kişinin hayatını da etkiliyor.
Kornea Nakli: Görmenin Tek Şansı
Kornea, damarsız bir doku olduğu için bağışta en az reddedilen ve en sık başarıyla nakledilebilen dokulardan biridir. Türkiye’de her yıl binlerce kişi kornea bekliyor. Trafik kazası, enfeksiyon, genetik hastalıklar gibi nedenlerle görme yetisini kaybeden bu kişiler, kornea bağışı sayesinde yeniden görebiliyor. Ama bağışçının korneası uygun değilse, liste uzayıp gidiyor.
Bakımda Kelebek Etkisi
Bu durum bana kelebek etkisini hatırlattı: Uzak bir yerde kanat çırpan bir kelebeğin, bambaşka bir yerde fırtına koparması gibi.
Yoğun bakımda yapılan küçücük bir müdahale, bir başka şehirde bir çocuğun annesini ilk kez görmesini sağlayabilir.
Veya yıllardır sisli bir dünya gören birinin yeniden netliğe kavuşmasını…
Göz Bakımı İçin Ne Yapılmalı?
Farkındalık Artmalı: Sağlık çalışanlarına, özellikle yoğun bakım hemşirelerine ve hekimlerine kornea sağlığının önemi anlatılmalı.
Protokollere Dahil Edilmeli: Göz bakımı, rutin yoğun bakım prosedürlerinin bir parçası haline getirilmeli.
Eğitim Şart: Tıp ve hemşirelik fakültelerinde göz bakımı daha kapsamlı anlatılmalı.
Yoğun bakımda yatan hastalara gösterilen özenin, onları hayatta tutmanın ötesinde bir etkisi var. Bazen o özen, başka bir insanın kaderini değiştirebiliyor. Göz bakımı gibi basit bir işlem, sadece bir kişinin değil, bir toplumun umut zincirine katkı sunuyor.
Simbians Platformu ile doğru ve güncel sağlık bilgisinin erişilebilir olmasını sağlıyoruz. Tüm içerikler sadece sağlık profesyonelleri ve tıbbi yazarlar tarafından hazırlanmaktadır.
