Bu yazımda sizlere çağımızın bizlere getirmiş olduğu sorunlardan biri olan nomofobiden bahsetmeye çalışacağım.
Öncelikle konuya başlamadan daha bir soru sormak istiyorum.
Teknolojinin ilerlemesi ve gelişen bilgi çağıyla birlikte hayatımızı kolaylaştıran birçok teknolojik ürün bizleri etkisi altına almış durumdadır. Her geçen gün bir yenisinin daha eklendiği bu ürünlerin hayatımıza olan olumlu etkileri yadsınamaz şekilde fazladır. Özellikle iletişim araçlarından telefonların geçirdiği evrim inanılmaz derecede etkileyici konumdadır. Akıllı telefonların uzakları yakın etmesi, dünya çapında bir iletişim ağı kurulmasını ve bilgi akışının elimizde olmasını sağlaması bir yandan bireylerin hayatlarını kolaylaştırırken bir yandan ise telefona bağımlılığımızı giderek arttırmaktadır.
Türkiye üzerinde yapılan çalışmalar sonucunda erişkin insanların %98’inin cep telefonu kullanırken %77’sinin akıllı cep telefonu kullandıkları belirlenmiştir. TÜİK 2023 verilerine göre internete erişim imkânı olan hane sayısı %95,5 olarak belirlenirken, internet kullanan bireylerin sayısı %87,1 olarak saptanmıştır.
Bu cihazların yararları olduğu kadar bireylerin üzerine hem fiziksel hem de psikolojik olarak zararları bulunmaktadır. Nomofobi modern çağın yeni korkusu olarak karşımıza çıkarken; akıllı telefona erişememe, akıllı telefonla iletişim kuramama ve akıllı telefondan mahrum kalma olarak karşımıza çıkmaktadır.
Nomofobi Nedir?
Nomofobi terimi ilk olarak İngiltere’ de posta idaresinde 2008 yılında 2100 kişiyle yapılan bir araştırma sonucunda ortaya atılarak araştırılmaya başlanmıştır. Araştırmanın sonucunda her iki cinsiyetten veriler alınmış olup nomofobik sıklığın kadın katılımcılarda daha fazla olduğu, çalışmaya katılan her iki cinsiyette de nomofobik davranışlar gözlendiği saptanmıştır.
Nomofobi Belirtileri Nelerdir?
- Akıllı cep telefonunu düzenli olarak kullanmak, gün içerisinde akıllı cep telefonuna fazlaca vakit ayırmak.
- Bir kişinin bir/birden fazla cep telefonuna sahip olması ve kullanımı.
- Şarjın azalması veya bitmesi sorununu önlemek için kişinin her zaman yanında şarj aleti taşıması.
- Kişinin cep telefonundan uzak kaldığı durumlarda, telefonunu kaybetme düşüncesi yaşadığı durumlarda, kapsama alanı dışında kalınca ve düşük pil uyarısı aldığı durumlarda kendisini telaşlı ve huzursuz hissetmesi, cep telefonu kullanımının kısıtlandığı yerlerde örneğin kafeler, restoranlar, toplu taşıma araçları, sinema salonları, tiyatrolar, havaalanlarında kaygı düzeyinin artması.
- Alınan bildirimleri, kısa mesajları ve çağrıları kontrol etmek için sürekli cep telefonuna bakmak.
- Gün içerisinden cep telefonunu hiç kapatmamak, sürekli açık tutmak, cep telefonu ile uyumak.
- Kişide kaygı bozukluğu ve gerginlik yaşatabilecek insanlar ile yüz yüze iletişimin sınırlı tutulması, bu kişilerle iletişimin teknolojik cihazlar ile sağlanması.
- Cep telefonu sahibi olabilmek için fazlaca harcamalar yapılması.
Nomofobik davranışlar sergilememiz bizi yanlış ya da kötü insan yapmaz. Aksine kendimiz farkında olmak, içgörü geliştirmek bizleri bilinçli insanlar yapar. Kendimizi değiştirmemize ve geliştirmemize alanlar açar.
Sözlerimi burada sonlandırırken bu konu üzerine kendinizle kalıp düşünmenizi sizlere öneririm. Tüm okurlara keyifli günler dilerim.
Simbians Türkiye, bir sağlık eğitimi platformudur. Simbians’ta yer alan hastalıklar ve sağlık durumları hakkında daha fazla bilgi edinin.
Kaynaklar
Aykaç, S. & Yıldırım, Ş. (2021). Gelişen Dünyada nomofobi ve sosyotelist olma- sosyotelizme maruz kalmanın etkileri. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 243-256.
Aparna Kanmani, S., Bhavani, U., & Maragatham, R. S. (2017). Nomophobia – an insight into its psychological aspects in India. The International Journal of Indian Psychology, 4(2), 5-15. https://doi.org/10.25215/0402.041
Bragazzi, N. L., & Del Puente, G. (2014). A proposal for including nomophobia in the new DSM-V. Psychology Research and Behavior Management, 7, 155-160. https://doi.org/ 10.2147 / PRBM.S41386
Erdem, H., Türen, U. & Kalkın, G. (2017). Mobil telefon yoksunluğu korkusu (nomofobi) yayılımı: Türkiye’den üniversite öğrencileri ve kamu çalışanları örneklemi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 10(1), 1-12.