Sevmek ve sevilmek insanın tabiatında vardır. Bu da bizi diğer insanlarla ilişkilerimizde duygusal bağ kurmaya
yöneltiyor. Bu duygusal bağları ilk deneyimlediğimiz dönem adölesan dediğimiz ergenlik dönemine denk gelir ve
adölesan dönemin içinde olan 14 – 16 yaş arası ilk flört ilişkilerin başlama zamanıdır. Bu süreçte flört ilişkilerinin artmasıyla şiddet görme riski de doğru orantıda seyretmektedir. Bu yazımızda flört şiddetinin ne olduğunu, nasıl önleneceğini ve korunma yollarına değinerek sizlerde farkındalık yaratmaya çalışacağım.
Flört Nedir?
Flört, iki kişi arasında sosyal açıdan etkileşim içeren, ilişki aşamasında birbirlerini tanıma gibi durumları barındıran ilişkiyi devam ettirme veya sonlandırmayla biten, bu sonlandırma da karşılıklı ya da tek kişinin isteğiyle olan, ilişkinin sürdürülebilirliği olduğunda birlikte yaşama, nişanlılık ve evlilikle sonuçlanabilen bir ilişki türüdür.
Flört kavramının içindeki iki kişi sadece heteroseksüel olmak zorunda değildir. Bu kavramın içinde homoseksüeller, biseksüeller, tek ya da çok eşliler de bulunur.
Flört Şiddeti Nedir?
Flört şiddeti kavramı 1980’lerden itibaren ortaya çıkmıştır. Bu kavram yakın partner şiddetinin alt tipi olup evli olmayan kişiler arasında görülmektedir. Flört ilişkisinde partnerin, partnerine karşı fiziksel, cinsel, psikolojik, sosyal ve dijital şiddet içeren davranışlarda bulunmasıdır. Şiddet uygulayan partnerin, kurban rolündeki partnerine karşı egemenlik kurmak, sahiplenmek, güç gösterisi yapmak, kontrol altına almak gibi hedefleri vardır. Buradaki kurban rolündeki kişi her iki cinsten de olabilir.
Birçok durumda kişi flört şiddetine maruz kaldığını fark etmeyebilir. Ayrıca flört şiddeti uygulayan taraf da yaptığı davranışın şiddet kategorisine girdiğini bilmeyebilir. Flört şiddeti, 16-30 yaş arasında daha fazla görülmektedir ve üniversite zamanlarında flört şiddeti yoğunluğu artmaktadır. Flört şiddeti türlerini anlamak için günlük yaşamda denk geldiğimiz bazı örneklere bakmamız yeterli olabilir. Aşağıdaki sözlere şahit olmuş olabilirsiniz veya bu sözler sizlere söylenmiş olabilir.
PSİKOLOJİK FLÖRT ŞİDDETİ
Benden ayrılırsan ailene her şeyi anlatırım. (Tehdit Etme)
Eğer bana hediye almayacaksan küserim bir daha konuşmam.
(Ne Yapması Gerektiğini Söyleme)
DİJİTAL FLÖRT ŞİDDETİ
O kızı / erkeği Instagramdan sileceksin.
(Sosyal Medyada Kimlerle Arkadaş Olacağına Karar Verme İsteği)
CİNSEL FLÖRT ŞİDDETİ
Ne var yani sevgilim değil misin?
İstediğim zaman öper, istediğim zaman dokunurum.
(Cinsel Birliktelik Veya Yakınlık İçin Zorlama)
ISRARLI TAKİP (STALKİNG)
Ne kadar polise beni şikâyet etsen boş, seni seviyorum ya benimsin ya hiç kimsenin.
(Gözdağı Verme, Takip Etme, Sürekli İzleme)
Bu örnekler günlük hayatımızda kendi ilişkimizde veya çevremizdeki insanların ilişkisinde görebiliriz.
Flört şiddetinin türlerine genel bakarsak, fiziksel flört şiddeti (vurmak, ısırmak, tokat atmak vb.), cinsel flört şiddeti (cinsel birliktelik veya yakınlık yaşamak için zorlaması, cinsellik konusunda “HAYIR”ı kabul etmemek vb.), psikolojik flört şiddeti (korku uyandırmak, kendine olan güvenini ve saygısını zedeleyecek biçimde konuşmak ve davranmak vb.), sosyal flört şiddeti (sosyal ilişkilerini kısıtlamak, kontrol etmek ve sosyal çevreden soyutlamak vb.), dijital şiddet (teknolojik araçlarla tehdit etmek, kontrol etmek vb.), ısrarlı takip (Stalking) (biten ilişkideki partnerin ya da halen birlikte olunan partnerin diğerini sürekli izlemesi ve takip altına almasıdır. Takip davranışındaki amaç gözdağı vermek ve korkutmaktır.) gibi alt başlıklara ayrılır.
