Bu içerikle gebelikte mide bulantısı ve kusmanın nedenlerini, hormonların sindirim sistemi üzerindeki etkilerini ve bu sürecin ne zaman normalden sapabileceğini öğreneceksiniz.
Gebelik bir mucize. Ama kabul edelim, her mucize biraz karmaşık olabilir. Özellikle de sabahları mideniz altüst oluyorsa, bu deneyim bazen mucizeden çok mideyle yapılan bir savaşı andırabilir. Gebelikte bulantı ve kusma, birçok anne adayının ilk trimesterde karşılaştığı yaygın ama bir o kadar da can sıkıcı bir durumdur.
Peki neden olur?
Hormonlar mı, stres mi, açlık mı?
Gelin bu sorunun tüm cevaplarını birlikte öğrenelim.
Gebelikte Bulantı ve Kusma Neden Olur?
Hormonlardaki Hızlı Artış: Beta-hCG Ne Yapıyor?
Gebeliğin en erken dönemlerinden itibaren vücutta inanılmaz bir hormon hareketliliği başlar. Bu dönemde özellikle beta-hCG (insan koryonik gonadotropini) hormonundaki ani ve hızlı yükseliş, mide bulantılarının en bilinen nedenlerinden biridir.
Beta-hCG, plasentanın gelişimini destekleyen bir hormondur ve genellikle gebeliğin 9-10. haftasında en yüksek seviyeye ulaşır. İlginç olan şu: Bu hormon yükseldikçe, mide de daha fazla etkilenir. Yani aslında bulantınız, sağlıklı bir gebeliğin işareti bile olabilir!
Bazı araştırmalar, ikiz gebeliklerde beta-hCG seviyelerinin daha yüksek olduğunu ve bu nedenle daha şiddetli bulantılar yaşandığını göstermektedir. Eğer sizdeki bulantı çok erken ve yoğun başladıysa, bu hormonun parmağı olabilir.
Artan Östrojen Seviyesi: Sindirim Yavaşlıyor
Gebelikte östrojen seviyesi de yükselir. Bu hormonun birçok görevi vardır ama sindirim sistemi üzerindeki etkisi pek hoş değildir. Östrojen, sindirim sisteminin çalışma hızını yavaşlatabilir.
Ne mi olur? Mide daha geç boşalır, bağırsaklar daha yavaş çalışır ve bu da mide asidinin yükselmesine neden olabilir.
Sonuç: midede yanma, şişkinlik ve… evet, mide bulantısı.
Ayrıca artan mide asidi, yemek borusuna doğru çıktığında reflü benzeri şikayetlere de yol açabilir. Özellikle yatmadan önce yemek yediğinizde bu durum daha da belirginleşebilir.
Koku Duyusundaki Aşırı Hassasiyet
Gebelikte burnunuz adeta bir süper kahramana dönüşür.
Eskiden fark etmediğiniz kokular şimdi sizi rahatsız etmeye mi başladı? Bu çok normal. Çünkü gebelikte koku alma duyusu belirgin şekilde artar.
Özellikle yemek kokuları, parfüm, deterjan, sigara dumanı gibi keskin kokular bulantıya neden olabilir.
Bunun nedeni ise yine hormonlardır. Artan östrojen seviyeleri, koku alma merkezini daha duyarlı hale getirir.
Bazı kadınlar, sevdikleri yiyeceklerin bile kokusunu duyamaz hale gelir. Bu durum genellikle ilk trimesterde daha yoğundur ve zamanla hafifler.
Duygusal Dalgalanmalar ve Stres
Gebelik, sadece fizyolojik değil, duygusal bir dönüşüm sürecidir. Bu dönemde kendinizi hem mutlu, hem kaygılı, hem yorgun, hem de heyecanlı hissedebilirsiniz.
Bu kadar çok duygunun aynı anda yaşanması, stres hormonlarını da harekete geçirir.
Özellikle kortizol hormonunun artışı, mide üzerinde baskı oluşturarak bulantıyı tetikleyebilir.
Ayrıca stres, sindirim sistemini doğrudan etkileyebilir. Bazı anneler stresli olduklarında mide bulantılarının arttığını fark eder. Özellikle ilk bebek heyecanı yaşayan kadınlar, bu dönemde daha yoğun duygusal iniş çıkışlar yaşayabilir.
Açlık ve Midede Boşluk Hissi
En çok gözden kaçan ama en etkili nedenlerden biri: Aç kalmak.
Gebelikte mide asidi üretimi artabilir. Uzun süre bir şey yemediğinizde, bu asit boş mideyi daha fazla etkiler ve mide bulantısını tetikler.
Birçok anne adayı sabahları yataktan kalkmadan önce yaşadığı bulantıdan şikayet eder. Çünkü uyku boyunca mide tamamen boş kalır ve bu da sabah bulantısını kaçınılmaz kılar.
Çözüm ne peki?
Sabahları yataktan kalkmadan önce bir iki tuzlu kraker veya kuru ekmek yemek, mideyi yatıştırabilir. Ayrıca gün içinde sık aralıklarla küçük porsiyonlar tüketmek, hem mideyi rahatlatır hem de bulantıyı hafifletebilir.
Gebelikte Bulantı Ne Zaman Endişe Verici Hale Gelir?
Her ne kadar gebelikte bulantı normal kabul edilse de, bazı durumlarda dikkatli olunmalıdır.
Eğer bulantı ve kusma;
-
Günde 3-4 kereden fazla oluyorsa
-
Hiçbir şey yiyip içemeyecek hale getirmişse
-
Ağızda metalik tat, baş dönmesi, halsizlik gibi belirtilerle birlikteyse
-
Kilo kaybına neden oluyorsa
Hiperemezis gravidarum (ağır gebelik bulantısı) olabilir. Bu durumda mutlaka hekime başvurulmalı, gerekirse sıvı ve elektrolit desteği alınmalıdır.
Gebelikte bulantı ve kusma genellikle 12-14. haftalarda hafifler ve 16. haftadan sonra büyük oranda geçer. Ancak bazı kadınlarda daha uzun sürebilir.
Önemli olan vücudunuzu tanımak, sizi neyin tetiklediğini fark etmek ve bu süreçte kendinize nazik davranmak.
Bu dönemde “Bulantım var” demek yerine, “Vücudum yeni bir hayata hazırlanıyor” demek belki biraz olsun moral olabilir. Unutmayın, bu hisler geçici. Ama karnınızda büyüyen o minik mucize, kalıcı…
Simbians Platformu ile doğru ve güncel sağlık bilgisinin erişilebilir olmasını sağlıyoruz. Tüm içerikler sadece sağlık profesyonelleri ve tıbbi yazarlar tarafından hazırlanmaktadır.