Bu içerikle nöropatik mesanenin ne olduğunu, kimlerde görüldüğünü, nedenlerini, belirtilerini, tanı ve tedavi süreçlerini, ayrıca korunma yollarını öğreneceksiniz.

Nöropatik Mesane Nedir?

Nöropatik mesane, sinir sistemindeki hasar nedeniyle mesanenin normal fonksiyonunu kaybettiği bir durumdur. Bu durum, mesane kaslarının kasılması ve boşaltılması sırasında kontrolün kaybedilmesine neden olur.

Nöropatik mesane, genellikle diyabet, multiple skleroz, spinal kord yaralanmaları, spinal müsküler atrofi, serebral palsi ve diğer nörolojik hastalıklar gibi sinir sistemi bozuklukları nedeniyle oluşur.

Nöropatik Mesane Görülme Sıklığı Nedir?

Nöropatik mesane, farklı nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilen bir durumdur. Dolayısıyla, görülme sıklığı nedenine bağlı olarak değişebilir. Örneğin, diyabetik nöropati, diyabet hastalarının yaklaşık %50’sinde görülebilir. Multipl skleroz ise genel popülasyonda nadir görülse de, hastaların yaklaşık %80’inde idrar yolu semptomlarına neden olabilir. Spinal kord yaralanmaları da nöropatik mesane için önemli bir risk faktörüdür ve bu yaralanmaların neden olduğu nörojenik mesanenin %85-90’ı travmatik yaralanmalara bağlıdır.

Bu nedenlerle, nöropatik mesane görülme sıklığı hastalığın nedenine ve popülasyona göre değişebilir. Ancak genel olarak, nöropatik mesane, nörolojik hastalıklara sahip olan kişiler arasında daha sık görülür.

Nöropatik Mesane Nedenleri Nelerdir?

Nöropatik mesanenin oluşumunda önemli rol oynayan nedenleri paylaşmak istiyorum.

Diyabetik nöropati

Diyabetik nöropati, yüksek kan şekeri seviyelerinin sinirlerde hasar oluşturması sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Bu hasar, idrar torbasını ve idrar yolu kaslarını etkileyerek nöropatik mesaneye neden olabilir.

Multipl skleroz (MS)

MS, beyin ve omurilikteki sinirlerin etkilendiği bir nörolojik hastalıktır. MS hastalarında, mesane kaslarının düzgün bir şekilde çalışmasını kontrol eden sinirler hasar görür ve nöropatik mesane ortaya çıkabilir.

Spinal kord yaralanmaları

Spinal kord yaralanmaları, spinal kordda meydana gelen hasarlar sonucu oluşur. Bu hasarlar, mesane kaslarının düzgün bir şekilde çalışmasını kontrol eden sinirlerde hasar oluşmasına neden olabilir.

Serebral palsi

Serebral palsi, doğum sırasında veya doğumdan sonra meydana gelen bir beyin hasarı sonucu oluşan bir durumdur. Bu hasar, mesane kaslarının düzgün bir şekilde çalışmasını kontrol eden sinirlerde hasar oluşmasına neden olabilir.

Spinal müsküler atrofi

Spinal müsküler atrofi, kas güçsüzlüğüne neden olan genetik bir hastalıktır. Bu hastalık, mesane kaslarının düzgün bir şekilde çalışmasını kontrol eden sinirlerde hasar oluşmasına neden olabilir.

Nöropatik mesane oluşumunda rol oynayan diğer faktörler arasında enfeksiyonlar, ilaç yan etkileri, iltihaplı bağırsak hastalığı, radyasyon tedavisi, nörolojik cerrahi işlemler ve bazı nadir genetik hastalıklar bulunabilir.

Nöropatik Mesane Belirtileri Nelerdir?

Nöropatik mesanenin belirtileri, mesanenin normal işlevlerinden kaynaklanan belirtilerden farklıdır. Nöropatik mesane belirtileri;

İdrar kaçırma

Nöropatik mesanenin en yaygın belirtilerinden biri, istem dışı idrar kaçırma veya idrar tutamama sorunudur. İdrar kaçırma, öksürme, hapşırma, gülmek veya egzersiz yapmak gibi aktivitelerle tetiklenebilir.

İdrar yapmakta zorluk çekme

Nöropatik mesanenin diğer bir belirtisi, idrar yapmakta zorluk çekme veya idrar yapma isteği hissetmede zorluk çekme olabilir. Bu durum, mesanenin tam olarak boşalmamasına ve idrar yolu enfeksiyonlarına neden olabilir.

