Merhabalar sevgili okurlar,

Bugün sizlere günümüzde kullanım yaşının her geçen gün azaldığı, bağımlılık yapıcı özelliğinin arttığı ve vücudumuz için tehlike oluşturan elektronik sigaralardan bahsedeceğim. Şimdiden tüm okurlara keyifli okumalar diliyorum.

Sigara, önlenebilir ölüm nedenleri arasında yer almasına rağmen her yıl Dünya’da 7 milyon, Türkiye’de ise 100 bin kişi hayatını kaybetmektedir. Yapılan araştırmalara göre Türkiye’de bireylerin %47’sinin hayatında bir kez sigarayı deneyimlediği ortaya çıkmıştır. Sigara bağımlılığının önlenmesi ve kaliteli yaşam için mücadeleler devam ederken, tütün üreticileri ise elektronik sigaraları bireylerin daha konforlu şekilde sigara tüketmesini ve sigarayı ilk deneyimleyecekler için cazip hale gelmesini sağlamaktadırlar.

Şimdi gelin birlikte elektronik sigaraların hayatımıza ilk giriş amaçlarına bakalım.

Elektronik Sigaraların Hayatımıza Girişi

İlk olarak Herbert Gilbert tarafından 1963 yılında ‘tütün barındırmayan sigara’ olarak tanıtılmıştır. 2004 yılında ise Çin’de sigarayı bırakmaya yarayan bir yöntem olarak ülke pazarına girmiş, oradan da diğer ülkelere satışları başlamıştır. Elektronik sigaranın tütün içermediği ve kullanımının sigaraya göre daha konforlu olması gibi özelliklerinin gündeme getirilmesi, reklamlarının yapılması toplumsal algı yaratılarak bireyler üzerinde önemli ölçüde etki yaratılmasına ve yaygınlığının artmasına neden olmuştur.

Buradan hareketle sigaraya başlama yaşının genellikle ergenlik dönemlerine denk gelmesiyle ve cezbediciliğiyle birlikte genç bireylerde sigaraya başlama yaşı oldukça düşerken, nikotin bağımlılığına yakalanma riski de bir o kadar artmaktadır. Normal sigaradan daha ucuz olması, kokusuz olması, tatlandırıcıları içermesi, dişlerde sararma yapmaması ve internet üzerinden dahi erişiminin olması bireylerin elektronik sigara yönelmelerine sebep olurken, devamlılığın sağlanmasında da kolaylık yaşamaktadırlar.

Dünya genelinde genç ve yetişkinlerde elektronik sigara bağımlılığının arttığına dikkat çekilirken, Türkiye’de ise başlama yaşının 13-14 yaşlara kadar düştüğü tahmin edilmektedir.

Elektronik sigaraların sağlığa zararları

• Solunum sıkıntılarının ortaya çıkardığı (astım, koah, zatürre),
• sindirim sistemi hastalıklarına (ishal, kusma, hıçkırık) yol açtığı,
• depresyon ve anksiyete bozuklularına yol açtığı,
• uyku kalitesinin bozduğu,
• hiperaktivite bozukluğunun yaşandığı
• ve dikkat bozukluğuna yol açtığı yapılan araştırmalarda ortaya çıkmıştır.

Sigara bağımlılığını önlemek adı altında başlayan sonrasında ise sigara bağımlılığına ek bir alternatif olarak kendine yer bulan elektronik sigaraların kullanım yaşının düşmesiyle birlikte gelecekte bizleri bekleyen hastalık türlerinin, hasta sayılarının ve nikotin bağımlılığı oranlarının artacağını öngörmemiz yanlış olmaz diye düşünerekten sözlerime burada son vermek istiyorum.

Hepinizin dumansız, tertemiz havada, apaçık gökyüzünde nefes almanız dileğimle.

Sevgili baş editörümüz Dr. Taner Onay ile çıkmış olduğumuz sağlık okuryazarlığı yolculuğunu artık Simbians ailesi olarak devam etmekten dolayı çok mutluyum. Sizler de sağlık ve yaşam ile ilgili kanıta dayalı ve literatür ışığında doğru bilgilere ulaşmak için bizleri sayfamız üzerinden takip ederek bilgi edinebilirsiniz.

Kaynaklar

Brett, E. I., Miller, M. B., Leavens, E. L., Lopez, S. V., Wagener, T. L.ve Leffingwell, T. R. (2020). Electronic cigarette use and sleep health in young adults. Journal of Sleep Research, 29(3), e12902.

Dayi, A., Kahraman, S., & Korkut, S. E. (2019). Elektronik sigara kullanıcılarının elektronik sigaraya yönelik tutumları ve günlük kullanım alışkanlıkları. Bağımlılık Dergisi, 20(1), 32-39.

Özdemir, S. ve Yaman Üzümcü, L. (2019). Elektronik sigara kullanımı ve sağlık üzerine etkileri. Türkiye Klinikleri Journal of Biostatistics, 2(3), 142-150.

Zvolensky, M. J., D’Souza, J., Garey, L., Alfano, C. A., Mayorga, N. A., Peraza, N. ve Gallagher, M. W. (2020). Subjective sleep quality and electronic cigarette dependence, perceived risks of use, and perceptions about quitting electronic cigarettes. Addictive Behaviors, 102.

World Health Organization. WHO Report on the Global Tobacco Epidemic 2017: Monitoring Tobacco Use and Prevention Policies. Geneva: WHO, 2017.

Drope J, Schluger N, Cahn Z, et al. The Tobacco Atlas. Atlanta: American Cancer Society and Vital Strategies, 2018