Böbrek Kanseri Nedir?
Böbrek kanseri böbrek hücrelerinin anormal ve hızlı büyüme sonucu oluşan kanserdir. En yaygın tipi renal hücreli karsinomdur.
Böbrek Kanserinin Görülme Sıklığı Nedir?
Böbrek kanseri, dünya çapında oldukça yaygın bir kanser türüdür. İstatistiklere göre, erkeklerde kadınlardan daha sık görülür ve genellikle 50 yaşın üzerindeki kişilerde teşhis edilir.
Ülkeler arasında görülme sıklığı değişmektedir. Örneğin, Amerika Birleşik Devletleri’nde, böbrek kanseri, yeni teşhis edilen tüm kanserlerin yaklaşık %3’ünü oluştururken, Türkiye’de de benzer bir oran gözlenmektedir. Bununla birlikte, hastalığın görülme sıklığı ülkeden ülkeye farklılık gösterebilir.
Böbrek Kanserinin Nedenleri Nelerdir?
Böbrek kanserinin tam nedeni bilinmemekle birlikte, bazı faktörler hastalığın ortaya çıkma riskini artırabilir. Bunlar arasında:
- Sigara kullanımı
Sigara içmek, böbrek kanseri riskini artırır. Sigara içenlerin böbrek kanseri geliştirme olasılığı, sigara içmeyenlere göre daha yüksektir.
- Obezite
Vücut kitle indeksi (VKİ) yüksek olan kişiler, bu kanserin geliştirme riski daha yüksek olabilir.
- Yüksek tansiyon
Uzun süreli yüksek tansiyon, böbrek kanseri riskini artırabilir.
- Kronik böbrek hastalığı
Böbrek yetmezliği veya diyaliz tedavisi alan kişiler, böbrek kanseri geliştirme riski daha yüksek olabilir.
- Ailesel böbrek kanseri geçmişi
Ailede böbrek kanseri öyküsü olan kişiler, diğer kişilere göre daha yüksek risk altındadır.
- Diyabet
Uzun süreli diyabet, böbrek kanseri riskini artırabilir.
- Bazı genetik bozukluklar
Böbrek kanserine neden olan genetik değişiklikler bazı ailelerde daha sık görülür.
- Bazı toksinler
Bazı kimyasal maddelerin, özellikle bazı endüstriyel kimyasalların, böbrek kanseri riskini artırabileceği düşünülmektedir.
Bu faktörlerden herhangi birine sahip olmak, kişinin böbrek kanseri geliştirme riskini artırabilir, ancak bu faktörlerin hepsi böbrek kanseri nedeni değildir.
Böbrek Kanserinin Belirtileri Nelerdir?
Böbrek kanseri, erken evrelerde belirti göstermeyebilir. Ancak hastalık ilerledikçe bazı belirtiler ortaya çıkabilir. Böbrek kanserinin yaygın belirtileri şunlardır:
- Kanlı idrar
Böbrek kanseri olan bazı insanlar idrarlarında kan görebilirler.
- Sırt ağrısı
Böbreklerin sırt bölgesinde olduğu için, böbrek kanseri olan bazı kişilerde sırt ağrısı olabilir.
- Kilo kaybı
Böbrek kanseri olan bazı kişilerde kilo kaybı görülebilir.
- İştahsızlık
Böbrek kanseri olan bazı kişilerde iştah azalması görülebilir.
- Yorgunluk
Böbrek kanseri olan bazı kişilerde yorgunluk ve halsizlik hissedilebilir.
- Bulantı ve kusma
Böbrek kanseri olan bazı kişilerde bulantı ve kusma görülebilir.
Bu belirtiler başka sağlık sorunlarına da işaret edebilir, bu nedenle doktorunuza danışmanız önerilir. Ayrıca, bazı insanlar hiçbir semptom göstermezler ve sadece rutin bir sağlık taraması sırasında tespit edilirler.
Böbrek Kanserinin Tanısı Nasıl Konur?
Böbrek kanseri tanısı koymak için birkaç farklı test kullanılabilir. Bunlar arasında:
Fizik muayene
Doktor, hastanın karın ve sırt bölgesini elle muayene edebilir ve herhangi bir kitle veya şişlik varsa bunları tespit edebilir.
Kan testleri
Kan testleri, böbrek fonksiyonunu ölçmek için kullanılır. Böbrek kanseri olan kişilerin kan testleri genellikle normalden farklı olabilir.
İdrar testleri
İdrar testleri, kanlı idrar veya enfeksiyon gibi böbrek kanseri belirtilerine işaret edebilir.
Ultrason
Ultrason, böbreklerin bir görüntüsünü elde etmek için kullanılır. Ultrason, böbreklerin içindeki kitleleri veya tümörleri tespit etmek için de kullanılabilir.
Bilgisayarlı tomografi (BT)
BT, böbreklerin üç boyutlu bir görüntüsünü oluşturur ve böbrek kanserinin varlığını ve büyüklüğünü belirlemek için kullanılabilir.
Manyetik rezonans görüntüleme (MRI)
MRI, BT gibi, böbreklerin bir görüntüsünü oluşturur ve böbrek kanserinin varlığını ve büyüklüğünü belirlemek için kullanılabilir.
Biyopsi
Biyopsi, bir doku örneği almak için kullanılır. Böbrek kanseri teşhisi konulduktan sonra, doktor kanser hücrelerinin tipini belirlemek için bir böbrek biyopsisi yapabilir.
