Son zamanlarda kendinizin veya yakın çevrenizin vücudunun belli bölgelerinde yaralar, kaşıntı, kabarıklık ve huzursuzluk meydana geldi mi?
Birçoğumuzun korkulu rüyası olan uyuz vakaları son günlerde artmış durumda..
Peki, uyuz hastalığından nasıl korunabiliriz?
Uyuz hastalığı belirtileri nelerdir?
Uyuz hastalığı nasıl tedavi edilir?
Gelin hep beraber inceleyelim.
Uyuz Hastalığı Nedir?
Uyuz hastalığı, basit bir akar olan sarcoptes scabie dişisinin yumurtalarını deriye
bırakmasının ardından deride yaşanan alerjik cevabın (kaşıntı, kabarıklık, döküntü vb.) oluşmasıdır.
Öncelikle uyuza sebep olan akar vücut yüzeyiyle yeteri kadar temas ettikten sonra kişide belirtiler başlar. Aslında uyuz hastalığa sahip kişilerle uzun süre temasla bulaşır. Aile bireyleri ve cinsel partner yoluyla kolayca bulaşabilir. Bunun yanında hijyenik ortamda kalmayan gruplar arasında da kolayca yayılır. Bu sebeple hapishaneler, anaokulları, kreşler, yaşlı bakım merkezleri, kamu merkezleri, rehabilitasyon ve bakım merkezleri, hastaneler riskli bölgelerdir.
Aynı zamanda uyuz hastalığının hayvanlarda da gelişebilen bir hastalık olduğunu belirtmek isterim. Ancak hayvandan insana temas sonucu bulaşsa bile insan vücuduna yerleşemez. Çünkü insanlarda oluşan uyuz türüyle hayvanlarda oluşan uyuz türü birbirinden farklıdır.
Uyuz Hastalığının Belirtileri
Uyuz hastalığının belirtileri kişide yakalandıktan 2-6 hafta sonra ortaya çıkabilir. Öncelikle ilk belirti özellikle geceleri artan kaşıntıdır. Hatta o kadar ki bu kaşıntı sizi uykunuzdan uyandırabilir. Vücutta belirli bölgelerde dökülmeler, kabarıklık ve içi su dolu kesecikler (göbek çevresi, avuç içi, parmak araları ayak tabanı, koltuk altı, genital bölgeler) oluşur.
Uyuz hastalığı tıpkı sivrisinek ısırığına benzer küçük kızarıklar, kabartı ve kaşıntı oluşturduğundan kesin tanı
için sağlık kuruluşlarında uzmanlar tarafından ciltten alınan örneklerin mikroskobik inceleme sonucunda akar, yumurta veya feçenin bulunmasıyla kişi uyuz tanısı alır.
Uyuz Hastalığının Tedavisi
Uyuz bir arada yaşayan kişiler arasında kolayca bulaşabileceği için sadece hastayı değil, çevresi de muayene edilmelidir. Belirti gösteren bireylerse hızlıca tedavi altına alınmalıdır.
Uyuzun öncelikle tedavisi tipik olarak etkilenen bölgelere topikal olarak uygulanan kremlerdir. Bu kremler uzman doktorunuzun tarif ettiği şekilde ve sürede kullanılmalıdır. Kullanılan kremlere ek olarak yine alerji ilaçları da tedaviye eşlik edebilir.
Tedavi süresi boyunca da kıyafetler, kullanılan yatak örtüleri yıkanmalı (60 derecede) ve ütülenmelidir. Aynı
zamanda tedavide kişisel eşyalar aynı evde veya bölgede yaşayan insanlarla paylaşılmamalıdır. Kullanılan ilaçlar doktor onayıyla başlandığı gibi yine doktor onayıyla bırakılmalıdır.
Uyuz Hastalığından Nasıl Korunabiliriz?
Burada önemli olan temas ettiğimiz yüzeyin hijyeni. Bizler en sık kişisel eşyalarımız olan havlu, yatak takımları, kıyafetlerimiz vb. ile temas halindeyiz. Bu eşyalarla uzun süre temas halinde olduğumuz için gerekli hijyen
sağlanmadığında ve başkalarıyla paylaştığımızda uyuz bizlere kolayca bulaşabilir. Tam da burada çocukluğumuzdan beri duyduğumuz ‘Başkalarıyla kişisel eşyalar paylaşılmaz.’ öğüdü aklımıza gelsin. 😊
Toplu alanlarda yaşayan bireyler risk altında olduğu için düzenli temizlik yapılmalı ve hijyen malzemeleri (Eldivenler, boneler, galoşlar, kolluklar, maskeler, tulumlar, klozet kapak örtüleri vb.) karşılanmalıdır. Aynı zamanda toplu yaşayan bireyler arasında uyuz hastalığı tanısı almış kişiler varsa temas en aza indirilmeli ve kişiler arasında eşya paylaşımı yapılmamalıdır.
Simbians Platformu‘nda daha iyi olmanız için sağlık profesyonelleri olarak sağlık içerikleri üretiyoruz. Platformumuza kayıt olarak hastalıkları ve tıbbi yazarları takip edebilirsiniz.