Öncelikle yazıma slogan gibi bir cümle ile girmek istiyorum.
Annenin iyi olması, ailenin iyi olmasıdır.
Doğum bir mucize. Ama bu mucizeye eşlik eden fiziksel ve duygusal değişimler kimi zaman beklenmedik duygusal zorluklara dönüşebilir.
Her şeyin çok güzel olması gerekirken neden kendinizi mutsuz, yorgun, kaygılı ya da hatta bebeğinize yabancılaşmış hissediyorsunuz?
Cevap basit: Lohusalık depresyonu yaşıyor olabilirsiniz. Ve hayır, bu sadece “geçici hormon dalgalanması” ya da “annelik yorgunluğu” değil. Bu yazımda, doğum sonrası depresyonun ne olduğunu, annelerin bu süreçte neler hissettiğini anlatıyorum.
Lohusalık Depresyonu Nedir?
Lohusalık depresyonu (postpartum depresyon), doğumdan sonraki ilk birkaç hafta ila altı ay arasında başlayan, annenin ruh halini ve günlük yaşamını olumsuz etkileyen ciddi bir duygudurum bozukluğudur. “Annelik hüznü” olarak bilinen hafif geçici duygusal dalgalanmalardan çok daha derin ve uzun sürelidir.
Bu durum, her 10 anneden 1-2’sinde görülür. Ancak çoğu zaman “geçer” denilerek göz ardı edilir. Halbuki desteklenmeyen bir lohusa depresyonu; annenin kendisi, bebeği ve tüm aile sistemi üzerinde derin etkiler yaratabilir.
Annelik Hüznü ile Lohusalık Depresyonu Arasındaki Fark Nedir?
Birçok anne doğumdan sonraki ilk birkaç gün kendini duygusal, alıngan ve yorgun hissedebilir. Bu duruma “baby blues” yani annelik hüznü denir. Genellikle 1-2 hafta içinde kendiliğinden geçer. Ancak;
- Duygular haftalarca sürüyorsa,
- Giderek ağırlaşıyorsa,
- Anne günlük işlevlerini yerine getiremiyorsa,
- Bebeğe karşı olumsuz duygular gelişmişse,
bu artık bir annelik hüznü değil, lohusalık depresyonu olabilir.
Lohusalık Depresyonu Belirtileri Nelerdir?
Her anne farklı yaşar ama en sık görülen belirtileri;
Sürekli Üzgün ve Kaygılı Hissetmek
Anne kendini sürekli olarak üzgün, yetersiz, boşlukta ve kaygılı hisseder. Sıklıkla “Ben iyi bir anne değilim” düşüncesine kapılır.
Aşırı Yorgunluk ve Enerji Kaybı
Uyusa da dinlenmiş hissedemez. Her şey çok fazla gelir, küçük bir eylemi bile yapacak gücü bulamaz.
İştah Değişiklikleri
Bazı anneler hiç yemek yiyemezken, bazıları kontrolsüzce yemek yeme eğiliminde olabilir. Bu da kilo kaybı ya da artışına neden olur.
Uykusuzluk veya Aşırı Uyuma
Gece sık sık uyanmak, uykuya dalamamak ya da gün boyu yataktan çıkmak istememek gibi belirtiler görülür.
Kendine Zarar Verme Düşünceleri
Bazı annelerde “anne olmayı istememe”, “keşke doğurmasaydım” gibi düşünceler görülebilir. Daha ileri durumlarda intihar ya da kendine zarar verme düşünceleri de gelişebilir. Bu durum mutlaka tıbbi destek gerektirir.
Bebeğe Karşı Bağ Kurmada Zorluk
Anne, bebeğine karşı sevgi hissetmeyebilir. Bebeğe bakmak bir görev gibi gelir. Suçluluk, yetersizlik hissiyle bu bağ daha da zayıflar.
Duygusal Patlamalar ve Öfke
Küçük şeylere aşırı tepki vermek, kolayca sinirlenmek, öfke patlamaları yaşamak da sık görülen belirtilerdendir.
Lohusalık Depresyonu Neden Olur?
Lohusalık depresyonunun tek bir nedeni yoktur. Genellikle biyolojik, psikolojik ve çevresel faktörlerin birleşimiyle ortaya çıkar.
- Hormonlardaki ani değişiklikler
- Önceki depresyon öyküsü
- Yetersiz sosyal destek
- Zor bir doğum deneyimi
- Bebekle ilgili sağlık sorunları
- Eşle olan iletişim sorunları gibi birçok etken bir araya gelerek bu depresif süreci tetikleyebilir.
Lohusalık Depresyonunda Ne Zaman Yardım Alınmalı?
Aşağıdaki durumları yaşıyorsanız mutlaka bir uzmandan destek almanız gerekir:
- Duygusal durumunuzda 2 haftadan uzun süredir iyileşme yoksa,
- Günlük yaşamınızı sürdüremiyorsanız,
- Kendinize veya bebeğe zarar verme düşünceleriniz varsa,
- Bebeğinize karşı sevgi hissetmiyor ya da ilgilenemiyorsanız.
Unutmayın, bu sizin suçunuz değil. Bu bir zayıflık değil. Birçok anne benzer duygular yaşadı ve yardım alarak iyileşti.
Lohusalık depresyonu, erken tanındığında ve destekle yaklaşıldığında tamamen atlatılabilen bir durumdur. Anneliğin pembe gözlüklerle süslenmiş hali kadar gerçek olan bu duygusal zorluklara dürüstçe bakmak hem annelerin hem de ailelerin iyiliği için şart.
Siz ya da bir yakınınız lohusalık depresyonu yaşıyorsa, yalnız olmadığınızı bilin. Yardım istemekten çekinmeyin. Çünkü anne iyi olursa, bebek de iyi olur. Aile de.
Simbians Platformu ile doğru ve güncel sağlık bilgisinin erişilebilir olmasını sağlıyoruz. Tüm içerikler sadece sağlık profesyonelleri ve tıbbi yazarlar tarafından hazırlanmaktadır.