İdrar yaparken zorlanma

Nöropatik mesane, idrar yaparken zorlanmaya veya baskı hissetmeye neden olabilir. Bu durum, mesanenin düzgün bir şekilde boşalmamasına neden olabilir ve idrar yolu enfeksiyonlarına yol açabilir.

İdrar miktarında değişiklik

Nöropatik mesane, idrar miktarında değişikliklere neden olabilir. Mesane kaslarının normal şekilde çalışmaması, mesanenin tam olarak boşalamamasına ve idrarın geriye kalanını mesanede tutmaya neden olabilir.

Sık idrara çıkma

Nöropatik mesane, sık idrara çıkma isteği hissetmeye neden olabilir. Bu durum, mesanenin normal hacmini koruyamaması nedeniyle ortaya çıkabilir.

İdrar yolu enfeksiyonları

Nöropatik mesane, idrarın mesanede birikmesine neden olduğu için idrar yolu enfeksiyonlarına yatkınlığı arttırabilir.

Bu belirtiler, nöropatik mesanenin tipine ve şiddetine bağlı olarak değişebilir. Bununla birlikte, nöropatik mesane tanısı konulması için, en azından idrar kaçırma veya idrar yapmakta zorluk çekme gibi belirtilerden birinin varlığı gerekmektedir.

Nöropatik Mesane Tanısı Nasıl Konur?

Nöropatik mesane tanısı için aşağıdaki testler yapılabilir.

Fizik muayene

Bir doktor, belirtileri değerlendirmek için fiziksel bir muayene yapabilir. Bu muayene sırasında doktor, mesanenin boyutunu, şeklini ve fonksiyonunu değerlendirmek için bölgenin hassas bir şekilde dokunur.

İdrar testleri

İdrar testleri, idrar yolu enfeksiyonları veya diğer mesane sorunlarını tespit etmek için yapılabilir. Bu testler genellikle, idrardaki bakteri sayısını ve idrar pH değerini ölçer.

Ürodinamik testler

Ürodinamik testleri, mesane fonksiyonlarını ve idrar akış hızını ölçmek için kullanılır. Bu testler, bir kateterle mesaneye ince bir tüp yerleştirilerek ve mesanenin dolması ve boşalması sırasında basınç değişikliklerinin ölçülmesi yoluyla yapılır.

Manyetik rezonans görüntüleme (MRG)

Manyetik rezonans görüntüleme, sinir sistemi bozukluklarını ve mesane sorunlarını tespit etmek için kullanılabilir.

Sinirsel değerlendirme testleri

Sinirsel değerlendirme testleri, sinir sistemi bozukluklarını ve nöropatik mesanenin diğer nedenlerini tespit etmek için kullanılabilir. Bu testler, elektromiyografi (EMG) veya nörolojik testler gibi farklı yöntemlerle yapılabilir.

Bu testlerin tümü, nöropatik mesane tanısı konulması için kullanılabilir. Tedavi, nöropatik mesanenin nedenine ve şiddetine bağlı olarak değişebilir. Tanı konulduktan sonra, bir ürolog veya nörolog, uygun tedavi seçenekleri hakkında bilgi verebilir.

Nöropatik Mesane Tedavisi Nasıl Yapılır?

Tedavi genellikle semptomları kontrol etmek ve mesane işlevini iyileştirmeye yönelik olacaktır. Bazı tedavi seçenekleri;

İlaçlar

Nöropatik mesanenin semptomlarını kontrol etmek için çeşitli ilaçlar kullanılabilir. Bunlar, mesanenin kaslarını rahatlatan ve kontrol eden ilaçlar veya mesanenin daha düzenli çalışmasını sağlayan ilaçlar olabilir. İlaç seçimi hastanın semptomlarına ve sağlık durumuna bağlı olarak belirlenir.

Mesane eğitimi

Mesane eğitimi, hastanın mesane fonksiyonlarını iyileştirmek için kullanılabilen bir tedavi yöntemidir. Bu yöntemde, hastaya düzenli aralıklarla tuvalete gitmesi öğretilir ve mesanenin kontrolünü sağlamak için idrar akışı durdurulur.