Doktorunuz size hangi testlerin yapılacağı konusunda bilgi verecektir. Herhangi bir testin sonuçları, doğru bir teşhis koymak için doktorunuz tarafından yorumlanacaktır.
Böbrek Kanserinin Tedavisi Nasıl Yapılır?
Böbrek kanserinin tedavisi, kanserin türüne, büyüklüğüne, yayılımına ve hastanın genel sağlık durumuna bağlıdır. Tedavi seçenekleri arasında şunlar yer alır:
Cerrahi
Böbrek kanserinin en yaygın tedavisi cerrahidir. Bu işlem, tümörü ve etrafındaki sağlıklı dokuyu çıkarmayı içerir. Cerrahi tedavi, böbreğin tamamını veya sadece bir kısmını çıkarmayı gerektirebilir.
Radyasyon tedavisi
Radyasyon tedavisi, kanser hücrelerini öldürmek için yüksek enerjili ışınlar kullanır. Böbrek kanserinin tedavisinde daha az sıklıkla kullanılır, ancak tümörü küçültmek veya belirtileri hafifletmek için kullanılabilir.
Kemoterapi
Kemoterapi, kanser hücrelerini öldürmek için ilaç kullanır. Böbrek kanserinde kemoterapi kullanımı nadirdir.
Hedef tedavi
Hedefli tedavi, kanser hücrelerine doğrudan saldıran ilaçlar kullanır. Bu ilaçlar, kanser hücrelerindeki belirli proteinleri hedef alır ve sağlıklı hücreleri etkilemez.
İmmünoterapi
İmmünoterapi, bağışıklık sisteminin kanser hücrelerini hedef almasına yardımcı olan ilaçlar kullanır. Böbrek kanserinin tedavisinde de kullanılabilir.
Tedavi seçenekleri hastanın bireysel durumuna göre değişebilir. Doktorunuz, en uygun tedavi seçeneğini belirlemek için sizinle çalışacaktır.
Böbrek Kanseri Nasıl Önlenir?
Böbrek kanserini önlemenin kesin bir yolu yoktur, ancak bazı adımlar kanserin gelişme riskini azaltabilir. Bunlar şunlardır:
Sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek
Dengeli bir beslenme düzeni takip etmek, düzenli olarak egzersiz yapmak, sigara içmemek ve alkol tüketimini sınırlamak gibi sağlıklı yaşam alışkanlıkları kanser riskini azaltabilir.
İdeal vücut ağırlığını korumak
Fazla kilolu veya obez olmak, böbrek kanseri riskini artırabilir.
Tuz tüketimini sınırlamak
Tuz tüketimi, yüksek kan basıncına ve böbrek hastalığına yol açabilir ve böbrek kanseri riskini artırabilir.
İlaç kullanımını gözden geçirmek
Bazı ilaçlar, uzun süreli kullanımları sonucu böbrek kanseri riskini artırabilir.
İşyerindeki kimyasallara maruz kalmayı önlemek
Bazı kimyasallar, böbrek kanseri riskini artırabilir. Bu nedenle, işyerinde kimyasallara maruz kalınması durumunda, koruyucu ekipmanlar kullanılmalıdır.
Aile öyküsünü bilmek
Ailede böbrek kanseri öyküsü olan kişilerde, kanser riski daha yüksek olabilir. Bu nedenle, aile öyküsünün bilinmesi, erken teşhis ve tedavi için önemlidir.
Düzenli tıbbi kontroller
Düzenli tıbbi kontroller, böbrek kanserinin erken evrede teşhis edilmesine yardımcı olabilir. Risk faktörleri olan kişilerin düzenli kontrollerini yaptırmaları önerilir.
Yukarıda belirtilen adımların yanı sıra, böbrek kanserinin erken belirtilerini ve semptomlarını tanımak da önemlidir. Belirtiler ortaya çıktığında hemen doktora başvurmak, hastalığın erken teşhis edilmesine yardımcı olabilir.
Böbrek Kanseri ile Hangi Uzmanlık İlgilenir?
Böbrek kanseri ile ilgilenen uzmanlık alanı, ürolojidir. Ürologlar, idrar yolu ve üreme sistemi ile ilgili hastalıkların tanısı, tedavisi ve takibi konusunda uzmanlaşmış tıp doktorlarıdır. Böbrek kanseri tanısı konulduğunda, bir ürolog tarafından tedavi edilmesi önerilir. Böbrek kanseri tedavisinde cerrahi müdahale genellikle bir ürolog tarafından gerçekleştirilir.
Simbians’ta yer alan diğer hastalıkları keşfedin.
Kaynaklar
American Cancer Society. Kidney Cancer. https://www.cancer.org/cancer/kidney-cancer/about/what-is-kidney-cancer.html Erişim Tarihi: 11.03.2023
National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. Kidney Cancer. https://www.niddk.nih.gov/health-information/cancer/kidney-cancer Erişim Tarihi: 11.03.2023
Urology Care Foundation. Kidney Cancer. https://www.urologyhealth.org/urologic-conditions/kidney-cancer Erişim Tarihi: 11.03.2023
Multiple Sclerosis International Federation: https://www.msif.org/ Erişim Tarihi: 11.03.2023
World Health Organization. “Cardiovascular Diseases (CVDs).” https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cardiovascular-diseases-(cvds) Erişim Tarihi: 11.03.2023