Bu içerikte, Eksternal Ventriküler Drenaj (EVD) işleminin tanımı, nedenleri, uygulanma zamanı, EVD takılması, çalışma prensibi ve olası komplikasyonları yer almaktadır.
EVD Nedir?
Eksternal Ventriküler Drenaj (EVD), beyin-omurilik sıvısının (BOS) dış ortama drenajını sağlamak amacıyla kullanılan bir tıbbi prosedürdür. Bu sistem, beyindeki ventriküllerden beyin-omurilik sıvısının kontrollü bir şekilde tahliye edilmesine yardımcı olur. Genellikle kafa içi basıncının artmasıyla ortaya çıkan klinik tabloların tedavisinde kullanılır.
EVD Neden Takılır?
EVD takılmasının başlıca endikasyonları aşağıda yer almaktadır.
Hidrosefali: Beyin omurilik sıvısının normal dolaşımının bozulması sonucu beyin ventriküllerinde birikmesi.
Kafa travması: Beyin dokusunda ödeme ve beyin-omurilik sıvısının dolaşımında bozulmaya neden olan travmatik beyin yaralanmaları.
Beyin tümörleri: Beyin-omurilik sıvısının akış yollarını tıkayan tümörlerin neden olduğu kafa içi basınç artışı.
Subaraknoid kanama: Anevrizma veya travmaya bağlı kanama nedeniyle beyin-omurilik sıvısının dolaşımının bozulması.
Menenjit ve ventrikülit: Beyin-omurilik sıvısının içerisinde enfeksiyon gelişmesi ve dolaşım yollarının tıkanması.
EVD Ne Zaman Takılır?
EVD, genellikle aşağıdaki durumlarda takılır.
- Ani kafa içi basınç artışı olduğunda.
- Beyin cerrahisi sonrası beyin-omurilik sıvısının düzenlenmesine ihtiyaç duyulduğunda.
- Beyin-omurilik sıvısının akışında engel oluştuğunda.
- Beyin enfeksiyonları nedeniyle beyin-omurilik sıvısının örneklemesi ve drenajı gerekliyse.
EVD Nasıl Takılır?
- Hasta steril bir ameliyat ortamında uygun pozisyona getirilir.
- Lokal veya genel anestezi uygulanarak hasta hazırlanır.
- Kafatasında küçük bir delik açılır (burr hole).
- Kateter beyin ventriküllerine dikkatlice yerleştirilir.
- Drenaj sistemi, BOS’un şeffaf bir torbaya kontrollü şekilde akmasını sağlayacak şekilde bağlanır.
- Hasta, olası komplikasyonlar açısından yakın takibe alınır.
EVD Nasıl Çalışır?
EVD, beyindeki fazla beyin-omurilik sıvısının dış ortama drenajını sağlayarak kafa içi basıncını dengelemeye yardımcı olur. Kateter, beyin ventriküllerinde belirli bir basınç seviyesinde beyin-omurilik sıvısının akışını kontrol eder. Sistemin etkinliği ve güvenliği, hastanın durumu ve drenaj sisteminin bakımına bağlıdır.
EVD Takılmasının Olası Riskleri ve Komplikasyonları
Enfeksiyon riski: Ventrikülit ve menenjit gibi ciddi enfeksiyonlara yol açabilir.
Kateter tıkanması: BOS akışının engellenmesi ve drenaj bozuklukları.
BOS’un fazla veya yetersiz drenajı: Basınç dengesizliklerine neden olabilir.
Kateterin yerinden oynaması: Drenaj sisteminin düzgün çalışmamasına sebep olabilir.
EVD, kafa içi basıncını düzenlemek ve beyin-omurilik sıvı dolaşımını sağlamak için kullanılan hayati bir prosedürdür. Ancak, komplikasyon riski nedeniyle hasta takibinin dikkatle yapılması gerekmektedir.
Simbians Platformu‘nda sizin daha iyi olmanız için içerikler üretiyorum. Platformumuza kayıt olarak hastalıkları ve yazarları takip edebilir ve kişisel sağlık duvarınızı oluşturabilirsiniz.
Kaynaklar
- Akçay, N., & Yılmaz, M. (2023). Eksternal Ventriküler Drenaj Takılması, Yönetimi ve Hemşirelik Bakımı: Rehberler Ne Diyor? YBHD Dergisi, 14(2), 45-56.
- Demir, T., & Kaya, S. (2022). Subaraknoid Hemorajiyi Takiben Hidrosefali Gelişen Hastalarda Eksternal Ventriküler Drenaj ve Ventriküloperitoneal Şant Uygulaması. Nöroşirurji Dergisi, 31(3), 78-90.
- Yılmaz, B., & Çetin, H. (2021). Eksternal Ventriküler Drenaj Sistemiyle İlişkili Acinetobacter Baumanii Menenjiti. EAJM, 15(1), 23-30.
- Karadağ, H., & Uğur, M. (2023). İnmede Beyin Ödemi ve Kafa İçi Basınç Artışı Yönetimi. BDHD Dergisi, 12(4), 56-68.