Beyin Kanseri Nedir?
Beyin kanseri, beynin herhangi bir bölgesinde oluşan kanser hücrelerinin büyümesidir. Bu kanser hücreleri normal beyin dokularının yerini alır ve beyin fonksiyonlarını etkileyebilirler. Beyin kanseri, primer beyin tümörleri ve metastatik beyin tümörleri olmak üzere iki ana tipe ayrılır.
Primer beyin tümörleri, beyinde başlayan kanser hücreleridir ve en sık görülen beyin kanseri türüdür. Metastatik beyin tümörleri ise, başka bir bölgede başlayan kanser hücrelerinin beyne yayılması sonucu oluşur.
Beyin Kanserinin Görülme Sıklığı Nedir?
Beyin kanseri, tüm kanser türleri arasında nispeten nadir görülen bir hastalıktır. Dünya genelinde her yıl yaklaşık 200.000-300.000 yeni beyin kanseri vakası görülmektedir.
Beyin kanseri, erkeklerde ve kadınlarda eşit sıklıkta görülür. Bununla birlikte, yaşlı kişilerde daha sık görülür ve çocukluk çağındaki tümörlerin yaklaşık %20’si beyin tümörleridir.
Beyin Kanserinin Nedenleri Nelerdir?
Beyin kanserinin kesin nedeni henüz bilinmemektedir. Bununla birlikte, uzmanlar, beyin kanserinin birçok faktörün bir araya gelmesi sonucu oluştuğuna inanmaktadır. Beyin kanserinin nedenleri arasında aşağıdakiler bulunabilir:
Genetik faktörler
Bazı genlerdeki değişiklikler, beyin kanseri riskini artırabilir. Bazı kalıtsal sendromlar da beyin kanseri gelişme riskini artırabilir.
Yaş
Yaşlı insanlar, beyin kanseri gelişme riski daha yüksektir.
Radyasyon maruziyeti
Beyne yüksek dozda radyasyon maruz kalmak, beyin kanseri gelişme riskini artırabilir.
Kimyasal maddeler
Bazı kimyasal maddelere maruz kalmak, beyin kanseri riskini artırabilir.
Virüs enfeksiyonları
Bazı virüslerin beyin kanseri gelişimine neden olabileceği düşünülmektedir.
Kafa travmaları
Ciddi kafa travmaları, beyin kanseri riskini artırabilir.
İmmün sistem problemleri
İmmün sistemi zayıf olan kişilerde beyin kanseri gelişme riski artabilir.
Beyin kanserinin nedenleri hakkında henüz çok şey bilinmemektedir. Ancak, beyin kanserinin gelişme riskini azaltmak için sağlıklı bir yaşam tarzı ve güvenlik önlemlerinin alınması önerilir.
Beyin Kanserinin Belirtileri Nelerdir?
Beyin kanseri belirtileri, tümöre bağlı olarak değişebilir. Ayrıca, belirtiler genellikle tümörün boyutu, konumu ve büyüme hızına bağlı olarak ortaya çıkar. Beyin kanseri belirtileri arasında şunlar bulunabilir:
Baş ağrısı
Beyin kanserinin en sık görülen belirtilerinden biri baş ağrısıdır. Özellikle sabahları artan baş ağrılarına dikkat edilmelidir.
Bulantı ve kusma
Beyin kanserleri, beyindeki bölgesel basıncın artmasına neden olabilir. Bu durum, bulantı ve kusma gibi belirtilere yol açabilir.
Yorgunluk
Beyin kanseri, vücudunuzun enerji seviyesini düşürebilir ve yorgunluğa neden olabilir.
Nöbetler
Beyin kanseri, beyindeki elektriksel aktivitede bozukluklara neden olabilir. Bu nedenle, nöbetler beyin kanserinin bir belirtisi olabilir.
Motor koordinasyon problemleri
Beyin kanseri, beyindeki hareket kontrol merkezlerine zarar verebilir ve motor koordinasyon problemlerine neden olabilir.
Duyusal değişiklikler
Beyin kanseri, duyu işleme merkezlerine zarar verebilir ve görme, işitme veya dokunma duyularında değişikliklere neden olabilir.
Hafıza kaybı
Beyin kanseri, bellek işleme merkezlerine zarar verebilir ve hafıza kaybına neden olabilir.
Beyin kanseri belirtileri, diğer nedenlerden kaynaklanan belirtilerle benzer olabilir. Bu nedenle, bu belirtilerden herhangi birini yaşıyorsanız, doktorunuza danışmanız önemlidir.
Beyin Kanserinin Tanısı Nasıl Konur?
Beyin kanserinin tanısı, belirtilerin ve semptomların değerlendirilmesi, nörolojik muayene, görüntüleme testleri ve biyopsi gibi çeşitli testlerle konulur. Beyin kanserinin tanısında kullanılan bazı testler şunlardır:
Manyetik rezonans görüntüleme (MRI)
Beyin dokusunu detaylı bir şekilde görüntülemek için kullanılan bir görüntüleme testidir. Bu test, beyin tümörlerinin yerini, boyutunu ve şeklini belirlemeye yardımcı olur.
Bilgisayarlı tomografi (BT)
Beyin kanserinin teşhisinde kullanılan bir diğer görüntüleme testidir. Bu test, beyin dokusunun kesitsel görüntülerini elde etmek için kullanılır.