İstismara uğrayan kişi bu alt başlıklardan birini yaşayacağı gibi birkaç tanesini de ilişkisinde görebilir.
En çok görülen flört şiddeti örnekleri; telefondan sürekli aramak, sosyal medya şifresini istemek, video veya fotoğraf göndermek için kişiyi zorlamak, kimlerle arkadaş olduğuna karar vermektir.
Flört Şiddetine Maruz Kalanlarda Hangi Sağlık Sorunları Görülür?
Flört şiddetinin sağlık üzerindeki etkisini kısa ve uzun dönem içerisinde görebiliriz.
Kısa dönemde fiziksel şiddet sonucu yaralanma, ölüm gibi etkileri olabilir. Daha geniş kapsamdan uzun döneme bakarsak;
- Alkol ve madde kullanımda artış
- Özgüvende düşüş
- Yeme bozuklukları
- Travma sonrası stres bozukluğu
- Ani öfke patlamaları
- Anksiyete
- İntihar
- Depresyon gibi ruhsal bozukluklar ortaya çıkmaktadır.
Kardiyovasküler ve kronik gastrointestinel gibi sağlık sorunlarında flört şiddeti sonrası artış görülmüştür.
Korunmasız cinsel ilişki sonucunda istenmeyen gebelik oluşabilir.
Korunmasız cinsel ilişkiye girme sonucunda istenmeyen gebelik, düşük doğum, cinsel şiddetin içerisinde olan korunma yollarına izin verilmemesi sonucu (kondom, doğum kontrol hapı kullanılmasına izin verilmesi vb.) cinsel yolla bulaşan hastalıklara maruz kalma gibi sağlık sorunları olabilmesi ihtimali arta
Utanç ve suçluluk kaynaklı hayattan soyutlanma isteği, yaşam memnuniyetinde azalma, akademik başarının kötüleşmesi gibi sosyal açıdan sorunlarla da karşılaşılabilir.
Kısacası, Dünya Sağlık Örgütüne göre tanımı yapılan sağlığın, bedenen, ruhen ve sosyal yönde tam bir iyilik içinde olması gerekirken karşılıklı ilişkide nasıl ihlal edildiğini araştırmalarla fark ediyoruz.
Flört Şiddetine Maruz Kalanlar Kimler Ve Neden Maruz Kalıyorlar?
Öncelikle sormamız gereken soru, bir partner diğer partnerine neden şiddet uygular?
Birçok sebep flört şiddetine hazırlık edebilir. Bunlardan bazıları;
- Erkek ya da kadının ilişkiyi aşırı sahiplenmesi, ilişkide benimsin kavramının hâkim olması,
- Erkeğin kişilik ve ruhsal durumu (saldırgan, dikkat eksikliği, öfkeli vb.),
- Kültürel farklılıklar (Kadına yönelik şiddetin benimsendiği ortamda büyüme, toplumsal cinsiyet algısı nedenleri ile şiddetin normal olduğu ortamda yetiştirilme),
- İlişkiyi takıntılı hale getirme (Ayrılmak isteyen partnere ayrılmaması için zorlama),
- Cinsel birliktelik isteme veya karşı çıkma,
- Düşük sosyoekonomik durum,
- Kırsal bölgede yaşama,
Flört şiddetine maruz kalanlar arasında adölesan dönemindeki ve üniversiteye giden kişileri, kadınları görüyoruz.
Özellikle neden bu grupların flört şiddetine maruz kaldığını merak ediyor olabilirsiniz. Ergenlik dönemi bildiğiniz üzere çok hassas bir dönemdir. Bu dönemdeki kişi, birtakım aşamalardan geçer. Bunlar kısaca büyüme ve gelişmedir. Bu aşamalar kişiyi psikolojik olarak etkileyebilir, bu da onu kırılgan yapar. Daha yeni çocukluktan çıkan, genç olma yolunda ilerleyen kişiler deneyimsizlik gibi sebeplerden, şiddetin ne olduğunu, etkilerinin ne olacağını bilemeyebilir. Ayrıca flört yaşları bu grubu da kapsadığı için flört şiddetinde istismara uğrayan ya da uğratan rolde olabilir.