Kateterizasyon

İleri nöropatik mesane durumlarında, mesanenin boşaltılması için kateter kullanılabilir. Bu, mesanenin dolmasını engeller ve mesanenin daha sağlıklı bir şekilde çalışmasına yardımcı olabilir.

Botoks enjeksiyonları

Botoks enjeksiyonları, nöropatik mesanenin semptomlarını kontrol etmek için kullanılabilir. Botoks, mesanenin kaslarını gevşeterek, mesane kapasitesini artırır ve idrar akışını iyileştirir.

Cerrahi

Cerrahi, nöropatik mesane tedavisinde nadiren kullanılır. Ancak, bazı durumlarda, mesanenin işlevselliğini iyileştirmek için cerrahi müdahale gerekebilir.

Tedavi, semptomların şiddeti, nedeni ve hastanın sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Doktor, uygun tedavi seçeneklerini belirlemek için bir dizi test yapabilir ve hastanın semptomlarını kontrol etmek için ilaçlar veya diğer yöntemler reçete edebilir.

Nöropatik Mesane Nasıl Önlenir?

Nöropatik mesanenin tamamen önlenmesi mümkün olmayabilir. Ancak, bazı önleyici tedbirler alınabilir. Bunlar;

Diyabet veya diğer nöropatik hastalıkların iyi yönetilmesi

Diyabet veya diğer nöropatik hastalıklar nedeniyle oluşan nöropatiyi önlemek veya geciktirmek için hastalığın düzenli olarak takip edilmesi ve tedavi edilmesi önemlidir.

Düzenli egzersiz

Düzenli egzersiz, mesane kaslarını güçlendirerek mesanenin daha sağlıklı çalışmasına yardımcı olabilir.

Yeterli sıvı alımı

Yeterli miktarda sıvı almak, mesanenin daha düzenli çalışmasını sağlayabilir ve mesanenin işlevselliğini korumaya yardımcı olabilir.

Sigara ve alkol kullanımının sınırlanması

Sigara ve alkol kullanımı, nöropatik mesane semptomlarını artırabilir ve mesane fonksiyonlarını olumsuz etkileyebilir.

Sağlıklı beslenme

Sağlıklı bir diyet, vücudun sağlıklı bir şekilde çalışmasına yardımcı olabilir ve mesane fonksiyonlarını korumaya yardımcı olabilir.

Mesane fonksiyonlarını düzenli olarak takip etmek

Mesane fonksiyonlarının düzenli olarak takip edilmesi, semptomların erken teşhis edilmesine ve tedaviye başlanmasına yardımcı olabilir.

Nöropatik mesane risk faktörlerini önlemek ve sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, mesane sağlığı için önemlidir. Ayrıca, semptomlar ortaya çıktığında hemen bir sağlık uzmanına başvurmak da tedavinin başarısı için önemlidir.

Nöropatik Mesane ile Hangi Uzmanlık İlgilenir?

Nöropatik mesane ile ilgilenen uzmanlık dalı ürolojidir. Ürologlar, idrar yolu ve mesane sorunları ile ilgilenen tıp uzmanlarıdır. Nöropatik mesane, sinir sistemi sorunlarına bağlı olarak mesane fonksiyonlarının bozulmasıdır. Bu nedenle, nöropatik mesane semptomları olan bir kişi öncelikle bir üroloji uzmanına başvurmalıdır. Ürologlar, semptomların nedenini belirlemek ve tedavi seçenekleri hakkında önerilerde bulunmak için çeşitli testler ve muayeneler yapabilirler.

Simbians Platformu ile doğru ve güncel sağlık bilgisinin erişilebilir olmasını sağlıyoruz. Tüm içerikler sadece sağlık profesyonelleri ve tıbbi yazarlar tarafından hazırlanmaktadır. 

Kaynaklar

American Urological Association (AUA). Neurogenic Bladder. 2019. https://www.auanet.org/guidelines/neurogenic-bladder-guideline. Erişim Tarihi: 13.03.2023

National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK). Neurogenic bladder. 2020. https://www.niddk.nih.gov/health-information/urologic-diseases/neurogenic-bladder. Erişim Tarihi: 13.03.2023

Cleveland Clinic. Neurogenic Bladder. 2020. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17533-neurogenic-bladder. Erişim Tarihi: 13.03.2023

Mayo Clinic. Neurogenic Bladder. 2020. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/neurogenic-bladder/symptoms-causes/syc-20375658. Erişim Tarihi: 13.03.2023