Biyopsi
Doktor, tümörün doğasını belirlemek için bir parça dokuyu incelemek için bir iğne veya cerrahi yöntem kullanabilir.
Beyin dalgası testleri
Elektroensefalografi (EEG) testi, beyindeki elektriksel aktiviteyi ölçmek için kullanılır ve nöbetlerin nedeni olup olmadığını belirlemek için kullanılabilir.
Lomber ponksiyon (beyin omurilik sıvısı testi)
Bu test, beyin omurilik sıvısı örneği alınarak, beyin kanseri hücrelerinin varlığını araştırmak için kullanılır.
Beyin kanserinin tanısı ve tedavisi için, bir nöroloji uzmanı, onkolog ve/veya radyolog gibi uzmanlar tarafından tedavi planı oluşturulmalıdır.
Beyin Kanserinin Tedavisi Nasıl Yapılır?
Beyin kanserinin tedavisi, tümörün büyüklüğü, tipi, yayılımı ve hastanın genel sağlık durumuna bağlıdır. Beyin kanserinin tedavisinde genellikle bir veya birkaç yöntem bir arada kullanılır. Tedavi yöntemleri şunları içerebilir:
Cerrahi müdahale
Tümörün mümkün olduğunca tamamının çıkarılması, tedavinin ilk aşamasıdır. Ancak, tümörün tamamının çıkarılması mümkün olmayabilir.
Radyoterapi
Yüksek enerjili ışınların kullanımıyla kanser hücrelerinin öldürülmesini sağlayan bir tedavi yöntemidir. Beyin kanseri tedavisinde, hedeflenmiş radyoterapi yöntemleri kullanılabilir.
Kemoterapi
İlaçların kullanımıyla kanser hücrelerinin öldürülmesini sağlayan bir tedavi yöntemidir. Beyin kanserlerinde kemoterapi, genellikle diğer tedavi yöntemleriyle bir arada kullanılır.
Hedefe yönelik tedavi
Beyin kanserinin spesifik bir genetik özelliği varsa, hedefe yönelik tedavi yöntemleri kullanılabilir. Bu tedavi yöntemleri, kanser hücrelerinin büyümesini engellemek için spesifik molekülleri hedef alır.
Steroid tedavisi
Beyin tümörleri, beyindeki bölgesel basıncı arttırabilir ve bu da belirtilere neden olabilir. Steroidler, bu basıncı azaltmaya yardımcı olabilir ve belirtileri hafifletir.
Beyin kanseri tedavisi sırasında, tedavinin yan etkileri olabilir. Bu yan etkiler, tedavi yöntemine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Beyin kanseri tedavisi, hastanın sağlık durumunun yakından takip edilmesini ve gerektiğinde tedavi planının ayarlanmasını gerektirebilir.
Beyin Kanseri Nasıl Önlenir?
Beyin kanserinin tam olarak önlenmesi mümkün değildir, ancak bazı önlemler alarak riski azaltabilirsiniz. Beyin kanseri riskini azaltmak için şunları yapabilirsiniz:
Sigara ve alkol tüketimini sınırlandırın veya bırakın
Sigara ve alkol tüketimi, beyin kanseri riskini artırabilir.
Dengeli ve sağlıklı bir diyet tüketin
Sağlıklı ve dengeli bir diyet tüketmek, beyin kanseri riskini azaltabilir.
Düzenli egzersiz yapın
Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı bir yaşam tarzının bir parçasıdır ve beyin kanseri riskini azaltabilir.
Güneş ışınlarına karşı korunun
Ultraviyole (UV) ışınlarına maruz kalma, beyin kanseri riskini artırabilir. Bu nedenle, güneşe maruz kalmadan önce koruyucu giysiler ve güneş kremi kullanın.
Başınızı koruyun
Beyin kanseri riskini artıran baş yaralanmalarından kaçınmak için, spor yaparken uygun koruyucu ekipmanlar kullanın ve araç kullanırken emniyet kemerinizi takın.
Toz ve kimyasallardan kaçının
Bazı kimyasalların ve tozların solunması, beyin kanseri riskini artırabilir. Tozlu veya kimyasal madde içeren ortamlarda çalışırken koruyucu ekipmanlar kullanın.
Yukarıdaki önlemlerin yanı sıra, düzenli sağlık kontrolleri yapmak, erken teşhis ve tedavi için önemlidir. Düzenli sağlık kontrolleri, herhangi bir sağlık sorununun erken tespit edilmesine ve tedavi edilmesine yardımcı olabilir.
Beyin Kanseri ile Hangi Uzmanlık İlgilenir?
Beyin kanseri ile ilgilenen uzmanlık dalı nöroloji ve nöroşirürjidir. Nöroloji, sinir sistemi hastalıklarını teşhis etmek ve tedavi etmekle ilgilenirken, nöroşirürji beyin ve omurilik cerrahisi alanında uzmanlaşmış bir tıp dalıdır. Beyin kanseri gibi sinir sistemi hastalıklarının teşhisi ve tedavisi için nöroloji ve nöroşirürji uzmanlarına danışmanız önerilir. Ayrıca onkoloji uzmanları da beyin kanseri tedavisinde rol oynayabilirler.
Simbians’ta yer alan diğer hastalıkları keşfedin.
Kaynaklar
https://www.asco.org/ Erişim Tarihi: 22.04.2023
https://www.aan.com/ Erişim Tarihi: 22.04.2023