Üniversite yılları ise aileden ayrılıp bağımsız olma dönemidir. Bu dönemde kişi farklı insanlarla duygusal bağ kurabilir. Bu dönemin belirleyicisi arasında aşk vardır. Bu da flört şiddetine açık olabileceğini gösterir.
Diğer bir flört şiddetine maruz kalan sınıfta da kadınlar bulunmaktadır. Kadın yaşamına az değer verilen kültürel ortamda şiddetin her türlüsü bakımından risk sınıfındadır. Genelde böyle ortamda yetişen kadınlar flört şiddetine uğradığını fark edemeyebilir, fark etse de bunun yetiştiği ortamdan kaynaklı normal olduğunu düşünebilir ve bu durumda kendisine yardım etmek isteyenlere karşı çıkabilir.
Flört İlişkinizde Güvende Misiniz?
Aşağıda verilen soruları cevapladığınızda bir ya da birkaçına EVET diyorsanız flört şiddetine maruz kalıyor olabilirsiniz demektir.
- Sevgilini/partnerini sık sık sakinleştirmeye çalışır mısın?
- Sevgilinin/partnerinin isteği üzerine hayallerinden, hedeflerinden vazgeçtin mi?
- Sevgilinle/partnerinle fiziksel temas yaşamak zorunda hissediyor musun, sık sık fiziksel temas ya da cinsel birliktelik istememene rağmen sana yakınlaşıyor mu, beraber oluyor musun?
- Sevgilim/partnerim buna kızar, küser, trip atar, engeller gibi aklından düşünceler geçiyor mu?
- Sevgilin/partnerin istemediği için ya da sürekli bu durumdan dolayı kavga ettiğin için görüşmediğin arkadaşların var mı?
- Sevgilin/partnerin tarafından sürekli kıyafet denetlenmesine maruz kalıyor musun?
- Sevgilin/partnerin gittiğin bir yere sık sık haberin yokken ansızın geliyor mu?
- Sevgilin/partnerin, “kadın yerine göre dayak yemeli” gibi düşüncelerle şiddeti bir problem olarak görmüyor mu?
Flört Şiddetinden Nasıl Korunabilirsiniz?
Bu konuda öncelikle farkındalığımızın artması gerekmektedir. Farkındalığınız arttıkça kendinizi bu gibi şiddet türlerinden uzak tutabilirsiniz. Ayrıca çevrenizde flört şiddetine maruz kalan tanıdıklarınıza yardımcı olabilirsiniz. Farkındalığınız arttıkça bireysel sınırlarınızı daha iyi netleştirebilirsiniz. Bu durum, gerekli olan zamanda ‘HAYIR’ demenizi kolaylaştıracaktır.
Ne kadar farkındalığınız artsa da bu gibi durumlar yaşamadan önce sosyal destek almak flört şiddetini azaltabilir. Buradaki sosyal desteğe örnek olarak ilk buluşmaya yalnız gitmemek ya da üçüncü bir şahsa bunu bildirmek verilebilir.
İçgüdülere güvenmek de flört şiddetinden sizi koruyabilir.
Kötü bir his sezdiğinizde ortamı terk edebilirsiniz. Buluşmada yanınızda nakit para bulundurabilirsiniz. Böylece ters giden herhangi bir durumda kişinin yanından kolaylıkla ayrılabilirsiniz. Eğer şiddete uğrarsanız partneriniz şiddeti durdurmak için herhangi bir adım atmıyorsa ilişkiden uzaklaşmalısınız. Bu süreçte resmî kurumlardan destek almayı unutmayınız.
Flört Şiddetine Maruz Kaldığınızda Destek Alabileceğiniz Özel Numaralar
- Polis (155),
- Jandarma (156),
- Alo 183 (Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Sosyal Destek Hattı),
- Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu Aile İçi Şiddet Acil Yardım Hattı (0212 656 96 96 ve 0549 656 96 96),
- Mor Çatı…
Şiddetin bahanesinin olmadığını bilmelisiniz!
Devlet ise bu konuda şiddet eğilimi olan gençlerin psikolojik destek almasına yardım edebilir ve flört şiddeti
konusunda okullarda programlar düzenleyebilir. Ama en önemlisi toplumun ailedeki çocuklara şiddetsiz iletişim
hakkında bilgi ve beceri kazandırması ve eğitmesidir. Böylece toplumda şiddetin her türlüsü azalmış olur.
Simbians’ta yer alan diğer hastalıklar hakkında daha fazla bilgi edinin.